Phát triển hồ Núi Cốc có tầm nhìn, bền vững và vì cộng đồng

Gần đây thông tin từ thời sự, báo, đài có hàng loạt bài viết: “Nha Trang tiếp tục thu hồi 22.000m2 đất bờ biển”, “Thu hồi 28.000m2 đất biển Nha Trang để phục vụ người dân”, “Khánh Hòa kiên quyết thu hồi các dự án che chắn mặt biển”, “Khánh Hoà quyết không gia hạn, thu 10.000m2 mặt biển làm bãi tắm công cộng”, “Khánh Hòa thu hồi đất của 2 dự án trả lại không gian biển cho cộng đồng”… và trước đó cũng đã có hàng loạt việc như vậy ở Sầm Sơn, Đà Nẵng, Hội An đều là những thành phố lớn phát triển về du lịch. Sau một thời gian dài phát triển, các nhà quản lý đã thấy nhiều lỗ hổng không phù hợp khi cấp phép cho hàng loạt dự án bao lấy mặt biển.

Nhìn về hồ Núi Cốc của Thái Nguyên: diện tích mặt hồ chừng 25km2 trong đó có 89 hòn đảo lớn, nhỏ và các vùng đất, đồi núi, được mệnh danh “vịnh Hạ Long trên đất liền” cùng với sườn Đông Tam Đảo tạo thành một vùng thắng cảnh tuyệt đẹp giữa núi rừng hoang sơ. Theo Quy hoạch tổng thể phát triển Khu du lịch quốc gia hồ Núi Cốc, tỉnh Thái Nguyên đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, diện tích vùng lõi tập trung phát triển thành Khu du lịch quốc gia là 1.200ha (không bao gồm diện tích mặt nước).

Theo định hướng, sản phẩm du lịch chính của Khu du lịch là du lịch tham quan, nghỉ dưỡng, đô thị du lịch, vui chơi giải trí, hoạt động thể thao gắn liền với tài nguyên hồ, đảo trên hồ; du lịch cộng đồng gắn liền với văn hóa trà; du lịch sinh thái gắn liền với tài nguyên rừng Vườn quốc gia Tam Đảo, hệ sinh thái hồ, hệ sinh thái chè. Cùng với tiềm năng đó hàng loạt các nhà đầu tư lớn nhỏ đã xin triển khai lập các dự án đầu tư vào khu vực này như: Dự án Khu du lịch tâm linh hồ Núi Cốc của Công ty Xây dựng Xuân Trường; Dự án Khu bến tàu du lịch hồ Núi Cốc của Công ty MTV khoáng sản và bất động sản Anh Thắng; Dự án Khu du lịch sinh thái - nghỉ dưỡng quốc tế hồ Núi Cốc của Công ty Cổ phần Khoáng sản và Công nghiệp Chiến Công; Dự án Khu du lịch nghỉ dưỡng quốc tế 5 sao hồ Núi Cốc của Công ty Cổ phần Flamingo; Dự án sân golf của Công ty Cổ phần Trường An; Khu đô thị, tổ hợp dịch vụ sinh thái và vui chơi giải trí cũng của Công ty Cổ phần Trường An; Quy hoạch sân golf tại xã Tân Thái của Công ty Cổ phần Golf Tân Thái; Khu dân cư nông thôn mới Tân Thái - Khu dân cư Hồ Thổ Hồng; Khu đô thị sinh thái Núi Cốc Escape do Công ty Cổ phần Đầu tư và Thương mại TNG tài trợ kinh phí lập quy hoạch; Khu đô thị sinh thái phía Tây Nam xã Phúc Xuân… Chưa kể rất nhiều cá nhân, hộ gia đình, người môi giới bất động sản đã mua đất bám mặt hồ để tìm cơ hội đầu tư, ở, làm homestay rất sôi động trong thời gian gần đây nhất là khi tuyến đường Bắc Sơn kết nối giữa trung tâm thành phố Thái Nguyên đến thẳng hồ Núi Cốc gần hoàn thành, thu ngắn khoảng cách chỉ khoảng hơn 10km.

Để tránh tình trạng vết xe đổ của các khu du lịch đi trước đã gặp phải, thiết nghĩ Thái Nguyên cần có định hướng phát triển hồ Núi Cốc có tầm nhìn, bền vững và nhất là vì cộng đồng. Thái Nguyên nên có định hướng quy hoạch chi tiết nhất là đối với con đường ven hồ Núi Cốc, đầu tư xây dựng để tạo động lực kích thích sự phát triển du lịch. Tránh tình trạng quy hoạch, bán, chia đất dự án bám hết mặt hồ vì như vậy thời gian sau khi các dự án triển khai và người dân sẽ không còn được nhìn và tiếp cận mặt hồ nữa mà chỉ nhìn vào lưng các dự án làm che mất hết tầm nhìn hồ, biến hồ Núi Cốc thành của riêng của các dự án, mất đi giá trị cộng đồng mà người dân đáng ra cùng được thụ hưởng.

Đó mới là tầm nhìn và sự phát triển lâu dài bền vững, tạo sự phát triển cho nhiều nhà đầu tư khác vào sau, phát triển theo nhiều hướng tuyến mở, phát triển cả vùng chứ không chỉ một số các dự án bâu bám mặt hồ. Cũng có thể để một số ít các dự án điểm nhấn, có tính chất mở cho cộng đồng sát hồ nhưng phải hạn chế tối đa để người dân Thái Nguyên và du khách đến với hồ Núi Cốc luôn được ngắm và tận hưởng những giá trị mà hồ Núi Cốc đem lại và giá trị đó bền vững cho nhiều thế hệ. Còn nhớ Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng đã phát biểu ngày 25/12/2016 nhân lễ công bố Quy hoạch tổng thể phát triển Khu du lịch quốc gia hồ Núi Cốc đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 và lưu ý Thái Nguyên bám sát định hướng này để phát triển khu du lịch quốc gia hồ Núi Cốc không chỉ tầm cỡ về hạ tầng mà còn tiêu biểu cho môi trường phát triển du lịch, đặc biệt là phải có nhiều sản phẩm du lịch chất lượng cao, đẳng cấp, khác biệt và thấm đẫm văn hóa trà, văn hóa của các dân tộc Việt Bắc và trung du miền núi phía Bắc nói chung. Đồng thời với việc kêu gọi các nhà đầu tư chiến lược, đề nghị tỉnh chú ý phát triển du lịch cộng đồng, coi người dân là chủ thể để phát triển du lịch. “Nếu không có sự đồng thuận của người dân, không nâng cao đời sống văn hóa vật chất và tinh thần và phát triển du lịch cộng đồng thì bản thân những khu du lịch dù tầm cỡ quốc gia hay quốc tế cũng khó phát triển bền vững được” .

Người dân Thái Nguyên rất mong chờ những dự án phát triển hồ Núi Cốc được đầu tư xây dựng, tuy nhiên không mong đó là sự đánh đổi làm mất đi những giá trị cộng đồng và không bền vững! Cần lắm những nhà đầu tư có tâm có tầm đến với Thái Nguyên và nhất là đến với hồ Núi Cốc.

KST. Trần Hải Hưng