Cách đây 70 năm, địa ngục lòng chảo Điện Biên Phủ - góc nhìn từ những cựu binh Pháp (Kỳ XI)

(Tiếp theo kỳ trước)

Kỳ XI – Điện Biên Phủ trước giờ thất thủ

Đêm 30 rạng ngày 1 tháng Năm năm 1954

20:00

Trong một tin nhắn De Castries nhấn mạnh không muốn tiếp nhận người Algeria làm quân tiếp viện trong khi những người Việt Nam và Maroc được tiếp nhận phải nằm dưới sự giám sát tuyệt đối của người châu Âu.

Tổng kết tháng 4:

Ghi chép nhanh của Bigeard.

- Chỉ còn lại 3.000 lính, anh ấy nói bằng thái độ tức giận, trong khi tôi không biết có bao nhiêu lính bộ binh của ông Giáp có thể ra trận.

- Chúng tôi có thể ước tính vào cỡ 2.000, De Castries trả lời, chúng tôi ước tính quân tiếp viện đang được tiến hành. 25.000 tân binh vừa đến từ các trại huấn luyện ở Bắc Kạn và Tân Hòa. Nếu muốn, ông Giáp có thể tung ra khoảng 30 đơn vị, 35.000 lính trận, tất nhiên không tính pháo binh và dân quân, tổng khoảng 60.000 người nữa.

- Do đó, chúng ta sẽ chiến đấu một chọi mười, Langlais kết luận.

Tổng kết: 701 người chết, 1.948 người bị thương, 375 người mất tích và 47 người đào ngũ.

Cuối đêm

Cứ điểm Wième thất thủ như đã thông báo.

Ngày 1 tháng Năm

14:35

Tấn công cực mạnh vào khu phía đông của hệ thống.

Trên Éliane 1 (đồi C1), Trung úy René Leguéré chỉ huy một đơn vị thuộc RCP II/1 ghi nhận:

“Suốt cả ngày, trong khoảng thời gian rất ngắn, những đợt đạn pháo 120 liên tục nhằm vào Éliane 1 tạo thành những hố bom mới và phá hủy các chiến hào được đắp bằng những bao đất.

Những vị trí bị chiếm rồi chiếm lại, nơi chúng tôi sống với những xác chết đã bị pháo binh Pháp và Việt Minh cày xới đến nỗi đất đã nát bét thành cát ở một độ sâu lớn.

Mái che hầm trú ẩn của đơn vị nhỏ của tôi được làm từ súng trường và súng máy, trên đó đặt những bao tải chứa đầy đất, chỉ cần một quả đạn pháo 60 đầu tiên rơi xuống là chắc chắn sẽ xuyên qua.

Chúng tôi là hai đơn vị đóng ở vị trí này, đơn vị 1 của Trung úy Périou và đơn vị của tôi gồm những tàn quân của Đại đội 3 và 4 bao gồm cả những người bị thương có thể chiến đấu. Đại đội này, được gọi là đại đội Hành quân, có tổng cộng 180 người”.

05:00

Ngày Quốc tế Lao động: cờ đỏ tung bay trên những ngọn đồi xung quanh, âm nhạc vang lên từ những chiếc loa, những lá cờ được treo trên cây vẫy dọc theo các chiến hào.

Việt Minh đang phấn khích, bộ binh tiếp viện đang tiến về.

Giống như vào ngày 13 tháng Ba, tất cả những sự chuẩn bị này đã dự đoán trước một cuộc tổng tấn công.

Pháo binh Việt triển khai công khai.

Thông điệp rất chắc chắn của Langlais gửi đại tá Sauvagnac, chỉ huy lính dù, yêu cầu thả các đơn vị (*) lính dù khẩn cấp.

Đêm ngày 1 đến ngày 2 tháng 5 Năm

18:00 – màn đêm buông xuống

Đồi C1: Kế hoạch cứu trợ hai đơn vị thuộc RCP II/1 của Trung úy Périou và Trung úy Leguéré bị hủy bỏ theo lệnh của chỉ huy Bréchignac đang cắm trên đồi C2.

18:40

Leguéré yêu cầu súng máy đặt trên đồi C2 nổ súng vào chiến hào Việt Minh kèm theo yêu cầu phát hiện hỏa lực pháo binh ngay lập tức.

Câu trả lời: Không thể! Người Việt tấn công từ mọi hướng.

