Xây dựng “Toà soạn thông minh” làm tròn sứ mệnh lịch sử

Ngày 25/8/1962 là dấu mốc lịch sử quan trọng của những người làm báo Thái Nguyên khi Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Nghị quyết số 29-NQ/TN “Về việc chuyển tờ Tin Thái Nguyên thành tờ báo Thái Nguyên và tổ chức của Báo, Đài Truyền thanh tỉnh”. Trải qua 6 thập kỷ xây dựng và phát triển, Báo Thái Nguyên đã không ngừng lớn mạnh, trở thành cơ quan báo chí chủ lực của tỉnh, xứng đáng là “Tiếng nói của Đảng bộ, chính quyền và diễn đàn của nhân dân các dân tộc tỉnh Thái Nguyên”.

Nhìn lại một chặng đường

60 năm là mốc son đáng nhớ mà tôi và những thế hệ làm báo Thái Nguyên hôm nay đều mừng vui và tự hào bởi Báo Thái Nguyên không ngừng phát triển cả về số lượng và chất lượng. Nghe các bậc tiền bối kể lại về những ngày đầu làm báo, ai cũng thấy rưng rưng: Cơ sở vật chất của Tòa soạn còn nhiều thiếu thốn, chỉ có một máy đánh chữ và 1 - 2 chiếc máy ảnh cho các phóng viên tác nghiệp, in bằng bản kẽm tại Nhà in Việt Bắc. Khi mới thành lập, cơ quan Báo chỉ vẻn vẹn có 4 cán bộ, phóng viên. Trong giai đoạn phát triển của lịch sử, tháng 7/1965, Thái Nguyên hợp nhất với Bắc Kạn thành tỉnh Bắc Thái. Hai tờ báo của Đảng bộ hai tỉnh cũng được sáp nhập thành Báo Bắc Thái. Đến năm 1997, cùng với việc thực hiện chia tách tỉnh Bắc Thái thành hai tỉnh Thái Nguyên và Bắc Kạn, Báo Thái Nguyên được tái lập.

Công tác biên tập, trình bày tại Toà soạn Báo Thái Nguyên năm 1983

Đọc những con số này chúng ta mới thấy sự phát triển không ngừng của một tờ báo Đảng tỉnh trong những năm qua: Từ 4 cán bộ, phóng viên ngày đầu thành lập, đến nay Toà soạn đã có 79 người. Từ chỗ không có xưởng in, giờ Báo đã có một nhà in khang trang với 17 cán bộ, công nhân và người lao động, thiết bị bảo đảm đáp ứng và khép kín quy trình sản xuất báo ngay tại Tòa soạn. Thời gian đầu, báo chỉ phát hành mỗi tuần một kỳ, mỗi kỳ trên 2.000 tờ thì nay báo ra 7 kỳ/tuần, với số lượng trên 6.000 tờ/kỳ. Ngoài báo in, Tòa soạn còn có Báo Thái Nguyên điện tử cập nhật 24/24 giờ và ấn phẩm Thái Nguyên hằng tháng. Báo duy trì thường xuyên trên 40 chuyên mục, có thêm nhiều chuyên mục phục vụ nhiệm vụ chính trị và các hoạt động thời sự, chính trị đột xuất khác của tỉnh thay vì vài chuyên mục như ban đầu.

Trong 6 thập kỷ qua, Báo Thái Nguyên luôn bám sát tôn chỉ, mục đích, làm tốt sứ mệnh lịch sử, kịp thời phản ánh, tuyên truyền, cổ vũ thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước cũng như tình hình phát triển kinh tế - xã hội, đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Thật tự hào với những người làm báo Thái Nguyên bởi tờ báo đã trở thành món ăn tinh thần không thể thiếu của các tổ chức cơ sở đảng trong tỉnh và bạn đọc. Nội dung, hình thức trình bày, kỹ thuật in ấn của Báo từng bước được cải tiến, nâng cao dần chất lượng phục vụ, đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ chính trị của địa phương.

