“Mẹ đỡ đầu” – những yêu thương lan toả

VNTN- Sau hai năm triển khai, mô hình “Mẹ đỡ đầu” của Hội phụ nữ Công an tỉnh đã lan toả sâu rộng tới các cấp hội phụ nữ trong toàn lực lượng trên địa bàn. Điều đặc biệt là, không chỉ có các “mẹ đỡ đầu”, phong trào đã nhận được hỗ trợ tích cực của đông đảo cán bộ, chiến sĩ Công an tỉnh, cũng như sự chung tay ủng hộ của các tổ chức, nhà hảo tâm.

Xoa dịu nỗi đau trẻ mồ côi

Căn nhà cấp bốn nhỏ bé, giản dị của Nguyễn Dương Huyền Thư, học sinh lớp 7C, Trường THCS Thanh Ninh (Phú Bình) và bà nội nằm tít sâu trong ngõ của xóm Phú Yên, xã Thanh Ninh. Thiệt thòi đủ đường khi bố mất sớm, mẹ rời nhà bỏ đi, từ nhỏ Thư phải ở cùng bà nội. Sức khoẻ và thần kinh của bà không được tốt, thuộc diện hộ có hoàn cảnh khó khăn nên cuộc sống hai bà cháu rất vất vả. Ngoài thời gian học trên lớp, ở nhà Thư phụ giúp bà nấu cơm, dọn dẹp việc nhà và cả công việc đồng áng. Dù không dứt ruột đẻ ra song các cán bộ, chiến sĩ của Hội Phụ nữ khối An ninh (Hội Phụ nữ Công an tỉnh) đều thấu hiểu, chia sẻ với hoàn cảnh nên đã nhận đỡ đầu em. Ngoài hỗ trợ vật chất, các trang thiết bị học tập, các “mẹ đỡ đầu” còn là điểm tựa tinh thần, luôn quan tâm, động viên Thư nỗ lực vượt lên hoàn cảnh.

Hạnh phúc hơn, em Thư ngoài được nhận “đỡ đầu” từ cán bộ, chiến sĩ của Hội Phụ nữ khối An ninh, còn có sự chung tay của cộng đồng, trong đó có các nhà hảo tâm trên địa bàn và lực lượng đoàn viên thanh niên của Công an huyện Phú Bình. Cùng chúng tôi tới thăm Thư một ngày cuối năm, thượng uý Đoàn Trọng Hậu, Bí thư Đoàn thanh niên Công an huyện Phú Bình chia sẻ: “Mẹ đỡ đầu” là mô hình chúng tôi thấy vô cùng nhân văn. Chính vì thế, không chỉ Hội Phụ nữ mà Đoàn thanh niên chúng tôi cũng muốn vào cuộc, cùng tương thân, tương ái, giúp các em có hoàn cảnh khó khăn vươn lên. Năm 2023, Đoàn thanh niên và Hội Phụ nữ Công an huyện đã kêu gọi được nhiều nhà hảo tâm hỗ trợ kinh phí, cùng sự đóng góp của cán bộ, chiến sĩ đơn vị với tổng số tiền 15 triệu đồng để sơn sửa lại nhà cho hai bà cháu Thư, mua sắm nhiều trang thiết bị học tập giúp em có điều kiện tới trường tốt nhất. Sự chia sẻ động viên từ xã hội cũng là dòng nước tưới mát tâm hồn con trẻ, là động lực để các em nỗ lực học tập, trưởng thành, trở thành người có ích cho xã hội.

Cô Thân Thị Huệ, giáo viên dạy môn Ngữ văn của em Huyền Thư nhận xét: Thư là em bé ngoan ngoãn, chăm chỉ và có học lực khá. Từ khi được sự “đỡ đầu” của lực lượng Công an và sự động viên, khích lệ từ các tổ chức xã hội, em đã mạnh dạn, vui vẻ hơn, hay phát biểu xây dựng bài và nỗ lực vươn lên trong học tập.

Tôi nhìn sang Thư, thấy em ngồi bẽn lẽn cạnh các cô chú ở Công an huyện. Nghe cô chú hỏi chuyện, Thư nhoẻn cười rạng rỡ, đôi mắt long lanh: Con rất xúc động khi được sự quan tâm, giúp đỡ của các cô chú Công an. Con xin hứa sẽ học tốt và hiếu thảo với bà.