21:00

Không còn đủ bom đạn. Không có đủ quân tiếp viện. RCP II/1 giảm xuống còn 200 lính chịu trách nhiệm giữ ba điểm hỗ trợ trên Éliane.

21:30

Tiếp tục tấn công pháo binh và các vị trí chỉ huy cùng với bắn phá để cô lập Dominique 3 (cứ điểm 505) và đồi C2 cùng các điểm tiếp cận.

Trung úy Périou: – Thất bại… Tôi chỉ còn một mình với vài người. Tôi đã cử cấp phó của mình đi hướng dẫn phản công. Cuộc bắn phá tiếp tục diễn ra ở đỉnh đồi.

- Họ đang ở phía sau tôi. Tôi bị bao vây. Bắn về phía tôi đi.

- Không có quân tiếp viện, tôi đang gửi pháo binh đến vị trí của anh. Hãy cố gắng tận dụng pháo binh để cố gắng thoát ra. Tôi đã bố trí để đón anh.

- Đã nhận. Tôi đang mang theo những người bị thương đi cùng tôi trở về.

Pháo binh bắn đạn rocket vào sườn đồi C1.

Cuộc rút chạy rất khó khăn dưới cơn mưa hỏa lực Việt Minh bắn ra từ khắp các đoạn chiến hào.

Nửa đêm

Thông điệp gửi tướng Cogny: Tổn thất rất nặng nề, ngay tối mai cần một đơn vị vững chắc. Yêu cầu phản hồi khẩn cấp.

Chủ nhật ngày 2 tháng 5

Bão và mưa tiếp tục làm gián đoạn các hoạt động trên không. Từng lớp mây dày đặc ngăn đường đến Điện Biên Phủ, buộc máy bay bay ở độ cao 17.000 bước… không có ô xy. Nửa giờ ở độ cao này có thể khiến các phi công của Corsair kiệt sức. Một số lỗ hổng mây cho phép đội tuần tra lao xuống “lòng chảo” bảo vệ các Parket đang thả dù.

Một khẩu đội phòng không 37mm bị phá hủy.

Bình minh

Chúng tôi tìm thấy trong một chiến hào chứa đầy xác chết trong đó có thi thể bị xé nát của Trung úy Périou giữa đồi C1 và C2, bao quanh bởi của 3 chiếc cáng. Périou đi cuối cùng. Hai đại đội của Trung úy Périou và Leguéré đã biến mất trong cơn bão.

Trong tổng số 180 người của đơn vị Leguéré trở về từ đồi C1, chỉ còn 18 người sống sót có thể chiến đấu.

Tin nhắn số 343 từ EMIFT/ trước 10 giờ sáng: Các điểm hỗ trợ đã mất vào tay Việt Minh sau các các đợt tấn công... Tổn thất của khu kháng cự trung tâm ước tính lên tới hai đơn vị.

Kết quả đêm ngày 1 rạng ngày 2: 331 người chết hoặc mất tích trong đó có 7 sĩ quan và 168 người bị thương.

Buổi sáng

Hà Nội, Navarre cho triệu tập Cogny cùng các sĩ quan chủ chốt trong bộ tham mưu, các sĩ quan khác đến từ Sài Gòn và đại tá De Crèvecoeur của lực lượng Lào.

Thảo luận về chiến dịch Albatros (Chim hải âu): Lính dù, quân đoàn, rời thung lũng và tiến về Lào nơi quân Việt Minh còn yếu kém. Tuyến đường đi theo thung lũng Mường Thanh về phía cánh đồng Chum. Về phần mình, đại tá De Crèvecoeur sẽ giữ chân lực lượng Việt Minh tại vùng Sốp Nao và dọn sạch hành lang an ninh ở thung lũng Mường Hựp (Lào) nhưng vùng này có nhiều núi non và ít đường đi. Các đơn vị của trung tá Godard sẽ không có mặt trước ngày 20 tháng 5. Lộ trình giống như lộ trình kết nối Sốp Nao từ ngày 20 đến 25 tháng 12 mà BEP 1 cùng đội Xung Kích đã thực hiện và đoàn quân kiệt sức trở về sau khi vượt qua những địa hình hiểm trở.

Ngoài ra, những người bị thương sẽ phải để lại cho các bác sĩ ở Điện Biên Phủ chăm sóc.

Paris không muốn đầu hàng ở Điện Biên Phủ.

