Chuyện về sắc tím Bằng Lăng

Những ngày qua, trên các đường phố chính như Hoàng Văn Thụ, Lương Ngọc Quyến, Phan Đình Phùng… ngăn ngắt một màu tím của Bằng Lăng. Trên facebook, trào lưu “khoe hoa” rồi “đọ sắc cùng hoa” cũng hết sức rầm rộ. Phải công nhận rằng năm nay Bằng Lăng đẹp. Cây nào cây nấy trĩu trịt hoa. Bông nào bông nấy căng mình khoe sắc, tím khắp một khoảng trời… Ngày ngày, nhìn sắc tím miên man phết lên nền trời chạy dài khắp phố, ai nấy đều thấy xốn xang, cảm giác rất rõ một nguồn năng lượng mới đang từ từ nạp vào tâm hồn, thật sảng khoái.

Bằng Lăng không phải loài cây của riêng Thái Nguyên, hình như nó vốn “xuất thân” từ miền Trung. Vậy Bằng Lăng “về” ngoài này khi nào? Ai trồng? Trồng bao giờ?

Đó là vào những năm 1994 - 1995, Công ty Quản lý Đô thị Thái Nguyên chú trọng việc chọn lựa các giống cây trồng cho đô thị. Nhiệm vụ này được giao cho Đội Vườn ươm nghiên cứu và sản xuất các loại giống cây bóng mát phù hợp với điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng Thái Nguyên. Bằng Lăng là một trong số những cây (cùng với Đinh trống, Sấu, Sữa…) đã được chọn và sản xuất cây giống thành công, giúp cho Công ty chủ động được phần cây giống, không phải đi mua như trước đây.

Ông Lê Tâm, Đội trưởng Đội Vườn ươm khi đó, kể lại: Sau khi nghiên cứu thấy cây Bằng Lăng có nhiều ưu điểm như hoa đẹp, tán xanh, sinh trưởng tốt, nhanh ra hoa, chúng tôi đã đạp xe sang Núi Voi lấy quả Bằng Lăng khô về tiến hành ươm giống. Hồi ấy ở ngay trung tâm thành phố cũng có vài cây trong Bảo tàng Văn hóa các dân tộc Việt Nam và trong Thư viện tỉnh, nhưng cây nào cũng to - cao quá, không thể trèo lên hái quả được, nên phải sang tận Núi Voi, vì cây bên đó nhỏ, dễ trèo hơn. Không biết ai đã trồng những cây này từ bao giờ, chỉ biết lúc đó chúng đã rất to, hoa rất đẹp, mùa hoa nở ai cũng phải trầm trồ. 

Do sinh trưởng tốt nên khi ươm giống, tỉ lệ cây con nảy mầm đạt rất cao. Những cây Bằng Lăng giống được chuyển cho Đội Công viên cây xanh (Công ty Quản lý Đô thị Thái Nguyên) đi trồng trên các tuyến phố; đồng thời Công ty cũng cấp phát cho các phường, xã, các đơn vị, trường học trong thành phố thậm chí cả các huyện, nếu có nhu cầu. Ông Đội trưởng cũng cho biết thêm, số lượng cây giống được Đội ươm ra rất nhiều, dễ đến hàng vạn cây, cung cấp cho bao nhiêu nơi, hàng mấy năm mới hết… 

Phải nói rằng, năm nay Bằng Lăng đã mang lại cho thành phố Thái Nguyên một vẻ đẹp rất ấn tượng. Một chị đồng nghiệp của tôi nói: “Bằng Lăng quê mình đẹp thế này thì cần gì phải mất công đi đâu ngắm hoa nữa nhỉ! Có kém gì Phượng Tím và Anh Đào đâu!”.

Cảm ơn Công ty Quản lý Đô thị Thái Nguyên, cảm ơn những người công nhân năm ấy. Ba mươi năm trôi qua, những người công nhân của Đội Vườn ươm năm ấy đã mỗi người một nơi, người mất, người nghỉ chế độ và người chuyển công tác khác… Ngắm hoa, và biết thêm vài thông tin về những người đã trồng cây từ mấy chục năm trước, âu cũng là điều thú vị.

 Lê Minh Ngân