Những nghệ sĩ lớn trên những ô ruộng nhỏ

Đã vượt qua ý nghĩa đơn thuần là một chương trình thiện nguyện, “Xuân Vùng Cao” đã trở thành ngày hội thực sự cho người dân ở các xóm, bản vùng khó khăn trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên. Có lẽ, chưa bao giờ những người dân thuần phác vốn quanh năm suốt tháng sống ẩn mình trên những triền núi cao được gần với các nghệ sĩ đến như vậy.

Tháng cuối cùng của năm, sau hàng chục ngày mưa liên miên không dứt thì cũng có ngày ông trời đã he hé ánh cười. Ngày cuối tuần (20/1) trên bản Lân Vai, càng về trưa ánh nắng dìu dịu càng ào ạt chảy tràn lên cảnh vật như thể ông trời cũng biết hôm nay có hội nên vui cùng bà con vậy.

Trên những ô ruộng mấp mô gốc rạ, dòng người từ các sườn đồi đổ ra, một vài tốp ban đầu, rồi dăm bảy tốp đi sau, tiếp đến là từng đoàn mô tô, ô tô từ phố thị đổ về… chẳng mấy chốc xung quanh khu vực được Ban Tổ chức “Xuân Vùng Cao” dựng sân khấu đã chật kín.

Chỗ được chọn làm sân khấu thực chất là một ô ruộng nhỏ, cao hơn chừng vài bậc thang so với những ô ruộng lớn hơn bên dưới. Vài chiếc bạt cỡ lớn được trải xuống làm nền nhưng vẫn không lấp được hết cái mấp mô của mặt ruộng. Một tấm background với dòng chữ “Xuân Vùng Cao 13” và logo của các hội, chi hội, các câu lạc bộ, nhóm sở thích chơi xe, phòng khám,... đồng hành cùng Chương trình được dựng lên. Vậy là đã có một sân khấu.

“Xuân Vùng Cao” do Chi hội Otofun Thái Nguyên - nơi giao lưu, chia sẻ, của những người yêu xe cổ và quan tâm đến các vấn đề liên quan đến ô tô, xe máy, giao thông Thái Nguyên chủ trì, tổ chức. Và, người dẫn dắt Otofun Thái Nguyên kiêm Trưởng Ban tổ chức cả 13 mùa của “Xuân Vùng Cao” chính là anh Phạm Hoài Phương, (nick name Phương Zen).

Là một người yêu xe cổ, từ năm 2007 anh Phương cùng một vài người bạn cùng sở thích đã chọn chơi xe Jeep và Vespa. Trong quá trình giao lưu, sinh hoạt, nhóm thường tổ chức gặp gỡ và “off” ở nhiều nơi. Trong quá trình đó, anh Phương nảy ra ý tưởng sẽ thực hiện các chương trình thiện nguyện cho người dân, nơi mình sẽ đi qua. Mong muốn tạo ra được một sân chơi ý nghĩa, nhất là khi anh em trong câu lạc bộ chơi xe Jeep và Vespa tụ hội ở Thái Nguyên. Từ đó, “Xuân Vùng Cao” đã ra đời.

Là người được tham gia, chứng kiến “Xuân Vùng Cao” nhiều năm, tôi nhận thấy dù chương trình đã trôi qua hơn một thập kỷ nhưng khí thế và đặc biệt là số lượng tham gia của các thành viên không những không giảm đi mà còn gia tăng qua từng năm.

Vừa cắt đặt các thành viên sắp xếp, chuẩn bị, anh Phương vừa tranh thủ trò chuyện với tôi. Anh cho biết: Những năm đầu tiên tổ chức Chương trình chỉ có khoảng 100 thành viên tham gia, chủ yếu là những người chơi xe Jeep và Vespa ở Thái Nguyên và Hà Nội. Qua thời gian, “tiếng lành đồn xa” phong trào lan rộng tới các câu lạc bộ, các nhóm chơi xe cùng sở thích ở nhiều tỉnh, thành trong cả nước. Sau này, Otofun Thái Nguyên ra đời đã tạo ra được một cộng đồng rộng khắp và trở thành nòng cốt của mỗi chương trình “Xuân Vùng Cao”.