12:00

Hà Nội – Đại úy Jean Pouget, chỉ huy Đại đội 3 của BPC 1. Cuộc trở về Điện Biên Phủ lần này của Đại úy đã nhận được sự chú ý ở Hà Nội. Tại bữa ăn chia tay có Tổng tham mưu Sài Gòn biệt phái ra Hà Nội.

Pouget lấy lý do bận họp xin phép rút lui.

- Hai giờ mười lăm... thủ trưởng, tôi xin phép rút lui, tôi có một cuộc họp lúc hai giờ rưỡi.

- Tối nay hãy quay lại ăn tối với chúng tôi nhé.

- Rất tiếc, tôi bận việc mất rồi…

- Sáng mai thì...?

- Trưa mai tôi sẽ ăn trưa ở Điện Biên Phủ!

Tôi đã đứng dậy. Xung quanh bàn ăn, những khuôn mặt không cảm xúc. Bodet đứng bật dậy một cách tức giận.

Bodet rời bàn ăn, đi ra cửa. Cơn giận mỗi lúc một rõ.

“Tất cả chuyện này thật ngu ngốc, một dân tộc thờ ơ, một chính phủ bất nhất, những tướng lĩnh không có niềm tin, trong khi những người lính mỗi đêm tiếp tục nhảy vào miệng con quái vật, từng người một. Chuyện này quá ngu ngốc”.

Đêm ngày 2 rạng ngày 3 tháng Năm

1:15

Dakota đang đến… Nhiệm vụ Banjo. Bắt đầu màn thả dù. Đại đội 1 của Đại úy De Bazin de Beson, Đại đội 2 của Đại úy Edme, với tổng số 122 người nhảy. 53 tấn hàng hóa cũng đã được thả xuống, 45 trong số đó sẽ được các trại cố thủ thu gom.

Ghi chép của Pierre Duchenoy, Trung sĩ hoa tiêu ở 2/63 Sénégal:

Nhiệm vụ Banjo: lúc cất cánh lúc 9 giờ tối trên chiếc C-47 số 704 Tháng 11 Roméo còn được gọi là “Négro Roméo” – Tín hiệu vô tuyến “Mamadou” hoặc “Négro” – (Thiếu úy phi công Adias, sĩ quan kỹ thuật máy bay Llong, Trung sĩ vô tuyến Paul Perret, Trung sĩ hoa tiêu Pierre Duchenoy). Trong đêm tối họ hướng về phía tây và cắt gần hết liên lạc, Ba Vì chìm vào bóng tối. Các máy bay nối tiếp nhau chỉ với ánh đèn đội hình.

Chuyến bay kéo dài 1 giờ – đến sân bay Yankee.

Liên hệ với Torri Rouge – thời tiết không thuận lợi, một số máy bay đã quay đầu.

Đi vào lưu vực ở độ cao 3.500 feet, lưu vực nằm trong phạm vi DCA (Hệ thống phòng không).

Trên máy bay, trong bóng tối tuyệt đối, những người lính chuẩn bị tinh thần nhảy.

Trong buồng lái, phi công xác định xong hướng đi, hoa tiêu đặt tay lên chiếc chuông màu xanh lá cây.

Hai đèn pha của Việt Minh hướng lên bầu trời theo dõi chiếc Dakota đang chạy vòng quanh.

Hỏa lực dữ dội từ mặt đất bốc lên, mục tiêu của 37 ly và đặc biệt là súng máy 12 ly 7. Hầu như không có gì còn lại của khu chiến sự. Thả càng gần khu chỉ huy càng tốt.

Cú nhảy xuống địa ngục, các tình nguyện viên treo lơ lửng trên vùng tĩnh lặng không có âm thanh hay ánh sáng. Những Dakota khác đã hoàn thành nhiệm vụ của mình.

Thời gian ấn chiếc chuông màu xanh lá cây chỉ cho phép trong lần thả đầu tiên. Đèn pha rọi vào buồng lái khiến pháo binh Việt Minh không thể điều chỉnh hỏa lực. Nhưng không thể xóa các dấu vết giữa thân máy bay và động cơ. 7 chuyến bay là cần thiết. Chúng ta có thể nhìn thấy pháo sáng từ khu vực lòng chảo. Thả ở độ cao 150 m xuống đất càng nhiều người càng tốt. Mỗi lượt thả chỉ có 4 lính dù có thể nhảy, có 3 người không chịu nhảy, 3 thanh niên Việt Nam.

