Chiếc vòng cẩm thạch 

Căn hộ Lam vừa dọn đến, ba ngày rồi cô vẫn chưa lau chùi xong. Người chủ trước là gã trai độc thân, nghe đâu một tháng ở nhà không quá năm ngày. Cửa sổ, màn rèm và sàn nhà bụi phủ, mạng nhện giăng đầy trên trần như nhà vô chủ. Lau xong cánh cửa cuối cùng trời đã chiều, cô ngán ngẩm nhìn đống đồ ngổn ngang.

Ngoài ban công có tiếng lích rích, đôi chim kéo về làm tổ trên cây sấu trong vườn nhà bên, căn nhà cửa đóng im ỉm, vạt cẩm chướng trong vườn nở rộ, trước nhà cây sấu đang ra trái chi chít. Lam thu dọn đống giẻ lau, bỗng cô dừng tay, nhà bên vọng sang tiếng mõ cốc cốc, sau ô cửa kính ánh nến leo lét cháy. Cô ngây người nhìn, một lúc sực nhớ còn phải ra phố kiếm gì ăn tạm.

Quán cơm tấp nập, hầu hết là những người độc thân. Lam chọn chỗ ngồi quen thuộc, cô bé phục vụ không cần hỏi, mang ra đĩa cơm và ly trà đá. Một tuần chuyển nhà, dọn dẹp khiến cô mệt nhoài, uể oải cố ăn cho xong đĩa cơm, Lam gọi cô bé phục vụ tính tiền.

 Nơi ở mới chưa quen khiến Lam trằn trọc, cô lại mở cửa đi ra. Trong đêm khu vườn im lìm, ánh nến đã tắt khiến căn nhà tối om. Lam chợt thấy lạnh, cô lên giường trùm chăn rồi thiếp đi.

Tiếng chim ríu rít ngoài ban công khiến Lam choàng tỉnh, cô nhìn đồng hồ, lâu rồi cô mới ngủ một giấc dài đến thế. Trên cành sấu, đàn chim non ríu rít trong chiếc tổ nhỏ xinh, chim mẹ vừa tha về cọng cỏ. Cô thấy vui vui, giữa thành phố ồn ào khói bụi bỗng bắt gặp một hình ảnh dễ thương. Nắng lên, những giọt nắng thi nhau nhảy nhót bên luống hoa cẩm chướng. Cánh cửa nhà bên hé mở, một người đàn bà mặc váy lụa đen đi ra tay xách chiếc thùng tưới, đến bên luống hoa bà chầm chậm tưới. Bà quay lưng lại phía Lam nên cô không thể đoán tuổi, chỉ thấy vóc người mảnh mai, cánh tay nuột nà sau chiếc khăn tím hờ hững khoác qua vai.

…Hoàng hôn. Hàng cây góc phố sẫm lại, im lìm. Lam vào bếp sửa soạn bữa cơm chiều. Tiếng cốc cốc lại vọng lên. Sau ô cửa, người đàn bà ban sáng ngồi nghiêm ngắn, trong ánh nến leo lét bóng bà hắt lên tường, bí ẩn và ma quái. Lam khẽ rùng mình, cô quay vào bật đèn sáng choang rồi khoác vội áo ra phố, đến quán cà phê quen thuộc. Người đàn bà trong ngôi nhà có cây sấu khiến cô nghĩ ngợi. Đêm đã khuya, ly nước chanh trên bàn tan loãng, cô lững thững về nhà.

…Chuông báo thức reo, Lam sực tỉnh, cô ra ban công. Ngoài vườn, người đàn bà ngồi trên ghế mây quay lưng về phía cô, chăm chú đọc sách. Không nén nổi tò mò, cô yên lặng quan sát. Nắng lên, gia đình chim lại ríu ran. Chuông đồng hồ trên tường bing boong, cô sực nhớ còn phải đến tòa soạn. Dưới vườn, người đàn bà buông quyển sách, ôm ngực ho rũ rượi, dứt cơn ho bà đứng lên. Như có linh cảm, bà quay lại ngước lên ban công, thấy Lam bà hơi bất ngờ, khẽ nhíu mày rồi vào nhà, khép cửa. Lam đứng yên như phỗng - Bà ấy đẹp quá! Gương mặt mơ màng, đôi mắt sâu thẳm, những lọn tóc đen loăn xoăn xõa xuống vai, trông bà như vừa bước ra từ trong tranh của các danh họa thời Phục hưng...

* * *

Cơn mưa chiều đột ngột đến, Lam nép vào mái hiên nhìn những hạt mưa tí tách, một loáng mưa đã ngập các con phố. Cô nhìn đồng hồ, hơn 5 giờ, mây vẫn ùn ùn kéo về - 7 giờ phải đến lớp tiếng Anh - Cô sốt ruột nhìn trời.