Đồng chí Nguyễn Thanh Hải, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh nhận xét: Chúng tôi đánh giá cao sự chính xác, chân thực, kịp thời, tính định hướng và giá trị nhân văn trong nội dung tuyên truyền của Báo Thái Nguyên. Cách viết, hình thức trình bày của Báo có những đổi mới rõ nét, ngắn gọn, dễ nhìn, dễ đọc, gần gũi với độc giả và đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị của tỉnh.

Còn ông Lê Chỉnh, Tổng Biên tập đầu tiên của Báo Thái Nguyên (1962 - 1971) vui mừng nói: Dõi theo sự phát triển của Báo Thái Nguyên, tôi rất vui bởi hình thức và nội dung của tờ báo ngày càng phong phú, hấp dẫn. Mừng hơn là đội ngũ lãnh đạo của Báo và anh chị em phóng viên, biên tập viên hiện nay đều trẻ, khỏe, năng động và có trình độ chuyên môn tốt.

Vươn mình phát triển cùng quê hương

Trong công cuộc chuyển đổi số của tỉnh, Báo Thái Nguyên tự hào là một trong những cơ quan tiên phong huy động mọi nguồn lực thực hiện nhanh và hiệu quả xây dựng tòa soạn điện tử theo hướng hội tụ, đa phương tiện. Hiện, 100% văn bản đi, đến cũng như lịch công tác, điều hành của Ban Biên tập được thực hiện trên phần mềm Hệ thống quản lý văn bản và điều hành tác nghiệp. Các phóng viên, cộng tác viên có thể nộp, sửa tác phẩm báo chí hay biên tập viên duyệt tác phẩm báo chí ở bất cứ chỗ nào có mạng Internet. Quy trình duyệt báo khi cần thiết cũng được thực hiện từ xa qua văn bản định dạng PDF. Điều này giúp việc điều hành, phối hợp, tương tác giữa các bộ phận linh hoạt hơn, quan trọng nhất là tiết kiệm thời gian, chi phí vật tư, nhân lực mà tốc độ sản xuất, chất lượng tin, bài được nâng lên.

Hình ảnh phóng viên Báo Thái Nguyên tác nghiệp tại cơ sở

Ngoài báo in, Báo Thái Nguyên cũng là một trong số những cơ quan báo đảng địa phương xuất bản báo điện tử sớm nhất (năm 2001) và đã có bước phát triển nhảy vọt cả về nội dung và phương thức truyền tải. Giao diện của Báo được thay đổi thường xuyên theo hướng hiện đại và phù hợp với sự phát triển của báo chí cả nước. Nội dung của Báo ngày càng phong phú, đa dạng trên cơ sở “đúng, trúng, nhanh, hấp dẫn, có định hướng” và chia sẻ mạnh mẽ trên các nền tảng mạng xã hội. Đáng chú ý là Báo không ngừng nâng cấp giao diện báo điện tử, APP Báo Thái Nguyên điện tử, áp dụng công nghệ đọc tự động, hiển thị đầy đủ dữ liệu đa phương tiện trên máy tính, thiết bị cầm tay. Bên cạnh đó, tòa soạn điện tử được Báo xây dựng và nâng cấp hạ tầng mạng nội bộ bảo đảm an toàn thông tin mức độ 2. Báo cũng huy động các nguồn lực xã hội hóa để đầu tư trang thiết bị và công nghệ hiện đại để 100% cán bộ, phóng viên, biên tập viên có phương tiện tác nghiệp trên môi trường mạng thuận tiện.

Anh Trần Văn Quyền, Phó Trưởng phòng Điện tử cho biết: Qua theo dõi chúng tôi thấy, từ tháng 6/2021, khi Báo hoàn thành và cho ra mắt APP mobile Báo Thái Nguyên điện tử trên nền tảng IOS và Android, với các tính năng trình diễn tin, bài, video, audio… lượng bạn đọc tiếp cận báo tăng lên rất nhanh. Việc xây dựng và phát triển tài khoản Báo trên các mạng xã hội: Facebook, Zalo, TikTok, YouTube cũng từng bước đưa thông tin của Báo chiếm lĩnh trên các nền tảng để tiếp cận đông đảo người dân, nâng cao hiệu quả tương tác giữa Tòa soạn với người đọc, người xem.

