“Xuống chợ”- nổi bật sắc màu dân tộc

VNTN - Serial tác phẩm Xuống chợ (bộ 4 tranh) chất liệu khắc gỗ đen trắng của họa sỹ Lê Quang Thái đã lấy được nhiều cảm tình của đồng nghiệp và công chúng tại triển lãm khu vực III Tây Bắc - Việt Bắc năm 2007 ở Lào Cai. Hội đồng nghệ thuật đã đồng thuận trao tặng giải C cho bộ tranh này của ông.

Xuống chợ là tác phẩm giàu tính trang trí. Tác giả đã khéo khai thác chất liệu khắc gỗ đen trắng để mô tả nét đặc sắc trên trang phục đồng bào dân tộc Thái đen. Phụ nữ Thái đen có bộ trang phục rất duyên dáng, áo cóm bó sát người, váy đen dài chấm gót, đầu đội khăn piêu. Những chiếc ô, chiếc váy xòe dường như bất định, họa sỹ đã thay đổi chiều hướng tạo ra nhịp điệu trong bức tranh. Người xem nhận thấy cái gập ghềnh, mấp mô của núi, của con đường đi xếp kè đá. Đường cong tạo nên hình thái của dãy núi như được thu nhỏ so với con người, với mục đích làm tôn các nhân vật. Tác giả muốn cho người xem cảm được con người vĩ đại trong thiên nhiên hùng vĩ. Họ đã bền bỉ chinh phục thiên nhiên, đồng thuận với thiên nhiên, hòa với thiên nhiên để tồn tại và phát triển. Phiên chợ là ngày quan trọng với đồng bào miền núi, dù chỉ một con gà, một con lợn “cắp nách” họ cũng đi hàng ngày đường để đến chợ. Chợ phiên ngoài việc mua bán, còn là nơi giao lưu văn hóa giữa người trên núi cao với người ở đồng bằng trung du. Họ thường mang sản phẩm mình làm ra để đổi lấy những nông cụ lao động hay một vài thứ hàng khô trên núi không có.

Nắm rõ về phong tục miền núi, vì thế trong bộ tranh Xuống chợ, họa sỹ Lê Quang Thái đã gợi cho người xem sắc màu sặc sỡ của núi rừng thông qua hoa văn đằm thắm chất dân tộc. Nét hoa văn thêu trên các trang phục hình như còn nguyên màu chàm lại đồng hành với chiếc gùi được đan lát rất kỹ thuật. Nhờ gùi, cuộc sống người vùng cao đã bớt đi khó khăn, đôi tay người vùng cao đỡ phần mệt mỏi. Trong tâm hồn của người dân Tây Bắc, chiếc gùi như một người bạn tâm giao để họ bộc bạch nỗi niềm riêng. Từ bàn tay cần cù khéo léo, tính kiên trì và óc thẩm mỹ sáng tạo, gùi như tấm lòng người Tây Bắc thơm thảo, gắn cuộc đời với nương rẫy, núi rừng. Các nan đan vắt chéo nhau tạo hình hoa văn tượng trưng cho tình yêu bất diệt, lòng chung thủy, đồng thời đó còn là niềm tin, cầu mong sự bình yên may mắn và hạnh phúc.

Đam mê với tranh Đồ họa khắc gỗ đen trắng, họa sỹ Lê Quang Thái đã đạt được thành công nhất định trên con đường nghệ thuật của mình. Năm 2012, tác phẩm khắc gỗ đen trắng Chợ vùng cao được trao giải A Giải thưởng VHNT tỉnh Thái Nguyên lần thứ V. Năm 2016 tranh khắc gỗ mộc bản Chợ ven đê được trao giải Khuyến khích Triển lãm mỹ thuật khu vực III Tây Bắc - Việt Bắc tại Lai Châu, sau đó (tháng 12/2016) được trưng bày tại triển lãm Tranh Đồ họa ASEAN lần thứ hai, tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam. Hy vọng những năm tiếp theo công chúng lại được thưởng ngoạn những tác phẩm mới, ý tưởng mới trên chất liệu sở trường của ông.

Gia Bảy