Lan toả “bố đỡ đầu”

Chị Nguyễn Thị Thuý Linh, Chủ tịch Hội phụ nữ Công an tỉnh cho biết: Năm 2022, khi chúng tôi triển khai mô hình này tới các cấp hội phụ nữ trong lực lượng Công an tỉnh, một hôm Thượng tá Lê Tùng Sơn, Trưởng phòng Kỹ thuật Nghiệp vụ đã gặp tôi và nói, anh thấy đây là mô hình hay quá, cả phòng anh muốn chăm sóc, đỡ đầu một cháu có được không em? Anh có nói qua với anh em trong phòng, mọi người đều thống nhất cao thực hiện.

Ban đầu, tôi khá bất ngờ trước lời đề nghị của anh vì đây là hoạt động của Hội phụ nữ, sau đó là vỡ oà cảm xúc, trân trọng biết bao tấm lòng của anh em, cán bộ chiến sĩ trong phòng. Và cứ như thế, gần hai năm nay, cháu Lưu Gia Bảo, sinh năm 2009, ở xóm Nhội, xã Thành Công (TP. Phổ Yên), đang là học sinh lớp 9, Trường THCS Thành Công đã có thêm nhiều “bố, mẹ đỡ đầu” ở Phòng Kỹ thuật nghiệp vụ, Công an tỉnh.

Thượng tá Lê Tùng Sơn chia sẻ giản dị: Nhiều lần đi cơ sở, chứng kiến những em bé bằng tuổi con, cháu mình có hoàn khó khăn, vất vả chúng tôi vô cùng thương cảm. Vì thế, chúng tôi vẫn ấp ủ muốn chung tay cùng xã hội lan toả nhịp cầu nhân ái. Dù hỗ trợ vật chất không nhiều, nhưng chúng tôi mong sẽ là điểm tựa tinh thần cho các con, “vá những trái tim” tổn thương để các con lớn lên sẽ có điều kiện tốt để học hành và trưởng thành.

Lưu Gia Bảo mồ côi cả bố lẫn mẹ đã hơn 10 năm. Thiếu vắng tình yêu thương chăm sóc từ bố mẹ nên từ bé, ông bà nội đã nuôi em và chị gái ăn học (chị gái Bảo đang học đại học năm cuối ở Hà Nội). Ông Lưu Văn Hồng Bình, ông của Bảo nói: Ngày xưa vợ chồng tôi nuôi 4 người con cũng không thấy vất vả bằng nuôi hai cháu bây giờ. Tuổi tác ngày càng cao, sức khoẻ yếu, lao động thì chẳng được bao nhiêu, thu nhập trông cả vào 3 sào ruộng nên chăm các cháu chẳng hề dễ dàng.

Thường các tháng, anh chị em trong phòng Kỹ thuật Nghiệp vụ dù bận rộn nhưng vẫn sắp xếp thời gian xuống nhà thăm hỏi, động viên cháu Gia Bảo, liên lạc qua điện thoại và cán bộ địa phương để hỏi han tình hình học tập của cháu. Nhiều lần xuống thăm, giúp cháu sửa chữa bàn học, cùng đỡ việc nhà, cán bộ chiến sĩ cũng cho con, em mình theo, để giáo dục các con lòng nhân ái.

Ngôi nhà Bảo một ngày cuối năm ấm áp hơn, tràn đầy tiếng cười khi được đón các “bố, mẹ đỡ đầu” ở Phòng Kỹ thuật Nghiệp vụ, Công an tỉnh. Gặp các bố mẹ, Bảo khoe mình đã thi xong học kỳ một, kết quả khá tốt. Hai năm qua, em đều đạt học sinh Khá, được thầy cô nhận xét là cậu bé chăm chỉ, ngoan ngoãn. Bảo nói: Con rất vui khi có thêm các bố mẹ ở Công an tỉnh. Mỗi lần ngồi vào bàn học, con đều tự hứa sẽ cố gắng học tập thật tốt để không phụ công ông bà và các “bố mẹ đỡ đầu”.

