Vô tư đến vô duyên

VNTN - Người Việt vốn có lối sống trọng tình, coi nghĩa tử là nghĩa tận. Khi một người thác xuống, thì những người còn sống, dù trước đó có hiểu lầm, hiềm tị gì với người đã khuất cũng đều xí xóa hết, tìm đến thành kính phân ưu. Đó là một nét văn hóa ứng xử tốt đẹp và đáng trân trọng. Thế nhưng những năm gần đây, ở các đám tang, đặc biệt là đám tang người nổi tiếng, biết bao chuyện phản cảm đã xảy ra, người ta nói nhiều về một lối ứng xử thiếu văn minh, nếu không muốn nói là tệ hại. Ở đây, chỉ xin bàn đến văn hóa ứng xử tại đám tang người nổi tiếng.

Nhiều ngày qua, làng giải trí ồn ào hơn bởi sự ra đi của hai người nổi tiếng là nghệ sĩ cải lương Thanh Tòng và ca sĩ Minh Thuận. Có lẽ sự quan tâm, chia sẻ của công chúng sẽ chẳng có gì đáng bàn nếu không xuất hiện những hành động phản cảm từ những vị khách không mời vì tò mò, hiếu kỳ “đi xem nghệ sĩ” ở đám ma. Ấy là việc đám đông thường xuyên xuất hiện rồi hò hét, gọi tên các nghệ sĩ đến viếng, thản nhiên bình luận, trao đổi về nhan sắc, tướng mạo của họ. Dù đang lúc gia chủ cầu siêu, người thân nghẹn ngào thì đột ngột có tiếng vỗ tay, hò reo ầm ĩ. Chưa kể họ còn chen lấn để xin chữ ký, vui vẻ lấy điện thoại ra chụp ảnh các nghệ sĩ, ngang nhiên ồn ào cười đùa, rượt đuổi các nghệ sĩ ra đến tận xe. Nhiều người trèo tường, đu cột nhà tang lễ để chụp ảnh, quay phim…

Họ vô tư cười nói trước không khí tang lễ trang nghiêm.       Nguồn: kenh14.vn

Trên thực tế, trong không khí buồn bã của một tang lễ, thì một chữ ký, một bức ảnh của nghệ sĩ được lưu lại không biết có giá trị đến đâu, chỉ thấy sự nhốn nháo, vô cảm của đám đông; thấy nỗi đau buồn hằn sâu hơn trong mắt gia quyến, bạn bè lẫn những khán giả bình thường muốn đến thắp một nén nhang cho người nghệ sĩ họ yêu mến. Ở đây, những hành động quá vô tư vô tình đã biến công chúng trở nên vô duyên. Và ngay chính bản thân những nghệ sĩ được chào đón trong lúc “tang gia bối rối” ấy cũng một phen ngại ngùng, xấu hổ.

Ở một góc độ khác, người ta không chỉ luận bàn về những hành động của người hâm mộ mà còn lan rộng ra cả giới truyền thông. Xét ở khía cạnh nào đó, tại nhiều tang lễ của những nghệ sĩ quá cố, phóng viên báo chí - truyền thông đã có mặt và hoàn thành tốt vai trò cung cấp thông tin cho công chúng của mình. Ưu thế là họ trẻ, năng động, nhưng mặt trái là thiếu hiểu biết về văn hóa, và do yêu cầu, nhiệm vụ tin bài của tòa soạn đã khiến họ quên đi hoặc chưa để ý được những điều tế nhị tại một lễ tang. Có ý kiến bức xúc với việc các phóng viên, cộng tác viên báo chí mải mê tác nghiệp, phá vỡ không gian trang nghiêm, thành kính của lễ tang. Rồi những thông tin “thời sự” về đám tang được đăng tải cũng khiến các gia đình nghệ sĩ rất phiền lòng. Chưa kể còn rất nhiều bài báo viết về đời tư của người quá cố với biết bao chuyện “thâm cung bí sử”.

Nói đến đây, hẳn nhiều người còn nhớ sự việc ồn ào của ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng trong Lễ quốc tang Đại tướng Võ Nguyên Giáp mà báo chí đã đưa, đại ý là không xếp hàng khi đến lễ viếng Đại tướng. Trong khi một số tờ báo chụp ảnh, đưa tin lên án hành động “thiếu văn hóa” của ông hoàng nhạc Việt, thì lại có nhiều ý kiến bất bình với chính những tin bài đó, bởi việc báo chí khai thác những “mảng màu” không mấy thiện cảm, phần nào làm loãng, làm nhiễu một bầu không khí trang nghiêm, thiêng liêng đang hiện diện trong lòng nhân dân. Hay như ở đám tang nhạc sĩ Thuận Yến, nhiều người đến chia buồn đã bức xúc bởi các phóng viên của một số tờ báo, trang tin điện tử chen lấn, xô đẩy, áp ống kính máy ảnh, máy quay ngay gần kề những giọt nước mắt xót thương, vào những người thân nổi tiếng trong gia đình người quá cố…

Dù là nghệ sĩ hay ai đi chăng nữa thì họ cũng đều là con người. Sự ra đi của họ cũng luôn đem tới mất mát, đau thương cho người ở lại. Ứng xử thế nào để không “lệch chuẩn” về văn hóa dân tộc ở những đám tang người nổi tiếng, hẳn là điều khiến chúng ta phải suy ngẫm. Chẳng nên để niềm vui “gặp gỡ thần tượng” biến chúng ta trở nên kệch cỡm vô duyên, thậm chí là độc ác và nhẫn tâm. Suy cho cùng, hành xử đúng mực là chúng ta đang tôn trọng bản thân, qua đó cũng thể hiện sự tôn trọng với người đã khuất.

Thái Văn