Thứ tư, ngày 23 tháng 10 năm 2024
15:19 (GMT +7)

Tăng lương và sự “giằng co” của ngân sách

VNTN - Từ 1/5/2016, thực hiện điềuchỉnh tăng mức lương cơ sở từ 1.150.000đồng/tháng lên 1.210.000 đồng/tháng(tăng khoảng 5%) đối với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang.

Quyết định này được đưa ra tại nghị quyết về dự toán ngân sách nhà nước năm 2016 vừa được Quốc hội thông qua.

Và như thế, sự “giằng co” của ngân sách liên quan đến đồng lương công chức tạm có điểm dừng.

Cũng không phải đến kỳ họp này, cải cách tiền lương mới khiến các vị đại diện của dân đau đầu. Bởi điệp khúc ngân sách khó khăn chưa có tiền bố trí tăng lương đã lặp lại mấy năm liền.

Kỳ họp cuối năm ngoái, sau khá nhiều “tranh đấu” tại nghị trường, cuối cùng cũng chỉ người có mức lương dưới 2,34 và những người hưởng lương hưu được tăng 8% từ đầu năm 2015.

Cũng không phải đến kỳ họp này, cải cách tiền lương mới khiến các vị đại diện của dân đau đầu.

Đến năm nay, ngay từ ngày đầu tiên của kỳ họp thứ 10 của Quốc hội, Chính phủ lại tiếp tục báo cáo chưa bố trí được ngân sách để tăng lương cơ sở.

Nhưng sau đó hai ngày, khi thảo luận tại tổ, một số vị đại diện cho dân đã than thở là sau  kỳ họp này không biết trả lời cử tri thế nào, vì năm trước không tăng lương, cử tri chất vấn thì đã nói 2016 sẽ tăng. Giờ lại nói ngân sách chưa cân đối được, vẫn là lý do của 2015.

Và một số vị đại biểu đã đề nghị cụ thể là cắt hết tiền tiếp khách, giao lưu, kỷ niệm, đi nước ngoài để lấy tiền tăng lương.

Thế nhưng, tại phiên họp Chính phủ ngày 30/10 cả Thủ tướng và tập thể  Chính phủ đều thống nhất chưa trình Quốc hội phương án tăng lương do tình hình ngân sách đang gặp khó khăn, ngân sách Trung ương hụt thu khoảng 31.000 tỷ đồng.

50% ý kiến tại Ủy ban Tài chính  Ngân sách, cơ quan giúp Quốc hội “gác cửa” cả chuyện kiếm tiền và tiêu tiền cũng đồng tình là chưa thể tăng lương trong bối cảnh ngân sách nhà nước hiện nay.

Vì, dự toán thu ngân sách đã được Chính phủ xây dựng tích cực, sát thực tế nên khó có thể dự toán ở mức cao hơn.

Các ý kiến này phân tích, dự toán thu nội địa đã dự ước tăng 16,9% so ước thực hiện năm 2015, cao hơn dự kiến tốc độ tăng trưởng kinh tế và trượt giá. Thu dầu thô đã tính giá bình quân 60 USD/thùng, cao hơn giá thời điểm hiện tại (48-50USD/thùng). Thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu tăng 8,1%,  đồng thời đã tính vào thu cân đối ngân sách nhà nước cả 30.000 tỷ đồng thu từ tiền bán bớt phần vốn Nhà nước tại một số doanh nghiệp. Và đây là khoản thu một lần để cân đối ngân sách nhà nước cho năm 2016, vì vậy cân đối thu ngân sách từ năm 2017 sẽ rất khó khăn.

Thu khó tăng, và dự toán chi đã được bố trí rất chặt chẽ. Bố trí chi trả nợ thấp so với yêu cầu (còn phải vay để đảo nợ 95.000 tỷ đồng), dự toán chi thường xuyên đã bố trí triệt để tiết kiệm, đã giảm 10% dự toán chi thường xuyên của các bộ, cơ quan Trung ương (trừ các khoản chi cho con người) so với dự toán năm 2015, hạn chế tối đa chi cho bộ máy quản lý nhà nước, đơn vị sự nghiệp công, chi mua sắm phương tiện, trang thiết bị đắt tiền; giảm tối đa kinh phí tổ chức hội nghị, hội thảo.

Mặt khác, chi đầu tư phát triển bố trí ở mức thấp so với nhu cầu nên khó cắt giảm, không thể vay để chi tăng lương vì không đúng quy định của Luật Ngân sách nhà  nước và dẫn đến tăng bội chi và nợ công năm 2016 và các năm tiếp theo.

Thêm một lý do để chưa thể tăng lương là thực tế cho thấy năng suất lao động của khu vực hành chính nhà nước còn thấp, bộ máy hành chính nhà nước cồng kềnh. Trong khi tinh giản biên chế chưa được thực hiện quyết liệt và hiệu quả, cải cách khu vực sự nghiệp công còn chậm, việc tăng lương (dù là với mức tăng rất thấp cho mỗi cán bộ, công chức, lực lượng vũ trang) cũng dẫn tới tăng chi lớn cho ngân sách, làm giảm nguồn lực cho chi đầu tư phát triển, đảm bảo các chính sách an sinh xã hội, nhất là khu vực nông nghiệp, nông dân, nông thôn (những đối tượng không hưởng lương nhà nước).

Con số chi tiết, lập luận chắc chắn, song vẫn khó có thể thuyết phục được các vị đại diện cho dân  những người năm nào cũng bị cử tri “chất vấn” chuyện chậm tăng lương.

Tại phiên thảo luận toàn thể về tình hình ngân sách sau đó vài ngày,  đại biểu Đặng Ngọc Tùng, Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động cho rằng không  thể để tình trạng doanh nghiệp thì thực hiện tăng lương còn cán bộ công chức lại không được tăng.

“Nếu như thế thì cán bộ công chức sống như thế nào? Như vậy sẽ đi đến tình trạng gây khó khăn cho nhân dân, gây khó khăn cho doanh nghiệp để rồi doanh nghiệp, nhân dân bôi trơn bộ máy này thì như thế không thể nào chấp nhận được”, ông Tùng lập luận.

Một số vị đại biểu khác cũng cho rằng còn có thể tiết kiệm được hơn nữa để lấy tiền tăng lương.

Rồi, một ngày trước khi Quốc hội nhấn nút thông qua dự toán ngân sách cho năm sau, con số 11 ngàn tỷ để tăng lương cơ sở cho cán bộ, công chức cũng đã được “tìm thấy” trên cơ sở cơ cấu lại chi theo tinh thần triệt để tiết kiệm, cắt giảm 30% tiền chi hội nghị hội thảo, giữ nguyên chi trả nợ và bội chi cũng giữ nguyên mức 254.000 tỷ.

Cân đối thu ngân sách từ 2017 sẽ rất khó khăn. Chắc không phải vô cớ mà Ủy ban Tài chính  Ngân sách của Quốc hội đã hơn một lần nhấn mạnh thông điệp ấy.

Và như thế cũng có nghĩa, sự “giằng co” của ngân sách để cải thiện đồng lương cơ sở còm cõi của công chức đã, đang và sẽ còn tiếp tục, có thể còn ở mức độ “quyết liệt” hơn.

Vĩnh An

0 đã tặng

Mời bạn cho ý kiến, quan điểm...

Gửi
Hủy