Tia nắng bên trời

Truyện ngắn. Phan Thái

VNTN - Tàn cuộc rượu với các đối tác, Hách loạng choạng về phòng làm việc. Đang lúc cần nhiều tiền, phi vụ làm ăn ngoạn mục đem đến cho hắn món lợi không ngờ. Hứng chí, Hách bật nắp ca táp đổ cả đống tiền đô mới cáu cạnh ra bàn. Những tập tiền xanh lét vừa ánh lên thì một cú tát như trời giáng làm hắn nảy đom đóm mắt rồi sa sẩm mặt mày, lảo đảo ôm mặt đổ vật xuống sô fa. Hàng chữ vàng trên tấm biển ghi danh: “Tổng giám đốc Nguyễn Hiển Hách” nhảy nhót trên bàn làm việc và rơi lả tả, tấm biển còn lại màu đỏ chót tứa ra những hạt máu phủ kín mặt, cuốn hắn bay lên giữa đám mây dày đặc cuồn cuộn như giông bão. Một luồng khí lạnh buốt rót vào Hách màn ký ức xộc xệch đen ngòm, hắn gồng mình giơ tay định gạt phăng đi nhưng lại bị một cú tát cực mạnh làm hắn hực lên rồi lịm dần…

*

Từ một kẻ bần hàn, hắn giàu lên nhanh chóng. Mối quan hệ của hắn được mở rộng, khách khứa muốn chi thế nào thì chi, không nhà hàng đặc sản và giải khuây với em út thì cũng phong bì. Hắn tâm niệm: Làm quản lý bây giờ trình độ chỉ cần ba mươi phần trăm, thậm chí chả phần trăm nào, vì chỉ phán đại vài câu, làm cụ thể đã có bộ máy giúp việc, nhưng quan hệ dứt khoát phải trên bảy mươi phần trăm, bởi quan hệ không tốt, cấp trên và các đối tác không ủng hộ, giỏi mấy cũng vứt. Chỉ cần vài ông có thẩm quyền lúc uống rượu gật gù: “Cái thằng ấy được đấy.” Thế là đời lên tiên.

*

Uể oải về nhà, Hắn lẳng cặp vào góc, ngồi phịch xuống ghế sa lông và gác cả hai chân không thèm tháo giày lên mặt bàn. Người ta gọi những cô gái bán trôn nuôi miệng là làm tiền, hắn cũng bán, kể cả danh dự nhân phẩm để quỵ luỵ cầu cạnh, đâu có khác mấy cô gái làm tiền kia? Với hắn, chẳng có gì giá trị hơn đồng tiền. Có tiền hắn sẽ có tất cả. Cái gì không mua được bằng tiền thì sẽ mua được bằng rất nhiều tiền. Đang tiếc đứt ruột khoản tiền quá lớn “lốp by” cho chức giám đốc, bà vợ lại gần tỷ tê: “Anh ngồi vào ghế giám đốc mà mặt mũi như cái bị rách, chả bù cho bọn trên công ty, suốt ngày nhậu nhẹt hát hò, tiền vào như nước. Thôi anh nghỉ ốm mấy ngày đi, mọi việc để em tính…!” Hắn trợn mắt: “Cô điên à? Đang bận tối mắt tối mũi, ốm đau gì?” Bà vợ tưng tửng: “Thì bận mới cần nghỉ. Nghỉ để xem bọn giúp việc nó thế nào. Với lại xem mức độ thăm nom của bọn nó ra sao mà đề bạt bổ nhiệm…”. Nghe lời vợ, hắn vào viện. Quả là lòng dạ đàn bà, hắn cứ tưởng nông cạn mà tính toán như thần. Chỉ một tuần nằm viện, các đối tác và cán bộ nhân viên nhà máy đã lần lượt đến thăm hắn, ai cũng dúi cho hắn chiếc phong bì: “Em chẳng biết mua gì, có cân đường hộp sữa nhờ chị mua giúp để anh nhà tĩnh dưỡng”. Nhiều phong bì “cân đường hộp sữa” giá trị gấp trên mười lần số tiền đưa thi hài ai đó về hỏa táng tại Đài hóa thân Hoàn Vũ.

Sau đận ốm theo mưu kế của vợ, hắn nhanh chóng bố trí được bộ máy nhân sự. Riêng tay Phởn thư ký riêng, dù phong bì không bằng ai, nhưng nể tình Phởn cúc cung phục vụ, hắn bổ nhiệm chức chánh văn phòng.

