Tìm hiểu tác phẩm nghệ thuật: Phận người trong cuộc mưu sinh

VNTN - Tác phẩm “Nhịp điệu trên cao” của Phạm Hoài Nam (Hà Nội), trưng bày tại triển lãm Cuộc thi Ảnh nghệ thuật toàn quốc 2016, tổ chức tại thành phố Rạch Giá (Kiên Giang); được chụp tại một khu bến bên dòng sông Đuống thơ mộng của vùng quê Kinh Bắc (Bắc Ninh) vào một ngày hè đầy nắng.

Trong ảnh, một người phụ nữ đội nón lá đang gánh gạch, rón rén từng bước chân trần đi trên chiếc ván gỗ nhỏ, nhìn như một diễn viên xiếc đang biểu diễn. Có lẽ, điều làm cho tác phẩm thành công nhất ở đây là tính tạo hình. Nhờ vào lối chụp chếch máy lên cao, hình ảnh người phụ nữ lao động càng tăng thêm phần khỏe khoắn. Việc sử dụng ống kính góc rộng (đẩy nhân vật ra xa) đã làm cong hai chiếc cầu ván gỗ, vốn từ một vật dụng khô cứng, hình tượng trở nên mềm mại như hai dải lụa đang căng mình, bồng bềnh trên nền trời. Vài đám mây trắng như bông không hẹn mà đến, càng làm cho người xem cảm nhận được bầu trời xanh thẳm của một ngày nắng đẹp, cho dù chất liệu ảnh là đơn sắc. Phía đáy của ảnh, một phần bờ của mạn thuyền vừa đủ, giúp ảnh bớt chông chênh, tạo dẫn hướng cho thị giác người xem.

Với lối chụp ghi hình, nhiếp ảnh đời thường, tác giả đã tìm được góc độ bấm máy hợp lý, làm tinh giản mọi chi tiết để nổi rõ chủ đề. Nội dung ảnh như bao trùm về thân phận, nỗi vất vả của những người phụ nữ vốn “thân cò” bên những thửa ruộng, bờ ao. Trong những ngày nông nhàn, họ đi làm thêm thắt cho cuộc sống đỡ phần chật vật; hoặc cũng có thể công việc đó như một nghề chính tạo ra thu nhập suốt cả năm dài. Công việc tưởng như rất bình thường, nhưng đằng sau những chồng gạch kia, ẩn hiện những công trình, những tòa nhà thương mại, những mái ấm hạnh phúc cho biết bao gia đình…

Có thể nói tác phẩm “Nhịp điệu trên cao” của Phạm Hoài Nam, cái ý, tứ trong ảnh khá rõ, đã “chạm” đến trái tim người xem, cũng như chinh phục được hội đồng giám khảo để có mặt trong triển lãm, với số lượng ảnh tham gia lên đến gần 10 nghìn tác phẩm.

Tiến Thành