Vi phạm bản quyền – chuyện chẳng “cỏn con”

VNTN - Tôi đã thấy một vài người bạn trên facebook tải một bức ảnh, đăng một bài thơ, một mẩu chuyện nhỏ, không phải của mình, nhưng cũng không ghi rõ nguồn gốc xuất xứ. Tôi cũng không dám hỏi lại, bởi sợ vấp vào câu: “Tranh đấy, thơ đấy, truyện đấy là của bạn à? Không phải việc của bạn”. Mình vừa chẳng được lợi lộc gì, lại bị cho là kẻ hay soi mói. Nhiều khi, chứng kiến mà cứ im lặng cho lành, nhưng lại khiến bản thân dần trở nên vô cảm. Vấn đề vi phạm bản quyền, vi phạm điều khoản của luật sở hữu trí tuệ, nhất là những vi phạm mà người ta xem là cỏn con đang xảy ra thường ngày, như cơm bữa và có lẽ đã trở thành điều bình thường trong suy nghĩ nhiều người.

Dạo trước, email của tôi xuất hiện nhiều những thư quảng cáo với nội dung học tập, kinh doanh, thương mại. Tôi để ý đến một bức thư rao bán sách online, viết rằng: “Mình vừa mới mua bộ sách của anh Ngọc Bách với giá 2,1 triệu, nay mình muốn share (chia sẻ) lại cho các bạn có nhu cầu giống mình với giá chỉ 100 ngàn trọn bộ tất cả.

Sách gồm 9 quyển:

1.Sách Ielts writing task 1 by Ngọc Bách - Version 1.2

2.Sách Ielts writing task 2 by Ngọc Bách - Version 1.7

3.Sách Speaking full 3 parts Ngọc Bách - Version 1

4.Sách Lộ trình tự học Ielts từ 5.0 lên 8.0

5.Ielts reading by Ngọc Bách - Part 1.pdf

6.Ielts reading by Ngọc Bách - Part 2_Version 3.0

7.Sách Ngữ pháp - Version 1.1 + Thu âm tiếng Anh

8.Áp dụng Topic vocabulary vào bài viết thực tế

9.Ngữ pháp - Version 1.1

Tặng kèm 3 file nghe do anh Bách quen biết xin được từ giám khảo Ielts (ngoài anh Bách không ai có những file nghe này).

Liên hệ mình qua link facebook dưới đây để xem sách và trao đổi (Chỉ trả lời qua facebook)”.

Tôi đã trao đổi trên facebook theo đường link dẫn để mua lại bộ sách trên, tuy nhiên qua trao đổi tôi được biết đó không phải là sách bản quyền như quảng cáo, và chủ facebook cũng thành thật phản hồi lại rằng “mình đang làm sai, đang bán sách lậu”. Bẵng đi một thời gian, không còn thấy mail rao bán sách online của người đó gửi đến. Tôi đã nghĩ, có thể người đó đã biết sai mà dừng việc bán sách lậu. Tuy nhiên, sự việc ấy đã quay trở lại sau một thời gian im hơi, và khi tôi lên tiếng chỉ nhận lại được sự thách thức: “Việc ai người ấy làm, không thích thì bạn chặn, tôi bán sách lậu là việc của tôi”. Hành vi xâm phạm quyền tác giả của người đó lại tiếp tục diễn biến thản nhiên như không.

Nội dung mail rao bán sách online vi phạm bản quyền

Theo điểm d, khoản 1, điều 25, (Văn bản hợp nhất 19/VBHN-VPQH năm 2013 hợp nhất Luật sở hữu trí tuệ do Văn phòng Quốc hội ban hành) về các trường hợp sử dụng tác phẩm đã công bố không phải xin phép, không phải trả tiền nhuận bút, thù lao: “d) Trích dẫn tác phẩm để giảng dạy trong nhà trường mà không làm sai ý tác giả, không nhằm mục đích thương mại;”. Ở đây, bức thư trên đã tố cáo rõ ràng chủ thể trên đang bán sách với mục đích kinh doanh, thương mại, thu lợi nhuận cho bản thân và đang vi phạm bản quyền tác giả.

Điều quan trọng nhất, có lẽ vẫn nằm trong ý thức tự giác của mỗi người. Bởi có những người không biết, chưa am hiểu đã đành, nhưng những người có kiến thức, trình độ, biết mười mươi nhưng vẫn làm thì thật là đáng trách. Có khó gì đâu một lời xin phép tác giả, một nút share đàng hoàng, một dấu nháy kép khi muốn trích dẫn cho bài viết của mình và hãy ngưng sử dụng tác phẩm của người khác khi chưa được sự đồng ý với mục đích kinh doanh, thương mại. Xã hội ngày nay vẫn luôn đề cao quy tắc ứng xử văn minh, lịch sự; cớ sao ai đó cứ đi ngược lại quy tắc ứng xử ấy, để tự hạ thấp mình một cách dễ dàng, đồng tiền kiếm được có đáng tiêu không?

Yến Nhung