Chất vấn và ấn tượng đại biểu mới

VNTN - Chủ tịch Tôn Hoa Sen hứa trước Thủ tướng là nếu có sai phạm thì giao toàn bộ tài sản cho Thủ tướng. Tôi cũng đánh giá cao lời hứa này, không muốn có hệ lụy xảy ra với nhân dân, với đất nước, với Tổ quốc, nhưng nếu sau này dự án (Thép Cà Ná - PV) có hệ lụy Bộ trưởng hôm nay có dám cam kết trước Quốc hội sẽ từ chức không?

Chất vấn này được đại biểu Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre) dành cho Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh trong sáng 15/11 - phiên chất vấn đầu tiên của Quốc hội khoá 14.

Vị đại biểu Bến Tre, ông Lưu Bình Nhưỡng lần đầu tiên tham gia Quốc hội, đang đảm nhiệm chức vụ Phó chánh Văn phòng Ban chỉ đạo cải cách tư pháp Trung ương.

Thú vị ở đây là, người đầu tiên chất vấn Bộ trưởng về dự án Thép Cà Ná, từ đó dẫn đến chất vấn tiếp theo như đã nói trên của đại biểu Lưu Bình Nhưỡng cũng là một vị đại biểu mới tham gia Quốc hội khóa này.

Bà là Phạm Thị Minh Hiền, Phó Giám đốc Sở Lao động - thương binh và xã hội tỉnh Phú Yên.

Bà Hiền nói: Vừa qua, sự cố về môi trường của 4 tỉnh miền trung do Formosa gây ra là một bài học xương máu. Khi trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan chưa được làm rõ một cách quyết liệt thì Bộ Công Thương tiếp tục bổ sung quy hoạch dự án thép Cà Ná của Tập đoàn Hoa Sen tại Ninh Thuận. Điều bất thường là dự án này không nằm trong quy hoạch đã được phê duyệt trước đó. Bất chấp sự phản đối gay gắt của dư luận, bất chấp sự lo lắng, hoang mang của người dân và bất chấp sự phản biện, cảnh báo mạnh mẽ của các chuyên gia kinh tế môi trường về nguy cơ ô nhiễm môi trường biển, không chỉ ở vùng biển Ninh Thuận mà còn ảnh hưởng các vùng biển lân cận trong đó có Khánh Hòa, có Phú Yên.

Cho rằng dù chỉ là bổ sung quy hoạch nhưng dự án đã đi ngược lại với chủ trương của Chính phủ là đánh đổi môi trường, đại biểu Hiền chất vấn: vậy có hay không việc xuất hiện lợi ích nhóm trong việc bổ sung quy hoạch dự án? Có hay không việc Bộ đang chạy theo doanh nghiệp để làm dự án? Đầu tư quy hoạch hay quy hoạch theo đầu tư? Việc bất chấp những phản biện khoa học, tâm huyết của các chuyên gia để bổ sung quy hoạch dự án này có được xem là hành vi dẫn đến tội ác hay không? 

Hồi âm đại biểu, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh khẳng định không đánh đổi môi trường để lấy những dự án công nghiệp bằng mọi giá và cũng không có câu chuyện các dự án thép đưa ra đây để đánh đổi vấn đề về môi trường.

Bộ trưởng cũng quả quyết rằng "ở đây không có lợi ích nhóm".

Chất vấn liên quan đến hai chữ "từ chức" của đại biểu Nhưỡng đã bật ra trong hoàn cảnh đó.

Phiên chất vấn Bộ trưởng Trần Tuấn Anh còn ghi nhận không ít chất vấn của các đại biểu khác, cũng là đại biểu mới.

Giám đốc Công an tỉnh Nghệ An, đại biểu Nguyễn  Hữu Cầu chất vấn: tình trạng bổ nhiệm, đề bạt cán bộ là người nhà, người thân, người không đủ phẩm chất, năng lực khi bị phanh phui thì đều được trả lời là làm đúng quy trình. Nay xả lũ gây thiệt hại cho dân, đầu tư thất thoát cũng nói làm đúng quy trình. Tôi cho rằng quy trình không có lỗi, ở đây chúng ta có những cán bộ vô cảm, cán bộ lợi dụng, tha hóa và cha chung không ai khóc đã làm cho quy trình bị tha hóa. Sắp tới Bộ trưởng có mạnh tay xử lý những cán bộ làm tha hóa các quy trình này không và nếu xử lý thì lúc nào xử lý xong?

Chất vấn tiếp theo từ đại biểu Cầu: Bộ Công Thương là một bộ nắm giữ rất nhiều tập đoàn, tổng công ty và tài sản lớn của nhà nước, nhưng để xảy ra tình trạng thất thoát, thua lỗ như 5 dự án Xơ sợi Đình Vũ, Gang thép Thái Nguyên, Bột giấy Phương Nam, Đạm Ninh Bình, Nguyên liệu sinh học Dung Quất. Bộ trưởng có giải pháp gì vừa căn cơ, vừa táo bạo để bảo tồn vốn và phát triển mạnh mẽ doanh nghiệp, thực hiện cho được mục tiêu và yêu cầu kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo?

Tiếc là câu trả lời chất vấn của cả đại biểu Nhưỡng và đại biểu Cầu đều không được Bộ trưởng "chọn" trả lời trực tiếp trong thời gian có hạn của phiên chất vấn chiều cùng ngày, mà sẽ trả lời bằng văn bản.

Nghị trường có những chất vấn "hóc búa" không phải là điều đáng ngạc nhiên. Song, "ngạc nhiên" ở đây chính là các chất vấn thẳng thắn đó lại đến từ những vị đại biểu không những chưa có kinh nghiệm nghị trường mà còn không phải đại biểu chuyên trách.

Điều này đã gây ấn tượng với chính các vị đại biểu tái cử, bởi "ngại va chạm" không phải là điều hiếm thấy, khi hai phần ba Quốc hội là đại biểu kiêm nhiệm.

Trúc Bạch