Khởi nghiệp – cần truyền cảm hứng hơn là dè bỉu

VNTN - 225.000 cử nhân, thạc sĩ thất nghiệp đó là con số được công bố tại hội thảo “Đổi mới công tác đào tạo nhân lực cho các khu công nghiệp và khu chế xuất ở Việt Nam”...

VNTN - 225.000 cử nhân, thạc sĩ thất nghiệp  đó là con số được công bố tại hội thảo “Đổi mới công tác đào tạo nhân lực cho các khu công nghiệp và khu chế xuất ở Việt Nam”, do Ban Tuyên giáo Trung ương phối hợp với Bộ GD&ĐT, Bộ LĐ-TB&XH, Chương trình đổi mới đào tạo nghề tại Việt Nam (GIZ) tổ chức. Năm 2017, con số này có giảm nhưng vẫn còn vào khoảng 200.000.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến  tình trạng này. Một trong số đó là tâm lý “khoa cử” từ thời xưa đã ăn sâu trong ý thức phụ huynh và học sinh.  Phấn đấu học hành có bằng cấp để xin được một việc ổn định chứ không quan tâm đến thực học và thực nghiệp.

Để phát huy cơ hội “một đi không trở lại” của giai đoạn “dân số vàng” và tạo ra động lực mạnh mẽ phát triển kinh tế đất nước, năm 2016 được Đảng và Nhà nước lấy là năm Quốc gia khởi nghiệp. Star up - Khởi nghiệp trở thành phong trào. Đã có nhiều tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp, các cơ quan, đoàn thể có những hành động thiết thực hỗ trợ cho phong trào khởi nghiệp của thanh nhiên. Đài truyền hình quốc gia Việt Nam có Cà phê khởi nghiệp của VTV1, Chuyến xe khởi nghiệp của VTV6... Thương hiệu Cà phê Trung Nguyên có Hành trình “Lập chí vĩ đại, khởi nghiệp kiến quốc”.

Bên cạnh những hoạt động hỗ trợ, truyền lửa cho thanh niên khởi nghiệp cũng không ít người hoài nghi, dè bỉu, ném đá, thậm chí giễu cợt với lập luận “cái gì phong trào đều hời hợt, qua nhanh, không chất lượng”. Chưa nói đến phong trào khởi nghiệp đã làm biến động nhân sự, gây khó khăn cho bộ phận nhân sự của các công ty, các tập đoàn lớn, khiến họ phải bối rối đối phó với tình hình các nhân sự giỏi bỏ làm thuê ra khởi nghiệp. Chỉ nói đến thái độ hoài nghi, soi mói, đố kị đã ảnh hưởng tiêu cực đến cộng đồng sinh thái khởi nghiệp có tác động như thế nào đến những người trẻ đang có ý định khởi nghiệp. Thanh niên khởi nghiệp, họ có gì? Có chăng là bầu máu nóng chảy rần rật trong huyết quản, là khát vọng khởi nghiệp làm giàu ngùn ngụt cháy. Không kinh nghiệm, vốn ít, thậm chí tay trắng, quan hệ cũng chưa có. Vậy mà vừa có ý tưởng khởi nghiệp đã bị hoài nghi, dè bỉu của gia đình, người thân, bạn bè, đồng nghiệp làm sao không nhụt chí? Muốn có một thế hệ doanh nhân có tâm, có tài, có khát vọng lớn lập nghiệp để sáng tạo những giá trị mới cho xã hội, ngay từ tuổi học đường, nhà trường, gia đình, xã hội phải gieo vào học trò của mình khát vọng lập thân, lập nghiệp, khát vọng tạo ra việc làm cho mình và cho người khác.

Trong bài phát biểu tại lễ nhận bằng tốt nghiệp danh dự tại trường Đại học Harvard - Mark Zuckerberg, ông chủ Facebook đã nói: “Sự thành công vĩ đại nhất đến từ sự tự do thất bại”. Vậy hãy để cho những người trẻ hăng hái khởi nghiệp được tự do trải nghiệm, được quyền thất bại. Nếu không cổ vũ, động viên họ, chia sẻ với họ kinh nghiệm, thì nên chăng hãy im lặng để họ làm. Trong môn thể thao vua (bóng đá) ai cũng thấy rằng phải có nền mới có đỉnh. Vậy thì tại sao lại có thái độ hoài nghi, dè bỉu những người trẻ khởi nghiệp. Sao không trân trọng khát vọng tự chủ vươn lên lập chí, lập nghiệp của họ?