Bà Viên Thị Xanh, bà nội của Bảo hôm đó đang sốt cao, nằm ở giường nhưng thấy mọi người đến, bà xúc động, nước mắt cứ chảy dài trên gò má nhăn nheo, bà nói: Bảo nó mất bố mẹ sớm từ lúc còn chập chững, giờ từng này tuổi lại được nhiều bố mẹ cưu mang thế này, phận làm ông bà tôi cũng mừng lắm. Từ ngày có các “bố, mẹ đỡ đầu”, cháu nó cũng vui vẻ, phấn khởi hơn.

Ngồi cạnh các “bố, mẹ đỡ đầu”, đôi mắt Bảo ánh lên niềm vui. Khi chia tay, cậu bé còn chạy ù đi, mọi người không rõ cậu đi đâu, lúc sau thấy Bảo xách ra xe tặng bưởi vừa hái ngoài vườn cho các bố mẹ. Chị Dương Thị Khánh Khuyên, Chủ tịch Hội phụ nữ Phòng Kỹ thuật nghiệp vụ chia sẻ: Sau những bỡ ngỡ, e dè ban đầu, em đã mạnh dạn hơn, tiếng gọi bố Sơn, bố Quang, mẹ Hiền, mẹ Khuyên… (tên các cán bộ, chiến sĩ ở Phòng Kỹ thuật nghiệp vụ Công an tỉnh) đã không còn ngại ngùng nữa...

Mạch ngầm yêu thương chảy mãi

Thực hiện Chương trình “mẹ đỡ đầu” hỗ trợ chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ em mồ côi, Hội Phụ nữ Công an tỉnh đã triển khai rộng rãi đến 100% các hội cơ sở trực thuộc và Hội Phụ nữ Công an cấp huyện. Giai đoạn 2022 - 2026, các cấp Hội Phụ nữ của Công an tỉnh nhận đỡ đầu 16 cháu mồ côi, có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn với kinh phí thực hiện 100 triệu đồng/năm. Theo đó, kinh phí hỗ trợ các cháu bình quân là 500 nghìn đồng/tháng/cháu trong 6 năm, hoặc đến khi cháu đủ 18 tuổi (tuỳ đơn vị thực hiện). Các cháu được lựa chọn “đỡ đầu” cơ bản có hoàn cảnh khó khăn, mồ côi cả bố và mẹ, chỉ còn bố hoặc mẹ.

Các hoạt động hỗ trợ theo mô hình này là nhận nuôi tại các hộ gia đình, trao kinh phí hỗ trợ bằng tiền mặt theo định kỳ hằng tháng, quý, năm cho các cháu. Để mô hình mang lại hiệu quả thiết thực, Hội Phụ nữ Công an tỉnh cũng phối hợp với Hội liên hiệp Phụ nữ huyện và địa phương trong quá trình chăm sóc, đỡ đầu các cháu. Dù công tác chuyên môn bận rộn, song các cán bộ, đoàn viên thanh niên, hội viên phụ nữ của Công an tỉnh đều thường xuyên tổ chức thăm hỏi, tặng quà các cháu và gia đình vào dịp Tết Thiếu nhi, Trung thu, đầu năm học mới và dịp Tết Nguyên đán.

Việc trao kinh phí hỗ trợ những lúc ốm đau hoặc hỗ trợ trang thiết bị học tập, xe đạp và các đồ dùng cấp thiết khác cho các cháu cũng được thực hiện thường xuyên. Để gắn kết tình cảm với các con, một số tổ chức hội còn cùng con trải nghiệm các hoạt động nấu ăn, vui chơi thể dục thể thao phù hợp với lứa tuổi và hoàn cảnh gia đình. Bên cạnh sự hỗ trợ vật chất, các “bố, mẹ đỡ đầu” đều chủ động động viên, chăm sóc, hỗ trợ tâm lý, tư vấn học tập cho các cháu. Quá trình thực hiện cho thấy, cơ bản các cháu do cán bộ, chiến sĩ của Công an tỉnh nhận đỡ đầu đều chăm ngoan, có tâm lý, sức khỏe tốt, yên tâm học tập và lao động giúp gia đình; hai năm học vừa qua, các cháu đều đạt học lực khá trở lên.