Thời gian của chuyến bay là 45 phút sau đó quay về Hà Nội.

Thứ Hai ngày 3 tháng Năm

06:00

Hà Nội: Navarra tổ chức họp bàn về tương lai Điện Biên Phủ. Trại cố thủ phải giữ vững trong lúc chờ hội nghị Giơnevơ. Một đơn vị lính dù mới đã được lên kế hoạch nhưng vẫn cần dự phòng một cuộc rút lui bằng sức mạnh để phá vỡ vòng vây. Những quyết định khó khăn sẽ phải được đưa ra. Việc bỏ rơi những người bị thương tại chỗ với sự hỗ trợ của nhân viên y tế tình nguyện. Đi theo hướng nam, đông nam về phía Mường Nha rồi tới Mường Hựp và Mường Ngoi. Các điểm tiếp đón sẽ được thiết lập dọc theo tuyến đường. Hoạt động này được gọi là Albatros.

Đêm ngày 3 rạng ngày 4 tháng Năm

23:00

Đại úy Pouget nhảy cùng đại đội 3 của BPC 1.

Pouget là trợ lý trại của tướng Navarre, một vị trí mà ông đã từ chức vào tháng 12 để trở lại chiến đấu và trở lại Điện Biên Phủ cùng đơn vị của mình.

Đêm, điều kiện thời tiết tốt cho phép thả tiếp tế, đạn dược và gạo.

Đội dù của hai đơn vị BPC 1 và đơn vị Chỉ huy với 125 người từ Đại đội 3 cùng với Đại úy De Bazin De Beson. Đại đội 3 có khoảng 100 đến 110 người. Những người khác bị ốm hoặc đang nghỉ phép, thực tập sinh, v.v.. Tổng cộng có 135 người, ít nhất 25 hoặc 30 tình nguyện viên đã trốn khỏi bệnh xá, bệnh viện hoặc nhà tù để có mặt trong hàng ngũ vào thời điểm nhảy cuối cùng. Ngay cả những người đến hạn trở về Pháp cũng ở đó. Đinh Văn Sung, thuộc hạ của Đại úy Pouget, cũng có mặt, trong hàng ngũ của Bộ chỉ huy, mặc quần áo và đội mũ sắt như những người khác.

- Tôi muốn nhảy dù. Để được một người con gái ở Hà Nội yêu thì phải trở thành Việt Minh hoặc lính dù. Trời mưa, xe tải có mái che chở lính lên máy bay. Họ ngồi im, và các phi công tránh ánh nhìn của chúng tôi.

Những chiếc Dakota chở nhiều hơn, 18 hoặc 19 lính dù thay vì 12.

Năm chiếc Dakota của Franche-Comté, hai chiếc của Béarn và bốn chiếc của Senegal sẽ thả 194 người.

Không thể thả xuống một phần của Đại đội 3 và một vài chỉ huy của BPC 1. Những chiếc máy bay đang quay vòng vòng.

02:00

Chỉ huy Pouget gặp De Castries tại hầm chỉ huy ngay khi đến nơi. Dưới ánh sáng gay gắt của bóng đèn điện trên trần nhà, vị chủ huy trông già hơn đến 10 tuổi so với hồi tháng ba. Khuôn mặt in hằn những vết mệt mỏi do thiếu ngủ và căng thẳng thần kinh. Để di chuyển, vị chỉ huy phải dùng ba toong.

Một trong những chiếc Dakota đã thực hiện 7 chuyến bay để thả 17 người vào giữa lò thiêu của hệ thống phòng không.

Mưa rơi như thác đổ. Những cơn mưa xối xả của mùa mưa làm ngừng cuộc giao tranh và khiến các chiến hào của trại cố thủ dâng thành sông.

Chính trong bùn lúc này người Việt đang đào hào xây thành lũy và tiến gần hơn ở khoảng cách chưa đầy 40 mét của hàng rào thép gai.

02:20

Huguette 4 (cứ điểm 311B) hứng chịu một cuộc tấn công lớn trong 2 giờ (một trong những cuộc tấn công mạnh nhất của chiến dịch). Lực lượng tiếp viện tham gia: Đại úy Luciani và một đại đội hành quân gồm 80 lính lê dương cùng những tay súng người Maroc. Việt Minh chiếm một phần cứ điểm. Tình huống rất khó dự đoán. Tổng lực lượng tấn công tương đương với 4 đơn vị.

