Then Thái Nguyên: 15 năm thiết tha mặn nồng

Trong không khí vui tươi, đầm ấm, ngày 27/11 đông đảo các đại biểu, những nghệ nhân Then, người yêu hát then đàn tính của Thái Nguyên và các tỉnh lân cận đã tụ họp tại Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật Việt Bắc để tham dự buổi gặp mặt kỷ niệm 15 năm Ngày thành lập Câu lạc bộ (CLB) Hát then đàn tính tỉnh Thái Nguyên.

Đông đảo các đại biểu và những người yêu hát then đến chung vui

Có mặt từ rất sớm, ông Mông Đông Vũ, Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật các dân tộc thiểu số tỉnh Thái Nguyên, một người yêu Then và có góp lớn cùng các nghệ nhân sáng lập ra CLB Hát then đàn tính tỉnh Thái Nguyên xúc động: Tôi không khỏi bất ngờ vì ngày kỷ niệm 15 năm CLB lại đông đảo và không khí đến vậy. Quả thực Then có sức “cám dỗ”, nó làm cho chúng ta quên đi những cay đắng, mệt nhọc của cuộc đời. Bất kể tuổi tác, vùng miền, mọi người vì Then mà về đây gặp nhau, mọi người vì Then mà mến nhau, gần gũi nhau… Cảm ơn các bậc tiền nhân đã cho chúng ta một làn điệu, một “hơi thở” hấp dẫn.

Bà Lê Thị Thu Hà, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tặng hoa, chúc mừng CLB

Phát biểu tại buổi gặp mặt, Nghệ nhân ưu tú Hoàng Thị Bích Hồng - Chủ nhiệm Câu lạc bộ đàn Tính hát Then tỉnh Thái Nguyên đã ôn lại truyền thống xây dựng và phát triển của CLB. Bà không giấu nổi niềm vui và cảm ơn các tổ chức, cá nhân đã về dự và đồng hành với CLB trong suốt những năm qua. Bà khẳng định: 15 năm phát triển CLB vô cùng biết ơn và trân quý ghi nhận những đóng góp to lớn của các nghệ nhân sáng lập và thành viên Ban chủ nhiệm CLB, cùng các nghệ nhân gạo cội đã về cùng tiên tổ. Để có được thành quả hôm nay chúng ta cũng phải nhớ đến công ơn người tạo ra Then, những người phát triển Then, giữ ngọn lửa Then; những người đặt nền móng cho Then Thái Nguyên, những nghệ sĩ, nghệ nhân của Thái Nguyên và các tỉnh Việt Bắc. Đây không chỉ là ngày “sinh nhật” của CLB mà còn là một cuộc tụ họp, gặp gỡ giao lưu của những người yêu Then, mê Then từ các tỉnh…

Tổng Biên tập Tạp chí Văn nghệ Thái Nguyên Trần Văn Thép thay mặt Hội VHNT tỉnh tặng hoa, chúc mừng CLB

Hoạt động theo tinh thần tự nguyện, tự quản, theo tôn chỉ mục đích là tham gia gìn giữ, bảo tồn và lan tỏa nét đẹp của nghệ thuật hát then đàn tính, những giá trị văn hóa đặc sắc của Then trong cộng đồng, đồng thời tạo không khí vui tươi, phấn khởi cho hội viên.

15 năm xây dựng, mọi người đến với CLB và coi nhau như một gia đình ấm áp. Gồm nhiều lứa tuổi và ở nhiều lĩnh vực công tác, từ 18 hội viên, đến nay CLB đã có trên 100 hội viên, tập trung chủ yếu ở khu vực thành phố Thái Nguyên, huyện Định Hóa, huyện Phú Lương.

Đắm đuối với các hoạt động nghệ thuật, CLB đã lan tỏa đến các địa phương trong tỉnh và các tỉnh bạn. Rất nhiều các thành viên ưu tú của CLB đã trực tiếp đi đến từng địa phương trong tỉnh cũng như ngoài tỉnh để truyền dạy hát then và đàn tính. Trong suốt 15 năm qua CLB đã tham gia rất nhiều buổi giao lưu, biểu diễn, tham gia các chương trình nghệ thuật trong tỉnh cũng như ngoài tỉnh đạt được nhiều thành tích, kết quả cao, để lại những ấn tượng tốt đẹp cho khán giả.