Trong bối cảnh đó, thấy Hành trình “Lập chí vĩ đại, khởi nghiệp kiến quốc” của Công ty Cổ phần cà phê Trung Nguyên thật đáng quý. Với mục tiêu: Khơi dậy mạnh mẽ tâm thế: Lập chí vĩ đại - Khởi nghiệp - Kiến quốc cho thanh niên Việt Nam, góp phần vào công cuộc xây dựng đất nước, làm cho dân tộc Việt Nam trở nên cường thịnh, truyền cho thanh niên niềm tin mãnh liệt “Người khác làm được thì ta làm được và làm tốt hơn. Nước khác làm được thì Việt Nam làm được và làm tốt hơn. Ta nhất định làm được”, Chương trình sáng tạo khởi nghiệp kết nối nhiều đơn vị, tổ chức, người có ảnh hưởng, chuyên gia trong nước và quốc tế để hỗ trợ cho các bạn trẻ trong lộ trình Sáng tạo - Khởi nghiệp  - Kiến quốc.

Là người có may mắn tham dự buổi tọa đàm tối 27/08/2017 tại Trung tâm Học liệu Đại học Thái Nguyên, tôi thấy trân quý tấm lòng, tình cảm, tâm huyết của những nhà khoa học, những doanh nhân, nghệ sĩ, nhà hoạt động giáo dục đã dành quỹ thời gian quý báu của mình cho học sinh, sinh viên.

Họ là ai? Là GS.TSKH Trần Văn Nhung- nguyên Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo; GS-TS Bùi Mạnh Nhị, nguyên hiệu trưởng Đại học Sư phạm Sài Gòn;  nhà báo Nguyễn Anh Tuấn - giám đốc điều hành Diễn đàn Toàn cầu Boston, Giám đốc kiêm Tổng biên tập chương trình Giáo dục công dân toàn cầu của Đại học bang California Los Angenes Hoa Kì; doanh nhân Nguyễn Công Suất - giám đốc công ty Vinaga; nhà báo, nhà văn Lưu Trọng Văn. Trong hơn 2 tiếng họ cùng say sưa truyền lửa cho các bạn trẻ. Hàng trăm sinh viên đến từ các trường ĐH Nông Lâm, ĐH Y - Dược, ĐH Kinh tế và Quản trị kinh doanh, Khoa Quốc tế - ĐH Thái Nguyên đã nêu ra những ý tưởng, những dự án khởi nghiệp để các chuyên gia tư vấn, góp ý. Có nhiều ý tưởng táo bạo mà thiết thực. Các sinh viên đã được thảo luận các vấn đề như: Khởi nghiệp - nên bắt đầu từ đâu? Người Khởi nghiệp thường gặp khó khăn gì? Các diễn giả đã có những gợi ý hữu ích từ kinh nghiệm cá nhân. Bác sĩ - doanh nhân Nguyễn Công Suất cho rằng, hãy bắt đầu từ những vấn đề của địa phương, từ nhu cầu thực tiễn của đời sống, của sản xuất, kinh doanh ngay tại địa phương mình. Nhà báo Lưu Trọng Văn đề cao những ý tưởng Khởi nghiệp nhân văn xuất phát từ tình yêu thương con người. Nhà báo Nguyễn Anh Tuấn chia sẻ: hãy đi thẳng vào công nghệ tiến tiến nhất, hãy tư duy để tìm kiếm giá trị mới mẻ, riêng biệt độc đáo, đón đầu xu hướng mới, đưa ra những giải pháp độc đáo. Các diễn giả cũng giúp các em hình dung những trở lực, những khó khăn mà người khởi nghiệp phải vượt qua như: chấp nhận đố kị, ghen ghét. Họ chia sẻ những kinh nghiệm cụ thể, hữu ích khi chớp thời cơ đứng lên vai những người khổng lồ. GS.TSKH Trần Văn Nhung khẳng định, nền tảng kiến thức căn bản vững là điều quan trọng và bày tỏ mong muốn các em hãy học tập để trang bị cho mình một vốn tri thức căn bản chắc chắn làm hành trang tin cậy của cả cuộc đời.

Cuộc tọa đàm kết thúc trong những lời hẹn hò, lưu luyến. Ngọn lửa đã được thắp lên. Biết đâu, ngày mai trong số những sinh viên này sẽ có những em trưởng thành như các diễn giả hôm nay, các em sẽ lại đi “truyền lửa” cho các thế hệ sau.

Hãy tin tưởng ở thế hệ thanh niên hôm nay, hãy tin tưởng và cho họ được tự do thất bại. Đừng hoài nghi, hãy cổ vũ, động viên, hãy sẵn sàng chia sẻ và đồng hành với những người Việt trẻ trong khát vọng Lập nghiệp - Kiến quốc đầy vinh quang hôm nay.

Thu Cúc