Nhịp sống lao động nơi hầm mỏ

VNTN - “Lấp lánh ánh than” là tác phẩm đoạt giải Nhì Cuộc thi Ảnh nghệ thuật “TKV - Khơi dậy tiềm năng đất nước”, do Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) tổ chức (2016). Tác phẩm được NSNA Phạm Mạnh Hùng thực hiện tại mỏ than Mạo Khê (Đông Triều - Quảng Ninh), dưới độ sâu gần 200 mét.

“Lấp lánh ánh than” là một tác phẩm ảnh màu, nhưng người xem lại có thể mường tượng đó là ảnh đơn sắc. Vì chủ thể chính (người thợ lò) nằm trên một nền, bối cảnh là sắc đen của than, có chăng một chút gam màu áo xanh, màu da mặt là “lộ diện”. Nắm bắt về sự tinh giản sắc độ mà “than” đem lại, người chụp đã đi sâu khai thác, chặn đứng đường đi của những hạt than bắn ra từ nhát búa trên tay nhân vật; làm người xem liên tưởng đến những ánh “sao than” lấp lánh trên bầu trời đêm của dải ngân hà.

Tác phẩm “Lấp lánh ánh than”

Trong nghệ thuật nhiếp ả10nh, kỹ thuật tốc độ phơi sáng của máy ảnh có thể ghi lại sự chuyển động của vật thể thành những vệt dài, đôi khi mờ nhòe, một phần để tạo động thái; cách diễn tả đó là đặc thù của ngôn ngữ hình ảnh. Nhưng ở đây, tác giả Phạm Mạnh Hùng đã làm ngược lại. Tất cả những gì có trong tác phẩm đều sử dụng tốc độ cao. Bắt hình, chặn đứng, tạo nên một khoảnh khắc rất đắt giá. Phần tay người thợ lò bám chắc nịch vào cán rìu như tạo điểm nhấn, càng làm tăng thêm niềm hăng say lao động của nhân vật. Phần thành công nữa phải kể đến đó là tạo hình của bố cục. Đường chéo chủ thể trong tác phẩm, kết hợp với dáng thẳng của hàng cọc thép chống lò phía sau đã tạo nên bố cục như hình một chữ V. Và để có được vẻ đẹp “Lấp lánh ánh than”, người chụp đã khéo léo dùng nguồn sáng chiếc đèn mỏ phía sau rọi chếch ngược, tạo “công sáng” làm chủ đề nổi bật. Xuất thân là một người thợ lò, Phạm Mạnh Hùng khá hiểu và biết rõ, khi chụp ảnh dưới hầm lò, người chụp ảnh tuyệt đối không được phát đèn flash (điện tử) - một đặc tính phản ứng, dễ gây cháy nổ.

Có thể nói, “Lấp lánh ánh than” đẹp cả về nội dung cũng như hình thức thể hiện. Vẻ đẹp trong tác phẩm thấm đẫm nhịp sống lao động khá vất vả của những người thợ lò, thợ mỏ, ngày đêm khai thác thứ vàng đen, góp phần làm giàu mạnh kinh tế đất nước.

Tiến Thành