Ba năm làm giám đốc, hắn đã biết tạo một vỏ bọc khá chắc chắn. Nhiều lần đứng trước gương tạo dáng, hắn chọn một phong thái đĩnh đạc và nụ cười thường trực. Giờ đây, hắn không còn đoái hoài đến con mụ vợ già khú đế của tay giám đốc cũ nữa. Hắn cũng không nhớ nổi mình đã trải qua bao nhiêu cuộc tình. Hắn lao vào ăn chơi đàng điếm, không hiếm các cô nàng nhảy bổ vào hắn và hộc lên như lợn bị chọc tiết. Bất kể lúc nào hắn thích, các chân dài miên man, thơm phức xinh như mộng luôn sẵn sàng đưa hắn lên tận mây xanh hoặc đắm chìm trong thác loạn tại các khách sạn, nhà hàng sang trọng.

*

Chung quanh hắn ngập tràn hoa và các lời chúc tụng, mùi rượu tây sực nức mừng hắn lên chức phó tổng giám đốc công ty. Niềm phấn khích quá lớn làm hắn ngất ngây bồng bềnh. Khi mới còn chuẩn bị lấy phiếu tín nhiệm giới thiệu, tay trưởng phòng tổ chức đã rủ rỉ: “Lấy phiếu cho vui chứ cái chức ấy còn ai ngoài anh nữa. Tiêu chuẩn ghi rõ phải qua ba năm giám đốc đơn vị, có thằng khỉ nào có cái ba năm ấy”. Mà đúng vậy, công ty có hơn chục đơn phòng ban, nhưng xem ra hiện chỉ có hắn là ứng cử viên duy nhất nếu căn cứ tiêu chuẩn. Chưa trao quyết định bổ nhiệm, ngồi uống rượu khi nhận tiền lót tay của hắn, tổng giám đốc cười khà khà: “Tớ nhắm ai khác thế chó nào được, nhưng vẫn phải diễn cho nó đủ thủ tục.”

Với sự trải nghiệm, ngồi vào ghế phó tổng, hắn lại sống khép mình giả bộ khiêm nhường. Báu gì cái chức phó, chẳng qua xem thời thế chứ làm giám đốc đơn vị hắn chả khác vua con. Chẳng thế thiên hạ đã có câu vè dành cho các tay cấp phó: “Đi xe ngồi ghế chó, mặt mũi suốt ngày nhăn nhó, làm việc gì cũng khó, tiền chi thì bí bó, việc không phải mình quyết kệ mẹ nó…” Hắn biết tại sao ông tổng giám đốc lại chọn mình. Ngay tại đơn vị cũ, những người kế cận hắn cũng phải là những người kém hắn nửa cái đầu. Doanh nghiệp nhà nước lỗ lãi nhà nước chịu, dù có thua lỗ triền miên đi nữa cũng do ty tỷ nguyên nhân khách quan, chả ai làm được gì nhau. Vậy thì tội gì chọn thằng giỏi hơn để khó sai bảo, vớ vẩn có khi nó làm phản như chơi. Ở cái công ty này cũng vậy, nhiều người giỏi thật sự chỉ hơi nổi trội một tý đã bị cho ra bã, phải tìm cách bán xới tới các doanh nghiệp tư nhân hoặc liên doanh với nước ngoài, vì vậy hắn mới có cửa và tay tổng giám đốc chọn hắn chắc cũng bởi lý do đó.

Không thỏa mãn với chức phó tổng và ao ước một ngày được bước lên bục cao nhất trong công ty, hắn thống nhất với đám đệ tử ruột không tỏ ra ưu ái với bất kỳ ai, trừ Phởn được hắn ý tứ giới thiệu điều lên làm chánh văn phòng công ty thay ông chánh cũ nghỉ chế độ. Thấy hắn sống khép mình khác hẳn thời bạo liệt mấy năm trước, Phởn nhấp nháy: “Cấp phó là cấp ăn chơi/ Chờ cho cấp trướng qua đời rồi lên.” Hắn suỵt khẽ: “Be bé cái mồm.” Phởn túng tắng: “Chứ không à? Nếu không nhịn được, em lái xe riêng đưa anh đi. Có một con chân dài đến nách, ngon lắm, đảm bảo “rau sạch.” Chăn “rau” mà đi với lái xe, nó lỡ mồm lỡ miệng... chả biết thế nào”…

