"Đội bóng" đặc biệt

Chắc là trên cả nước và có thể toàn cầu này không có một đội bóng nào mà có cầu thủ lên tới tuổi 80. Nhưng với một "đội bóng" văn chương mà tôi sắp kể dưới đây thì có đấy. Đó chính là “đội bóng” - nơi sinh hoạt của các nhà văn Việt Nam tại Thái Nguyên; nói chính xác đây chính là Chi hội Nhà văn Việt Nam tại Thái Nguyên.

Sẽ giải thích ngay để bạn đọc rõ. Bước sang năm 2024 này, Thái Nguyên có một nhà văn qua đời, một nhà văn chuyển về Quảng Ninh, cho nên đến nay Chi hội chỉ còn 11 người. Mà các bạn thấy đấy, 11 người có nghĩa là số cầu thủ chính thức của một đội bóng đá.

Vui nhất là Chi hội Nhà văn Việt Nam tại Thái Nguyên là một Chi hội có đầy đủ cả 4 chuyên ngành thuộc Hội Nhà văn Việt Nam (văn xuôi, thơ, lí luận phê bình và dịch thuật). Đối với các tỉnh lẻ, có lẽ đây là một chi hội duy nhất có đầy đủ các chuyên ngành như thế. Trong Chi hội, các nhà thơ có 5 người (Ma Trường Nguyên, Võ Sa Hà, Nguyễn Thúy Quỳnh, Lưu Thị Bạch Liễu, Nguyễn Kiến Thọ); văn xuôi có 2 người (Hồ Thủy Giang, Phạm Đức); lí luận phê bình có 3 người (Trần Thị Việt Trung, Cao Hồng, Nguyễn Đức Hạnh). So sánh với đội bóng đá, nếu coi thơ là hàng tiền đạo, văn xuôi là hàng tiền vệ, lí luận phê bình là hàng hậu vệ và dịch thuật là thủ thành thì Chi hội Nhà văn Thái Nguyên sẽ có một “đội bóng” có đội hình chiến thuật là 5 - 2 - 3 - 1. Quá đẹp!

 Nhìn vào đội hình chiến thuật này, các bạn sẽ thấy đây là một đội hình truyền thống, cổ điển của các đội bóng đá ở Việt Nam vào những thập kỉ 60 và 70 thế kỉ trước. Trên thực tế, đội ngũ nhà văn Thái Nguyên cho đến nay vẫn căn bản sáng tác theo thi pháp truyền thống (trừ Nguyễn Đức Hạnh có chút theo đuổi khuynh hướng hiện thực huyền ảo). Vậy là “đội bóng”  văn chương Thái Nguyên vẫn luôn đá theo đội hình 5 - 2 - 3 - 1, mang vẻ cổ điển. Tuy nhiên, không thể không thừa nhận đây là một “đội bóng” mạnh. Nếu dự các giải đấu quốc gia thì huy chương vàng, huy chương bạc không dám nói, chứ huy chương đồng thì có thể trong tầm tay.

Một điều thú vị là các “cầu thủ” văn chương Thái Nguyên tuy được sắp xếp các vị trí theo sở trường như thế nhưng thực ra họ có thể “đá” ở nhiều vị trí khác nhau trên sân bãi. Ví như tiền đạo (thơ) Ma Trường Nguyên còn viết rất nhiều tiểu thuyết. Có nghĩa là khi cần, anh có thể chuyển sang đá ở hàng tiền vệ (văn xuôi). Hoặc các tiền đạo (thơ) Võ Sa Hà, Nguyễn Thúy Quỳnh, Nguyễn Kiến Thọ, Lưu Thị Bạch Liễu, đều có thể vừa làm thơ vừa viết lí luận phê bình hoặc văn xuôi. Ở các hàng tiền vệ (văn xuôi), hậu vệ (lí luận phê bình), thậm chí thủ thành (dịch thuật) như Hồ Thủy Giang, Trần Thị Việt Trung, Cao Hồng, Nguyễn Đức Hạnh, Phạm Đức Hùng cũng đều có thể viết nhiều loại hình, thể loại khác nhau, nghĩa là có thể “đá” ở tất cả các vị trí trên sân bãi.

“Đội bóng” văn chương Thái Nguyên đã từng tham dự nhiều giải đấu văn chương trên toàn quốc, nhiều “cầu thủ” đã lập thành tích, nhiều người đã sút tung lưới đội bạn, thậm chí có người lập cả "hattrick".

Điều đáng nói thêm là tuy một số cầu thủ văn chương trong tỉnh chưa được gọi vào “đội tuyển” nhưng Thái Nguyên luôn có một đội ngũ dự bị với những "cầu thủ" xuất sắc, đầy triển vọng như Phan Thái, Minh Hằng, Phạm Quý, Phạm Văn Vũ, Đào Nguyên Hải, Hoàng Thị Hiền… chỉ đợi thời cơ là sẵn sàng xung vào đội hình.

Có điều “đội bóng” văn chương Thái Nguyên có phần nghèo về kinh phí hoạt động, tập luyện. Trong khi các “đội bóng” văn chương ở nhiều tỉnh như Quảng Ninh, Phú Thọ chẳng hạn, có tới vài tỷ đồng để hoạt động thì “đội bóng” văn chương Thái Nguyên chỉ là một con số không tròn trĩnh. Nhưng điều ấy có lẽ cũng không phải là điều quá băn khoăn. Với lòng say mê văn chương nghệ thuật, “đội bóng” văn chương Thái Nguyên sẽ tiếp tục những bước đi vững chắc, có thể noi gương cho các “đội bóng” văn chương phong trào trên khắp các sân bãi trong tỉnh nhà (ý muốn nói đến các chi hội thuộc Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh, các câu lạc bộ thơ ở Thái Nguyên).

Chuyện “đội bóng” đặc biệt ở Thái Nguyên là thế. Viết ra cũng được một vài phút vui.

Đào Việt Hải