Một người đàn bà chạy đến trú mưa, Lam nhích vào trong. Thoáng qua cô giật mình, là người đàn bà ấy, hôm nay bà mặc chiếc váy xám. Không để ý đến cô, bà yên lặng nhìn những giọt mưa đan chéo trên đường. Bà có lẽ ngoài 50, gương mặt kín bưng nhìn nghiêng thật đẹp, nét duyên ẩn ở khóe miệng sâu, đôi mắt nhìn xuống, u uẩn. Lam mạnh dạn bắt chuyện:

- Chào cô!

Người đàn bà quay lại, một thoáng bất ngờ, không nhận ra Lam.

- Cháu ở căn hộ cạnh nhà cô, cháu vừa dọn đến.

- Vậy sao? Cô ở đó được ba năm rồi - Bà tỏ ra thân thiện.

- Nhà cô có vườn hoa đẹp quá, sáng nào ra ban công cháu cũng ngắm - Lam cười, thoáng chút xấu hổ khi nhớ đến buổi sáng bị bà “phát hiện”.

- Nếu thích, hôm nào qua cô cắt cho vài nhánh về cắm, cẩm chướng rất lâu tàn.

- Ôi thích quá! - Lam reo lên.

Mưa vẫn xối xả, bà nhìn đồng hồ rồi ôm ngực ho rũ rượi, cơn ho khiến bà lả đi. Lam ái ngại:

- Cô lạnh không? Khoác đỡ áo của cháu!

- Cô không sao! - Bà xua tay - Thôi cô đi trước, muộn rồi. Hẹn gặp cháu!

Nói rồi bà đi như chạy vào màn mưa. Một chiếc ô tô vụt qua bắn nước tung tóe, bóng bà xa dần nhưng Lam vẫn nhìn thấy chiếc váy xám ướt sũng.

Mưa ngớt hạt. Về nhà, cô bật đèn nhìn đồng hồ, 6 giờ 30 phút. Vào trong thay chiếc áo ướt, cô dừng lại, tiếng mõ cốc cốc vọng sang “Hóa ra bà sợ muộn giờ tụng kinh” cô thầm nghĩ. Ngoài kia mưa lại sầm sập đổ xuống.

* * *

Hè về, hàng cây bằng lăng bên đường như xanh hơn, từng chùm hoa tím chen chúc nặng nghiêng cành. Lam ăn qua loa đĩa cơm ở quán rồi về nhà nghỉ ngơi sau chuyến công tác. Ngoài kia cây sấu đang mùa ra trái. Từ dạo gặp ở mái hiên trú mưa, Lam và người đàn bà hàng xóm có phần thân mật hơn. Mỗi khi tưới hoa bà luôn nhìn lên, thấy Lam bà mỉm cười. Có khi Lam sang vườn xin cành cẩm chướng về cắm, lần nào cô cũng nán lại trò chuyện với bà, những câu chuyện về những quyển sách bà và Lam đã đọc…

Lam ra phố, ghé siêu thị mua túi trái cây mang sang nhà bà, rất lâu bà mới xuất hiện.

- Vào đây cháu - Bà khẽ nói.

- Cháu vừa đi công tác về, qua thăm cô.

Lam ngồi trên ghế mây xem bà gọt táo, mắt cô chợt dừng lại trên cánh tay bà, cánh tay dạo trước nuột nà giờ gầy tong, xanh xao, chiếc vòng cẩm thạch ở cổ tay rộng thênh, cứ chực rơi ra, trông bà tiều tụy. Bỗng bà dừng tay ôm ngực ho rũ rượi, con dao gọt táo rơi ra.

- Hay để cháu đưa cô vào bệnh viện - Lam khẽ bảo.

Bà xua tay:

- Đừng, đừng… Cô sẽ khỏi thôi. Cháu về nghỉ đi, cô vào nằm một lát.

Lam dìu bà vào nhà, lấy cây bút viết vội số điện thoại lên mảnh giấy:

- Đây là số của cháu, có gì cô gọi.

- Cảm ơn cháu - Bà nói trong hơi thở mệt nhọc.

Về nhà Lam ngồi vào bàn viết, ngẩng lên chiều đã chập choạng. Như hẹn giờ, tiếng mõ cốc cốc lại vọng lên, cô bỗng nhẹ người. Vậy là bà không sao.

…Chuông điện thoại réo lên, Lam choàng tỉnh, cuộc gọi nhỡ, số lạ. Cô nhìn xuống khu vườn, nắng nhảy nhót trên những luống hoa, chiếc ghế mây bỏ trống. Mọi hôm giờ này... Linh cảm, Lam vào nhà bấm máy, đầu bên kia không có người trả lời. Cô chạy sang đẩy cánh cổng, cửa bên trong khép hờ, bà nằm trên giường, gương mặt trắng bệch, trán lấm tấm mồ hôi.

- Cô sao vậy? - Lam hốt hoảng.