Trong guồng quay chuyển đổi số, 100% cán bộ, phóng viên, biên tập viên của Tòa soạn đã kịp thời nâng cấp, làm mới mình về nhận thức, chuyên môn, nghiệp vụ để có thể đáp ứng yêu cầu thông tin tuyên truyền. Những phóng viên trong “Tổ cơ động đa phương tiện”, còn gọi là lực lượng phản ánh nhanh đã nhạy bén không kể ngày đêm, nắng, mưa tác nghiệp chính xác, kịp thời thông tin trên các lĩnh vực được dư luận đánh giá cao. Phóng viên Hồng Tâm, tổ phóng viên cơ động - đa phương tiện chia sẻ: Không phải tác nghiệp trong “mưa bom” với tấm phù hiệu “phóng viên chiến đấu” như năm xưa kháng chiến chống Mỹ, nhưng ngày nay chúng tôi lại phải đối mặt trước sự bùng nổ thông tin trên các nền tảng số. Việc làm sao khai thác để có tin, bài hay, chính xác, chính thống mang tính định hướng dư luận kịp thời luôn là điều trăn trở của mỗi phóng viên.

Nghe tâm sự của Hồng Tâm, tôi chợt nhớ đến lời nhắn nhủ đầy tâm huyết của nhà báo Phan Hữu Minh, nguyên Tổng Biên tập Báo Thái Nguyên với các thế hệ làm báo hôm nay về sự dễ và khó trong tác nghiệp: “Trong sự hỗn độn của tin tức, công chúng đặt niềm tin tuyệt đối từ thông tin của tờ báo Đảng. Do vậy chất lượng thông tin mà Báo đưa phải bảo đảm cho cả chỉ đạo, điều hành và thực hiện. Để làm được điều này người làm báo phải có phông văn hóa, bản lĩnh chính trị và kỹ năng báo chí ngang với đòi hỏi của nghề. Trước một sự việc, đưa tin là phụ vì có rất nhiều cơ quan làm việc này, nhưng phát hiện, chỉ ra cốt lõi căn bản của sự việc và sự việc phải mang hơi thở cuộc sống mới là việc chính nhà báo phải làm. Có những chuyên mục là hồn cốt của tờ báo, mang bản sắc của Báo, phải duy trì, như: Xã luận, bình luận, phóng sự điều tra…”. Và tôi tin, như mong muốn của Nhà báo Phan Hữu Minh, nếu làm tốt những điều nói trên, Báo Thái Nguyên sẽ vững vàng trước sự cạnh tranh thông tin và sẵn sàng tâm thế cho việc “đặt hàng” của Nhà nước trong tương lai gần.

Món ăn tinh thần “văn học – nghệ thuật” ngày càng chất lượng

Mặc dù là báo Đảng, yếu tố thời sự có ý nghĩa quan trọng nhất nhưng sức hấp dẫn của một tờ báo đối với đa số người đọc nhiều khi lại ở chuyên mục văn hoá – nghệ thuật. Với tư duy nhạy bén báo chí đó, bên cạnh tin tức thời sự, Ban Biên tập Báo Thái Nguyên đã chỉ đạo duy trì và phát triển chuyên mục văn hoá, văn nghệ, đáp ứng được nhu cầu thư giãn qua con đường nghệ thuật của độc giả. Đặc biệt từ tháng 4/2020, Ban Biên tập đã quyết định thay đổi “đề mô” và các chuyên mục trên báo thời sự, Thái Nguyên Chủ nhật và ấn phẩm Thái Nguyên hằng tháng.

Vậy là ngoài mục văn học – nghệ thuật với các tản văn, bài thơ, truyện ngắn, giới thiệu sách hay, độc giả còn được thưởng thức nhiều “món ngon” khác như bút ký, phóng sự - ghi chép ở số Thái Nguyên Chủ nhật và số Hằng tháng. Không riêng những cây bút mềm mại trong Tòa soạn, nhiều cộng tác viên đã gửi về những bài ký, phóng sự, ghi chép trên nhiều lĩnh vực. Điều này đã làm cho tờ báo ngày càng phong phú về nội dung, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hoá lành mạnh của người dân, thu hút được nhiều hơn lượng độc giả.