Phía Việt Minh, Trung đoàn 36 của Sư đoàn 308 cùng 3 đơn vị của Trung đoàn 88 và 102, 1 đơn vị của Sư đoàn 312 được yểm trợ bởi pháo 105 của Trung đoàn pháo binh 34, gần 3.000 quân.

Thứ Tư ngày 4 tháng Năm

09:00

Cuộc phản công nhằm chiếm lại cứ điểm 311B không thể tiếp tục do tình trạng mặt đất bị cày xới. Chiến dịch trên Huguette 4 bị bãi bỏ, sự hiện diện của hai xe tăng Ettlingen và Mulhouse cùng những phát súng từ Douaumont giúp những người lính Maroc và lính lê dương đưa những người bị thương trở về.

Các xe tăng nổ súng bằng tất cả vũ khí để ngăn chặn phản công của Việt Minh. 

Cứ điểm 311B bị pháo kích. Kết quả: 14 người thiệt mạng trong đó có 2 sĩ quan, 48 người bị thương, 150 người mất tích trong đó có 1 sĩ quan.

Phòng tuyến của Việt Minh cách hầm chỉ huy 500 mét.

Dưới tiếng súng và mưa, những mái che sụp đổ và nước từ khắp nơi tràn vào.

Hôm qua tôi đã yêu cầu nhiều lần việc thả dù lính CCB và EM của BPC 1 trong đêm. Yêu cầu không được thực hiện. Tôi nhấn mạnh một lần nữa rằng tất cả những gì còn lại của đơn vị phải được thả vào tối hôm sau.

Nguồn cung cấp thực phẩm của chúng tôi đang ở mức thấp nhất. Trong 15 ngày qua, chúng tôi ngày càng ít được tiếp tế. Chúng tôi không có đủ đạn dược để ngăn chặn các cuộc tấn công của kẻ thù và để ngăn chặn các cuộc bắn phá mà lẽ ra chúng tôi có thể trả đũa không ngừng nghỉ.

Dường như không có nỗ lực cụ thể nào được thực hiện để khắc phục tình trạng này.

Trong khi họ phản đối với lý do tránh những rủi ro mà phi công gặp phải trong khi mỗi người ở đây phải đối mặt với những rủi ro lớn hơn rất nhiều.

Không thể có sự cân nhắc. Việc thả dù phải bắt đầu lúc 8 giờ tối thay vì 11 giờ tối. Buổi sớm coi như khó thực hiện do sương mù nên phải lên kế hoạch vào ban đêm với khoảng cách đáng kể giữa các chuyến bay và do đó chỉ cho phép thu được kết quả nhỏ nhặt.

Tôi thực sự cần nguồn cung cấp với số lượng lớn. Trong điều kiện diện tích thu nhỏ hiện tại của khu kháng cự, đối với những gói hàng hóa được ném ở rìa, chúng tôi sẽ buộc phải bỏ qua, vì chúng tôi không thể rời khỏi hầm trú ẩn mà không phải hứng chịu những phát đạn của lính bắn tỉa và súng không giật.

Việc thiếu phương tiện, thiếu lính buộc tôi phải trưng dụng cả những người lính vốn đã quá mệt mỏi để thu gom. Hiệu suất thật khủng khiếp. Điều này cũng gây ra nhiều tổn thất. Tôi thậm chí không thể tin vào việc lấy lại được một nửa số hàng hóa đã thả xuống. Tuy nhiên, số lượng gửi cho tôi chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong yêu cầu của tôi. Tình trạng này không thể tiếp tục được.

Tôi nhấn mạnh một lần nữa, cần phải có sự đáp ứng tất cả những yêu cầu mà tôi đưa ra. Tôi không có gì để hỗ trợ tinh thần cho những người lính của mình, trong khi họ bị yêu cầu phải thực hiện những nỗ lực siêu phàm. Tôi không thể đi tay không đến với họ.

(Còn tiếp)

Quyên GAVOYE

Kỳ X: Điện Biên Phủ còn có khả năng cứu vãn?

Kỳ XII – Sức mạnh tàn phá của Việt Minh

------------

(*) Mỗi đơn vị của quân đội Pháp có trung bình từ 200 đến 300 người.