Tìm vợ – Truyện ngắn dự thi. Đào Nguyên Hải

Vậy mà chú Bé chưa từng có vợ. Chú hơn tôi đến hai mươi tuổi, nhưng nhìn hình thức bên ngoài thì chỉ chênh nhau độ chục tuổi là cùng. Không phải tôi già trước tuổi mà tại chú quá trẻ so với cái tuổi tứ tuần. Từ ngày mẹ qua đời, chú vẫn ở một mình. Ở cái độ tuổi của chú mà vẫn phòng không, chưa có người nâng khăn sửa túi thì quả là hơi bất bình thường. Thì quả tình người trong xóm cũng có rất nhiều thắc mắc, phán đoán. Lớp người già trong làng thì thào: “Có nhẽ thằng Bé nó ái nam ái nữ”. Còn bọn trẻ như lứa tuổi bọn tôi thì bảo chắc là ông Bé “xăng pha nhớt” rồi. Nhưng tôi hiểu tất cả những phán đoán ấy đều sai tất. Vì tôi là người hiểu chú Bé hơn ai hết. Chú là người theo đánh giá của tôi là “chuẩn men”. Ngoài cái hình thức bề ngoài cân đối, đẹp trai, rất đàn ông, chú còn là một người sống rất tình cảm và có hiếu với mẹ. Chú lại có tài đánh đàn ghi ta và giọng hát hay từng làm không ít cô mê mẩn, tương tư. Ấy thế mà đến cái tuổi sắp sửa làm ông mà chú vẫn phòng không lạnh lẽo. Là láng giềng, đồng thời là bạn vong niên thân thiết với chú suốt cả chục năm nay, tôi không thể không cảm thấy áy náy và lo lắng.

- Trời đất! Tưởng chú không thích lấy vợ vướng víu cuộc đời, chứ đàn ông đẹp trai ngời ngời lại đàn hát giỏi như chú thì tìm vợ có khó gì. Việc này chú cứ đi với cháu là xong béng.

Sau một hồi suy tính, tôi và chú quyết định vào trường y. Chú đồng ý ngay, bảo rằng với tình hình thực phẩm thiếu an toàn như ngày hôm nay, lấy vợ ngành y là đắc sách. Hơn nữa, tôi lại có mấy cô bạn đang học trong ấy, thế là tiện cả đôi đường.

Theo đúng phương án đề ra, hôm ấy tôi sang nhà chú sớm để tư vấn cho chú cách ăn mặc hợp thời trang với lớp trẻ. Ai ngờ chưa sang đến nơi đã thấy chú dắt xe ra cửa với bộ trang phục rất đĩnh đạc, khiến tôi phải sững sờ. Hóa ra chú am hiểu thời trang hơn tôi tưởng. Chắc là bấy lâu nay chú không hề lơ là chuyện hôn nhân. Chẳng qua chú chưa tìm được người ý hợp tâm đầu mà thôi. Nghĩ vậy, tôi thấy vui vui.

- Được! Nhưng nói gì thì nói cũng phải đúng mực. Trai cũng như gái, điều quan trọng nhất là phải lấy sự đúng mực làm gốc.

Tôi cố nhịn cười. Trời ơi! Đi tán gái, đi tìm vợ mà chú cứ làm như đi dự hội nghị những tấm gương đạo đức không bằng. Tôi có chút ngờ rằng đã bằng này tuổi mà chú không có nổi một mảnh tình vắt vai có lẽ một phần cũng là do cái sự… “đúng mực làm gốc” chú vừa tuyên bố. Ừ, thì ai chẳng biết chuyện yêu đương, hôn nhân là cần phải ngay ngắn, nhưng tôi thấy ở đời, những người ế chỏng, ế chơ lại thường rơi vào những người đạo mạo chứ không phải những người lẳng lơ.

- Thôi, thua keo này ta bày keo khác, bây giờ còn sớm, chú với cháu tạt sang trường nông lâm vậy. Nghề nông lâm bây giờ cũng có giá lắm.

- Hợp… hợp cái gì! Cháu không nhìn dọc hành lang trước cửa kí túc à, con gái con nứa gì mà chẳng có ý có tứ, quần lót, áo con đem giăng ra khắp cửa. Mẹ chú bảo, khi đi tìm vợ, đến nhà chỉ cần nhìn vào cái sào phơi quần áo là biết ngay người có nết có na hay không. Con gái phơi quần áo lót phải biết phơi vào chỗ kín hoặc phải lấy quần áo ngoài che đi. Người biết ăn ở thì từ cái áo phơi trên sào cũng phải ngay ngắn, hai vạt áo phải bằng nhau. Mẹ chú bảo…

Nhìn vẻ mặt vừa trang nghiêm vừa đau khổ của chú, tôi vô cùng ngao ngán nhưng chẳng biết nói năng sao.

Thế rồi tiếng đàn, tiếng hát vang lên như quện lấy nhau. “Chị cả tựa mạn thuyền, anh hai ngồi thổi sáo…Chứ quan họ về là về trao duyên ớ… ơ.”. Cả phòng lặng đi. Tôi nhìn ra ngoài hành lang thấy sinh viên mấy phòng bên đứng kín cửa. Bước đầu đã thành công ngoài sức tưởng tượng của tôi. Chú Bé đã để lại ấn tượng trong lòng các em. Lúc ra về, Na tiễn chúng tôi đến tận chân cầu thang.

Rồi dăm bữa nửa tháng sau đó, anh chị có vẻ ăn ý. Chú Bé đã đưa được Na về nhà chơi. Anh chị dập dìu đưa đón trong sự xôn xao của cả xóm. Còn tôi thì cảm thấy tự hào lắm vì đã làm được một việc lớn.

- Cháu lầm rồi. Đâu chỉ đơn giản là chuyện quét nhà. Ý mẹ chú không phải chỉ có vậy. Người quét được cái nhà sạch chính là người mang đầy đủ tính cách tỷ mỉ, chu đáo, gọn gàng, ngăn nắp, điềm tĩnh, biết đối nhân xử thế. Nói tóm lại, đấy là người đủ kỹ năng làm vợ.

- Những người không biết quét nhà thì chỉ đưa chổi qua những chỗ trống trên nền nhà thôi. Đó là những người hời hợt, nông cạn, không biết nhìn trước nhìn sau. Khi quét nhà phải biết nhấc các đồ vật ở dưới đất lên để quét sạch bên dưới rồi đặt đồ xuống. Vậy mới là người sâu sắc, có cái nhìn bao quát. Đấy mới là người vợ mà chú muốn tìm theo sự dạy bảo của mẹ chú.

- Trời ạ! Thời bây giờ mà chú săm soi như thế thì chỉ có đi hành tinh khác hoặc ngược lại thời trung cổ mà tìm vợ thôi.

Sau ba lần tháp tùng chú Bé bị thất bại ấy, tôi lao vào học để thi ra trường, rồi nhận công tác ở tận thành phố Hồ Chí Minh. Do bận rộn công việc nên chẳng mấy lúc về thăm quê.