Do đặc thù công tác, điều kiện đi lại xa xôi đối với địa bàn vùng núi, vùng khó khăn, công tác thăm hỏi, nắm bắt tình hình các trẻ nhận đỡ đầu chủ yếu qua điện thoại và trao đổi với địa phương. Nguồn kinh phí cho mô hình vẫn còn hạn chế, chủ yếu do đóng góp của hội viên phụ nữ, cán bộ, chiến sĩ trong lực lượng là chính… Đó là những điều chị Nguyễn Thị Thuý Linh và các “bố, mẹ đỡ đầu” trong lực lượng Công an tỉnh đã và đang trăn trở, cũng là định hướng để các cấp hội phụ nữ trong lực lượng thực hiện tốt hơn trong thời gian tới. “Chúng tôi mong, đây không chỉ là thực hiện mô hình trong một giai đoạn, mà muốn dõi theo các con đến khi các con trưởng thành, đủ 18 tuổi” - Chị Linh chia sẻ thêm.

Mô hình “Mẹ đỡ đầu” trong lực lượng Công an không chỉ là đem lại tình mẫu tử, tình phụ tử cho những trẻ mồ côi, mà đã lan toả trong cộng đồng, nhân lên nhiều tấm lòng thiện nguyện giúp đỡ các em có hoàn cảnh khó khăn. Sự quan tâm, chăm sóc, nâng đỡ tinh thần ấy như nguồn mạch ngầm trong mát, vừa san sẻ khó khăn, vừa động viên các em và gia đình vươn lên trong cuộc sống.

Tôi chợt nhớ tới chia sẻ của cán bộ, chiến sĩ của Công an tỉnh, trong đó có Trung tá Cao Thị Lan Anh, Phòng An ninh Nội địa, Công an tỉnh: Khi nhận trọng trách là mẹ đỡ đầu, chúng tôi nghĩ mình không chỉ trao cho các con vật chất mà còn là tình yêu thương của một người bố, mẹ dành cho con. Được quan tâm, chăm sóc dù chỉ là nhắn tin, gọi điện cho con hàng ngày, chúng tôi thấy rất hạnh phúc. Hạnh phúc vì mình có thể giúp con cởi mở, tự tin hơn trong cuộc sống, vươn lên học tập tốt, trở thành người có ích cho xã hội.

Ngoài đỡ đầu bé Nguyễn Dương Huyền Thư trú tại xã Thanh Ninh (Phú Bình), Trung tá Cao Thị Lan Anh cũng là người đã sáng tạo khi thực hiện kết nối các cơ sở tôn giáo ở Phú Bình chăm lo cho một số trường hợp trẻ mồ côi trên địa bàn huyện. Cũng từ đó, tấm lòng nhân ái của các chị đã được lan toả, nhận được sự hưởng ứng tích cực của Đoàn thanh niên và Hội phụ nữ Công an huyện Phú Bình và nhiều nhà hảo tâm khác.

Ghi nhận những sáng tạo trong thực hiện mô hình “Mẹ đỡ đầu” của Hội phụ nữ Công an tỉnh, trong tháng 7/2023, Ban Vì sự tiến bộ phụ nữ, công tác gia đình và trẻ em Bộ Công an đã tuyên dương đây là mô hình tiêu biểu trong năm 2023. Trong đó, Trung tá Cao Thị Lan Anh và cháu Nguyễn Dương Huyền Thư được vinh danh cặp "Mẹ đỡ đầu - con nuôi tiêu biểu" năm 2023.

Hai Xuân qua và những Xuân tới, trái tim của những trẻ mồ côi trong dự án “mẹ đỡ đầu” đã và sẽ ấm áp hơn rất nhiều. Mô hình nhân văn đã giúp nhiều trẻ nhỏ mồ côi có điều kiện sống, học tập tốt hơn, được phát triển toàn diện cả về tâm lý, thể chất. Cũng qua phong trào này, hình ảnh của lực lượng Công an nhân dân trong lòng người dân ngày càng đẹp hơn, sáng hơn...

Mai Linh Lan