Từ ngạc nhiên về GDP đến chuyện nghệ sỹ bị gọi là Chí Phèo

VNTN - Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã nhắc đến việc ông chủ mới của Hãng phim truyện Việt Nam gọi nghệ sỹ là Chí Phèo, khi đề cập đến một vấn đề khó của nền kinh tế là cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước.

Sau nhiều năm chật vật vẫn hụt hơi thì 2017 lần đầu tiên tăng trưởng GDP được dự báo là có thể về đích 6,7%.

Kết quả này, trong báo cáo gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp gần nhất được Chính phủ hơn một lần nhấn mạnh là nổi bật, là cố gắng lớn.

Với mức tăng 6,7% thì quy mô GDP (theo giá hiện hành) đạt khoảng 5 triệu tỷ đồng, tương đương khoảng 225 tỷ USD, GDP bình quân đầu người khoảng 2.400 USD.

Tuy nhiên, để những con số này chính thức thành hiện thực, theo Ủy ban Kinh tế của Quốc hội - cơ quan thẩm tra báo cáo của Chính phủ - thì vẫn là thách thức lớn. Bởi tăng trưởng quý cuối cùng của năm phải đạt 7,4-7,5%, trong khi những nhóm yếu tố tạo đà tăng trưởng trong 9 tháng đầu năm 2017 gồm tiêu dùng của người dân, xuất khẩu của khu vực có vốn đầu tư nước ngoài và tăng trưởng của ngành chế biến, chế tạo hiện không còn nhiều dư địa.

Trưởng ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải cho biết đang thu xếp để gặp các diễn viên của Hãng phim truyện Việt Nam đã có đơn gửi đến về vấn đề cổ phần hóa.

Nhưng ở một góc nhìn khác, "soi" từ chính những con số tại báo cáo của Chính phủ, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định bày tỏ ngạc nhiên rằng sao GDP lại chỉ tăng có 6,7% thôi. Khi mà tổng nguồn vốn đầu tư toàn xã hội tăng hơn 2% so với kế hoạch, tốc độ tăng năng suất lao động cũng cao hơn, rồi năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) cũng nhỉnh hơn 2016 đến gần 4% và hệ số ICOR thì lại giảm. Tốc độ tăng tổng kim ngạch xuất khẩu gấp đôi dự kiến (ước đạt 14,4% so với kế hoạch 6-7%). Tất cả những con số này cho thấy một điều rằng, tiền đổ vào đầu tư nhiều hơn, hiệu quả đầu tư cũng cao hơn, nhưng tăng trưởng thì vẫn chỉ đạt như kế hoạch ban đầu với mọi con số tính toán về nguồn lực đều thấp hơn con số dự ước thực hiện đến cuối năm.

Cũng như Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định, phấn khởi là hai từ được một số vị khác nhắc đến trong phiên thảo luận, khi cả 13 chỉ tiêu của năm 2017 - trong đó có tăng trưởng GDP - được dự báo là đều hoàn thành và vượt.

Song, nhìn từng chỉ tiêu, từng vấn đề của nền kinh tế thì Ủy ban Thường vụ Quốc hội còn vô số băn khoăn. Bỏ xa các chỉ tiêu khác về mức độ vượt kế hoạch là tốc độ tăng kim ngạch xuất khẩu với ước thực hiện đạt 14,4% trên con số kế hoạch là 6 - 7%. Tuy nhiên, như phân tích của ông Nguyễn Khắc Định thì tăng trưởng xuất khẩu dựa rất nhiều vào khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (FDI). Samsung mà hắt hơi sổ mũi thì Bắc Ninh, Thái Nguyên có vấn đề ngay - ông Nguyễn Khắc Định nhìn nhận.

Chưa yên tâm về chất lượng cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh rằng đừng cổ phần hóa bằng mọi giá (nhất là với doanh nghiệp đã có thương hiệu nổi tiếng), hay cứ thấy được giá là "bán" như lâu nay vẫn làm, mà cần hết sức chú ý xem sau cổ phần hóa thì "ông chủ" mới có tiếp tục giữ hay xóa mất thương hiệu đã được dày công xây dựng trước đó.

Ngay câu chuyện ở Hãng phim truyện Việt Nam vừa qua thôi, "ông chủ" mới có định đầu tư làm phim hay không, hay ông ấy mua cổ phần hãng phim để làm cái khác? Hay mua xong hãng phim thì ông ấy làm bừa, đẩy những nghệ sĩ ra ngoài đường? Ông ấy lại còn gọi nghệ sĩ là Chí Phèo nữa, như thế là không thể chấp nhận được - Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nói.

Cũng đề cập đến nội dung này, Trưởng ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải dùng hai chữ "đặc biệt" để chỉ về trường hợp của Hãng phim truyện Việt Nam. Bà Nguyễn Thanh Hải cho biết là đã nhận được đơn của diễn viên hãng phim đề nghị gặp Ban Dân nguyện, sau khi nghiên cứu hồ sơ và trao đổi phối hợp với Ủy ban Kinh tế thì Ban Dân nguyện sẽ thu xếp để gặp những diễn viên đó.

Cùng quan tâm đến cổ phần hóa, Trưởng ban Công tác đại biểu Trần Văn Túy nêu thực tế doanh nghiệp nắm giữ những khu đất vàng thì cổ phần hóa rất nhanh, nhưng sau đó thì lại có chuyện, mà câu chuyện của Hãng phim truyện Việt Nam là một ví dụ.

Còn khá nhiều những băn khoăn nữa về chất lượng tăng trưởng được nêu tại phiên thảo luận, mà câu chuyện nghệ sỹ bị gọi là Chí Phèo chỉ là một ví dụ. Phản ứng của người dân Đồng Tâm hay tài xế trả tiền lẻ qua trạm thu phí BOT cũng là những vấn đề được một số ý kiến đề nghị cần quan tâm đúng mức. Bởi, nói như một số vị ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội thì cái đích của tăng trưởng phải được đo bằng hạnh phúc của dân.

Mà, tập hợp kiến nghị của cử tri gửi đến trước kỳ họp thứ tư sẽ được khai mạc sáng 23.10 tới đây của Quốc hội cho thấycử tri còn rất nhiều bức xúc, trong đó không ít lo lắng nối dài từ kỳ họp này sang kỳ họp khác, năm này sang năm khác, nhiệm kỳ này sang nhiệm kỳ khác.

Đó là nợ công cao, đã vượt 2 triệu tỷ từ hai năm trước, phát hiện tham nhũng chưa kịp thời, kết quả thu hồi tài sản tham nhũng thấp, việc công khai tài sản, thu nhập của cán bộ còn hạn chế. Trong khi đó thì tình trạng lợi dụng quyền hạn làm trái quy định về công tác cán bộ, việc bổ nhiệm sai quy trình, thiếu và không bảo đảm tiêu chuẩn theo quy định xảy ra ở nhiều cấp, nhiều ngành và địa phương với số sai phạm bị phát hiện lên đến hàng trăm trường hợp.

Bởi thế, một số thành viên Uỷ viên Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, bên cạnh việc làm rõ nguyên nhân tăng trưởng một cách thuyết phục thì những vấn đề xã hội - nhất là phản ứng của dân - cũng rất cần được quan tâm giải quyết kịp thời và thấu đáo.

Trúc Bạch