- Cô hơi mệt - Bà nói, giọng run run đứt quãng, đoạn gượng dậy với tay lấy chiếc hộp nhỏ - Bao giờ có dịp lên Đà Lạt, gửi giúp cô tận tay người này theo địa chỉ cô ghi ở đây.

- Vâng, cô yên tâm, cháu sẽ gửi.

- Cảm ơn cháu nhiều, giờ cô muốn nghỉ một lát - Nói rồi bà khẽ gật đầu chào Lam.

- Vâng, có gì cô cứ gọi cháu!

…Hai ngày hội thảo đã xong, về đến nhà Lam mở cửa sổ, bên vườn có tiếng lao xao. Cô giật mình, nhà bà khói hương nghi ngút. Cô ôm mặt “Ôi lẽ nào!…”.

 Trước quan tài, di ảnh bà thật đẹp, đôi mắt nhìn xuống ưu tư, những cành huệ trắng muốt thơm ngát. Lam lặng người. Cô đưa bà đi vào một ngày dịu mát, một đám tang lặng lẽ cô chưa từng gặp. Về nhà nhìn xuống khu vườn, cô thấy như bà vẫn ngồi trên chiếc ghế mây mỉm cười, chiếc vòng cẩm thạch ở cổ tay cứ chực rơi ra...

* * *

Loanh quanh qua những con dốc bụi mù, cuối cùng Lam cũng dừng trước ngôi nhà có hàng rào gỗ, giàn hoa Tigôn lòa xòa phủ lên cánh cổng một màu hồng ngọt ngào, bên trong cửa đóng im ỉm:

- Có ai ở nhà không? - Cô gọi.

Không có tiếng trả lời, hơn một giờ trôi qua, nắng loang hết con đường đất đỏ, nhìn thấy đằng xa có quán nước, cô ghé vào. Trong khi bà cụ pha nước chanh, cô lân la hỏi thăm người cô cần tìm.

- Ông ấy mất cách đây gần một năm rồi cô ạ! - Bà cụ trả lời.

- Ôi, sao lại thế hả bà?

- Ông mất vì bệnh, vợ ông cũng mất cách đây hơn ba năm, ông có đứa con trai ở xa, nhà đó hiện giờ bỏ không.

Lam thẫn thờ khuấy ly nước chanh. Nhìn vẻ bần thần trên gương mặt cô, bà cụ hỏi:

- Cô là thế nào với ông ấy?

- Có người quen nhờ cháu chuyển giúp lá thư cho ông bà ạ!

Bà cụ hấp háy đôi mắt kèm nhèm, thì thào:

- Vợ ông ấy quyên sinh khi biết ông có người đàn bà khác, mà người đó lại là mối tình của ông ngày trước, lẽ ra họ lấy nhau...

- Rồi sao nữa hả bà? Lam nhìn bà cụ chờ đợi.

- Bà mất, hai người cũng không lấy nhau, người đàn bà kia bỏ đi đâu không rõ, cứ đến tối dân ở đây lại sợ đi qua đường này, bà nhà chết trên cái cây kia, đúng giờ chạng vạng.

Lam nhìn cây thông đứng chơ vơ giữa đồi, cô bỗng nhớ tiếng mõ cốc cốc vào mỗi chiều chập choạng. Cuối cùng cô đã tìm được câu trả lời.

- Chỗ ông ấy nằm cách đây bao xa hả bà?

- Gần thôi, đi hết con dốc này, rẽ trái thấy tu viện bỏ hoang, từ đó lên, chỗ ngọn đồi...

Lam nhìn đồng hồ, hơn 4 giờ chiều, cô vội vàng chào bà cụ.

Ngọn đồi vắng lặng, lác đác vài nấm mộ. Không khó để tìm chỗ người đàn ông nằm. Cô thắp nén hương, gương mặt người đàn ông trên bia đá trầm tĩnh và buồn. Chiều trên đồi thông reo vi vu, chốc chốc một cành thông trụi lá rơi xuống. Lam mở chiếc hộp, một lá thư được gấp lại cẩn thận bên chiếc vòng cẩm thạch cô từng thấy ở cổ tay bà. Cô mở lá thư đặt lên mộ rồi quay đi, mùi trầm thoảng trong chiều thật nhẹ… Cô ngậm ngùi đốt lá thư rồi vùi chiếc vòng vào trong mộ.

- Tạm biệt ông! - Cháu giúp cô gửi lại kỷ vật này cho ông - Lam thì thầm - Tình yêu là điều duy nhất còn lại để chúng ta có thể mang theo bên mình khi ra đi, có phải vậy không?!

Lam đứng lên gỡ những bông cỏ may bám vào váy, cô thấy lòng nhẹ nhõm. Trời chiều, những đám mây sà xuống thật gần, một con quạ ở đâu bay về đậu trên ngọn cây thông kêu từng hồi, lạc giọng.

 Lam xuống chân đồi, sau lưng cô bóng chiều chập choạng...

Vũ Ngọc Giao