Tôi bày tỏ băn khoăn, không biết anh Phương và các thành viên trong Ban Tổ chức đã làm thế nào để không những duy trì mà còn luôn làm mới, luôn tập hợp được đông đảo mọi người tham gia “Xuân Vùng Cao” đến vậy. Anh Phương cười hiền bảo: Có lẽ điều khiến mọi người tâm huyết với “Xuân Vùng Cao” là do các xóm bản và những con người vùng cao quá đỗi thân thương. Chúng tôi chỉ mong sao có thể mang được thêm chút hơi ấm để “sưởi ấm” họ trong những ngày Đông giá lạnh chứ cũng không nghĩ mình làm gì được to tát. Chính nhờ tinh thần ấy của “Xuân Vùng Cao” nên mọi chuyện cứ như “hữu xạ tự nhiên hương” mọi người cùng chung tay, góp sức.

Người tham gia “Xuân Vùng Cao” càng đông đồng nghĩa với các lĩnh vực công tác của các thành viên càng rộng. Từ đó, các thành viên Ban Quản trị Otofun Thái Nguyên cùng các thành viên đã có điều kiện nghiên cứu thêm về tập quán, văn hoá, ẩm thực của bà cao vùng núi, vùng đồng bào dân tộc ít người. Mong muốn của anh Phương và Ban Quản trị Otofun và Ban Tổ chức “Xuân Vùng Cao” là tổ chức một ngày hội thực sự cho bà con chứ không chỉ đơn thuần là một chương trình thiện nguyện. Và, không khí của một ngày hội đúng là đã ngập tràn ở Lân Vai trước thềm Xuân mới 2024.

Cách đó không xa, tiếng cười, tiếng vỗ tay như đánh thức cả núi rừng. Đó là không gian của trò chơi bịt mắt bắt vịt. Nhiều em nhỏ lần đầu được chơi, được thấy đã nhanh chóng quên đi hết cái bẽn lẽn, rụt rè ban đầu mà giơ tay ào ào để được chọn làm người chơi. Những dải lụa màu xanh cốm được dùng để che mắt người chơi, 2 chú vịt trong quây ngơ ngác, chạy nháo nhác trước sự “truy đuổi” của người chơi và tiếng hò reo cổ vũ của những người đứng ngoài vòng…

Các tiểu thương không biết đến từ những đâu? Họ cũng thật nhanh nhạy. Chẳng mấy mà các hàng kèm bông, xúc xích, hoa quả, giải khát đã “tập hợp” thành hàng dài phục vụ nhu cầu của người đi trảy hội.

Tất cả đổ dồn về khu vực sân khấu khi tiếng trống, tiếng nhạc nền cho tiết mục múa Lân - Sư - Rồng vang lên. Những “chú rồng” uốn lượn, những “chú lân” dù nhảy lên cao hay nằm rạp xuống đều vô cùng uy nghi, dũng mãnh, khi  nhả ra pháo hoa, lúc lại nhả ra câu đỗi Tết khiến cho những tiếng vỗ tay cứ kéo dài không dứt.

Tiếp đến là các tiết mục ảo thuật đầy lôi cuốn. Từ những tờ giấy được xé vụn làm trăm mảnh, trong nháy mắt đã có thể trở lại lành lặn, đến những bông hoa giấy chỉ cần được chạm vào khán giả lập tức đổi mầu.

Tiếng vỗ tay mỗi lúc một to như níu chân người nghệ sĩ. Các tiết mục càng biểu diễn càng ly kỳ khiến người xem không thể rời mắt dù chỉ một giây. Một nghệ sĩ ngồi vào chiếc hộp rồi người còn lại cầm những con dao, lần lượt cắt chiếc hộp đó ra làm ba phần, bên cạnh không hề có bất cứ vật gì che khuất tầm nhìn khán giả. Sau những giây phúc thót tim, người nghệ sĩ đã trở ra lành lặn…

Ban đầu khoảng cách từ sân khấu đến khán giả còn có khoảng trống chừng chục mét, nhưng sau mỗi tiết mục, khoảng cách ấy lại ngắn dần. Lúc nghệ sĩ Tuấn Phương cúi chào khán giả cũng là lúc đám trẻ nhỏ ôm hết lấy bờ của thửa ruộng nhỏ làm sân khấu.