Nhà văn Hồ Thủy Giang, bạn đọc và là cộng tác viên lâu năm của Báo Thái Nguyên chia sẻ: Văn học - nghệ thuật vốn là lĩnh vực khó đối với toà soạn báo phát hành nhật báo thiên về thời sự, nhưng thời gian qua Báo Thái Nguyên đã làm được điều đó. Theo dõi mảng văn xuôi trên báo, tôi thấy rất mừng bởi chất lượng nội dung và hình thức ngày càng được nâng lên. Tôi cho rằng đó chính là nguyên nhân khiến Báo Thái Nguyên thu hút sự quan tâm đông đảo của lượng cộng tác viên cũng như độc giả cả trong và ngoài tỉnh.

Không ngừng đổi mới, sáng tạo xây dựng “Toà soạn đa phương tiện”

Chặng đường phát triển và trưởng thành 60 năm qua, Báo Thái Nguyên đã vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhất, Nhì, Ba; được Chính phủ, các ban, bộ, ngành Trung ương và UBND tỉnh tặng nhiều Bằng khen, Cờ thi đua xuất sắc cùng nhiều phần thưởng cao quý khác. Phát huy những thành tựu đã đạt được đó, trên hành trình sắp tới, Báo Thái Nguyên đang từng ngày đổi mới, nâng cao chất lượng các ấn phẩm báo chí cả về nội dung và hình thức, phấn đấu luôn là đơn vị tiên phong trong công tác tư tưởng, văn hóa của Đảng bộ tỉnh.

Nhà báo Nguyễn Ngọc Sơn, Bí thư Đảng ủy, Tổng Biên tập Báo Thái Nguyên khẳng định: Để đáp ứng yêu cầu thông tin ngày càng cao của độc giả và sự phát triển của Tòa soạn trong thời kỳ mới, Ban Biên tập chủ trương phát triển nguồn nhân lực bao gồm đội ngũ phóng viên, biên tập và cộng tác viên, thông tin viên song song với tăng cường đầu tư công nghệ, thiết bị phục vụ tác nghiệp, xuất bản các ấn phẩm báo chí. Chúng tôi tự tin sẽ xây dựng thành công “Toà soạn thông minh”, để Báo Thái Nguyên xứng đáng là cơ quan báo chí chủ lực của tỉnh. Trong đó, theo xu hướng phát triển báo chí hiện đại, nâng cao chất lượng các ấn phẩm, xây dựng Báo Thái Nguyên trở thành cơ quan truyền thông đa phương tiện của tỉnh trong việc cung cấp các thông tin chính thống, đáp ứng yêu cầu công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của cấp ủy, chính quyền các cấp và sự mong mỏi của độc giả.

Nhà báo Nguyễn Ngọc Sơn, Tổng Biên tập Báo Thái Nguyên, chủ trì buổi họp giao ban đầu tuần của Tòa soạn.

Chào mừng tuổi 60 tràn đầy nhựa sống của Báo Thái Nguyên hôm nay, tôi và nhiều thế hệ người làm báo Thái Nguyên cũng như hàng triệu độc giả đều tin tưởng và hy vọng Báo sẽ có những bước phát triển mới mạnh mẽ, bền vững theo hướng hiện đại, đáp ứng nhu cầu thông tin ngày càng cao của độc giả như lời ca khúc “Yêu biết mấy Báo Thái Nguyên” nhiều năm qua chúng tôi đã ngân lên tự hào: “Báo Thái Nguyên, nhựa sống muôn nơi, đem đến lòng dân ý Đảng sáng ngời. Đưa thông tin về bản xa, cho cây đơm hoa nương chè xanh thắm. Có báo mới, thêm niềm vui, bạn đọc gần xa xin cám ơn người”.

Linh Lan