Một tiết mục của CLB tại chương trình Kỷ niệm 15 năm Ngày thành lập

Ở CLB có nghệ nhân Hoàng Thị Hồng và nghệ nhân Phạm Văn Quang đã được Nhà nước công nhận danh hiệu Nghệ nhân ưu tú. Hiện tại, hồ sơ đề nghị xét công nhận Nghệ nhân dân của Nghệ nhân Hoàng Thị Hồng đã được chấp nhận và sắp được tỉnh Thái Nguyên tổ chức trao Quyết định. Hiện CLB có 3 nghệ nhân đang làm tại Làng Văn hóa các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô - Hà Nội), 3 hội viên đang sinh hoạt tại CLB Unesco Hà Nội. Ngoài ra còn có một số nghệ nhân trẻ đang sinh hoạt tại nhóm hát then đàn tính thuộc hai huyện Phú Bình và Võ Nhai…

Tiết mục hát văn của CLB Nghệ thuật dân gian Thành Đô

Với những thành tích mà CLB đã đạt được, tại buổi gặp mặt bà Lê Thị Thu Hà, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch khẳng định: Thái Nguyên vinh dự là một trong số các tỉnh có phân bố di sản Thực hành Then. Trong thời gian tới, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiếp tục phối hợp tham mưu cho UBND tỉnh chỉ đạo thực hiện xây dựng và triển khai các đề án, dự án, nhiệm vụ, kế hoạch bảo vệ và phát huy giá trị các di sản văn hóa phi vật thể, di sản tư liệu có giá trị tiêu biểu nói chung và di sản Thực hành Then của người Tày, Nùng trên địa bàn tỉnh bằng nhiều hình thức, giải pháp phù hợp để phát triển.

Để làm được điều này cần có sự cần đến sự cố gắng, tâm huyết của các nghệ nhân, đồng bào dân tộc Tày - Nùng và cả những người dân yêu quý Then cùng với ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch bảo vệ, phát huy giá trị các di sản văn hoá phi vật thể ngày một tốt hơn. Qua đó để Then không chỉ là sinh hoạt trong cuộc sống, là sắc màu văn hóa dân tộc, mà còn từng bước trở thành sản phẩm du lịch độc đáo của tỉnh.

Tiết mục then cổ của CLB hát then Na Rì (Bắc Kạn)

Cũng tại buổi gặp mặt những người yêu Then còn được thưởng thức các tiết mục văn nghệ đặc sắc. Những lời ca, điệu múa đầy cảm xúc được thể hiện vừa gần gũi vừa chuyên nghiệp đã thực sự chinh phục khán giả. Không chỉ có hát then giỏi, những nghệ nhân, nghệ sĩ đến từ CLB hát then Hà Nội (CLB Nghệ thuật dân gian Thành Đô) còn khiến khán phòng rạo rực với tiết mục hát văn nhuần nhuyễn và sôi động.

Tham gia buổi giao lưu, nghệ nhân Nông Văn Lễ đến từ CLB Hát then đàn tính Sắc Chàm tỉnh Bắc Kạn vui mừng chia sẻ: Từng dự rất nhiều những liên hoan hát then và những buổi giao lưu, biểu diễn và thấy buổi lễ tổ chức vừa gần gũi, chuyên nghiệp lại dạt dào cảm xúc. Đến đây tôi không chỉ được gặp và giao lưu với các bạn yêu Then của các tỉnh và còn được thưởng thức nhiều tiết mục mang tính chuyên môn rất cao. Tôi là người yêu Then, chơi Then, tôi cảm thấy rất hài lòng với buổi giao lưu, biểu diễn đầy tình cảm hôm nay, đây là một hình mẫu để các CLB Then tỉnh bạn học hỏi.

Nghệ nhân Hà Thị Bời (85 tuổi) thuộc thế hệ đầu những người đặt nền móng và phát triển hát then Thái Nguyên không giấu nổi tự hào. Bà vui mừng vì hôm nay được gặp gỡ rất nhiều những thế hệ những học sinh ưu tú mà trước đây bà đã trực tiếp truyền dạy như: nghệ nhân Hoàng Thị Bích Hồng, Phạm Văn Quang… Nhìn không khí tấp nập và những tiết mục hát then biểu diễn đa dạng và chất lượng trong buổi lễ, bà thấy vui và tin tưởng thế hệ con cháu sau này chắc chắn sẽ gìn giữ và phát huy di sản Then quý báu của cha anh truyền lại.

Quang Khải