Tôi tranh thủ về phía cánh gà hỏi chuyện nghệ sĩ Ảo thuật Tuấn Phương. Anh đến từ Nhà hát nghệ thuật Xiếc và tạp kỹ Thủ đô Hà Nội. Anh xúc động chia sẻ: Tuấn Phương đã nhiều năm tham gia “Xuân Vùng Cao”. Có những năm như năm nay thời điểm diễn ra Chương trình trùng với các lịch khác của Tuấn Phương nhưng với Phương, ưu tiên số một trong lịch biểu diễn những khi ấy vẫn luôn là “Xuân Vùng Cao”.

Điều gì đã khiến anh mến thương “Xuân Vùng Cao” đến vậy? Tôi hỏi nghệ sĩ Tuấn Phương. Chẳng chút đắn đo, suy nghĩ, anh bảo: Mảnh đất Thái Nguyên bình yên quá và tình người Thái Nguyên đáng quý quá. Rồi anh chỉ ra phía sân khấu tiếp lời: Những đôi mắt trong veo, vừa rụt rè vừa tán dương, những bàn tay bé xíu ôm lấy bờ ruộng để nhìn Tuấn Phương thêm kỹ của những khán giả nhí kia làm Tuấn Phương hạnh phúc vô bờ. Tuấn Phương muốn góp phần làm gì đó dù nhỏ bé thôi cho những con người nơi đây.

Tôi tin những gì nghệ sĩ Tuấn Phương nói bởi số lần anh góp mặt tại “Xuân Vùng Cao”, bởi ánh mắt lấp lánh niềm vui, bởi nụ cười trìu mến ngay cả khi phải khó khăn di chuyển dụng cụ biểu diễn trên ruộng rạ mấp mô!

Tiếng ồ lên trầm trồ dưới sân khấu kéo tôi và nghệ sĩ Tuấn Phương trở ra phía khán giả. Những màn biểu diễn võ thuật, Kungfu tuyệt kỹ của môn phái Thiếu Lâm Kungfu Việt Nam mà người xem chỉ thường được chứng kiến qua phim ảnh nay đang diễn ra trước mắt bà con ngay trên sân khấu giữa thung lũng.

Những thanh sắt to bằng ngón chân cái một đầu đặt vào vị trí yết hầu của võ sư, đầu còn lại do 2 võ sư vạm vỡ dùng hết sức lực mà đẩy, trong phút chốc thanh sắt đã bị bẻ cong khiến nhiều người không tin vào mắt mình. Một số người hiếu kỳ đã lên tận sân khấu để kiểm tra thanh sắt xem có phải thật không rồi quay xuống “sắt Tisco hẳn hoi mọi người ạ”. Tiếp đến là những màn công phá gậy, gạch trên cơ thể người mà với người dân đều lần đầu được thấy…

Khoảng cách giữa các nghệ sĩ, võ sư với khán giả đã không còn. Ai cũng muốn đến gần các nghệ sĩ hơn để được ngắm nhìn họ thật kỹ, thật rõ, được chạm tay vào tay họ. Sân khấu “Xuân Vùng Cao” hào hứng tiếp nối rộn ràng, các nghệ sĩ đến từ Nhà hát Chèo Hà Nội với những ca khúc mừng Xuân, đón Tết dường như đã khiến của núi rừng Lân Vai được “tắm mình” trong hương vị Tết. Các điệu múa khèn Mông làm nền cho ca khúc viết riêng cho “Xuân Vùng Cao” đầy thi vị đã hoà giữa ngày với đêm ở Lân Vai làm một.

Màn bắn pháo hoa tầm thấp, sản phẩm được Bộ Quốc phòng cấp phép hoà với lửa trại bập bùng trong rộn rã tiếng ca. Hơn 80 phần quà dành tặng các hộ nghèo, hộ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn gồm quần áo, gạo, chăn và áo ấm cùng nhiều đồ dùng thiết yếu khác được bà con nâng niu đón nhận.

Tết ở Lân Vai năm nay đến sớm!

Kim Ngân