Hàng ngày nhìn tổng giám đốc thậm thụt với các đối tác thương thảo ký kết hợp đồng, ngẫm thân phận thằng cấp phó chẳng ma nào thèm đoái hoài, hắn chợt thấy ghét cay ghét đắng và quyết cho lão ngã ngựa. Không khó để hắn làm thân với những người có mối thâm thù với tổng giám đốc bới lông tìm vết. Mà hắn cũng chả phải tìm, khi đã nắm giữ quyền lực và với cơ chế xin cho, chỉ có thằng ngu mới chê tiền. “Ở trong chăn mới biết chăn có rận”. Tuy nắm tường tận mọi vấn đề đến chân tơ kẽ tóc, nhưng để tránh rút dây động rừng, hắn làm như không hay biết và âm thầm củng cố chứng cứ. Khi kiểm toán và các đoàn thanh tra, kiểm tra đến làm việc tại công ty theo lộ trình cổ phần hóa, tay chân của hắn đã cung cấp toàn bộ tài liệu, số liệu sai phạm của ông tổng giám đốc. Trước những bằng chứng sai phạm không thể chối cãi, tổng giám đốc đành phải ngậm ngùi rời nhiệm sở… Các phó tổng còn lại cũng không thể vô can. Hắn nghiễm nhiên được chọn tạm thời điều hành công ty và chuẩn bị đại hội đồng cổ đông thành lập công ty cổ phần.

Bằng nước cờ quyết định vào phút chót, hắn được giao đại diện chính phần vốn nhà nước tại công ty. Trong đại hội đồng cổ đông, với sự tư vấn của các chuyên gia lão luyện, hắn san sẻ vốn cho một số đệ tử thân cận, tự bầu cho mình vào hội đồng quản trị theo hình thức bỏ phiếu đối vốn và ung dung giữ chức chủ tịch hội đồng quản trị kiêm tổng giám đốc bằng biện pháp biểu quyết đối nhân. Chỉ có hắn mới biết bằng cách nào con đường quan lộ của hắn mới hanh thông đến vậy.

Phải mất vài buổi đóng cửa luyện giọng, hắn mới đọc lưu loát bài diễn văn tại lễ ra mắt công ty cổ phần do một nhà văn viết giúp: “Cổ phần hóa doanh nghiệp không phải là quá trình tư nhân hóa, mà là đa dạng hóa hình thức sở hữu. Doanh nghiệp chúng ta có vốn góp của nhà nước, có vốn góp của người lao động thông qua cổ phần ưu đãi và của các nhà đầu tư, hoạt động theo luật doanh nghiệp và các quy định của pháp luật. Bằng kinh nghiệm quản lý, tiềm lực kinh tế và kỹ thuật công nghệ của mình, các nhà đầu tư chiến lược sẽ cùng với đội ngũ chúng ta, làm cho doanh nghiệp phát triển mạnh mẽ năng động hơn trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa…”

Cuối buổi lễ, một ông lại gần nài nỉ: “Tháng sau tôi cũng ra mắt công ty cổ phần. Anh cho xin bài diễn văn. Tôi giao cho văn phòng viết thì cũng lại mất công sửa.” Hắn cười lục khục: “Nhưng ông phải nhớ xem qua để đổi cái kính thưa và thay tên công ty”…

Khi đã đứng trên đỉnh cao quyền lực, mọi cản trở bị dẹp bỏ, hắn đã làm cuộc cải tổ toàn diện theo ý đồ riêng, thâu tóm toàn bộ công ty về tay mình và các chiến hữu để dễ bề kiểm soát. Người nào hắn không ưa dù giỏi đến mấy, hắn cũng loại khỏi bộ máy quản lý điều hành. Dưới chiêu bài tái cơ cấu, hắn tung tiền mua lại phần lớn số cổ phần ưu đãi của người lao động và các cổ đông khác, đủ cho vài năm tới khi không được nhà nước giao đại diện vốn, hắn vẫn tự mình tham gia ban điều hành công ty.

Trong tâm thức của hắn, hầu như chỉ khái niệm tiền là còn ngự trị. Ở đời không ai cho không ai cái gì, ông mất chân giò bà thò chai rượu, hắn đã ban phát ân huệ cho kẻ này, kẻ khác thì nhận lại cũng là lẽ đương nhiên. Mà khi đã có quyền, có nhiều tiền, vẫn phải vắt kiệt sức với tiệc tùng, gái gú để mở rộng quan hệ, để bôi trơn và hòa nhập, chứ ôm tiền ngồi một chỗ thì đứt là cái chắc. Một khi đã đâm lao phải theo lao, không thành tật, thành nhân, thì thành gì chả được.