Nhiệm kỳ Quốc hội và bài học vì dân

Nhiệm kỳ Quốc hội, cũng đồng thời là nhiệm kỳ của Chủ tịch nước, Thủ tướng và Chính phủ, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân Tối cao, Chánh án Toà án Nhân dân tối cao và Tổng Kiểm toán nhà nước.

Báo cáo tổng kết nhiệm kỳ của các chức danh này đều đã được trình bày trước Quốc hội, trong các phiên họp phát thanh, truyền hình trực tiếp ngay từ ngày thứ hai của kỳ họp.

Đăng đàn đầu tiên là Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng. Ông nói, trải qua 5 năm hoạt động, với những kết quả đáng tự hào, Quốc hội khoá 13 đã rút ra nhiều bài học kinh nghiệm.

Một trong số đó là bài học quán triệt tư tưởng lấy dân làm gốc, gần dân, hiểu dân, lắng nghe dân, phục vụ dân là yêu cầu hoạt động của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội và từng đại biểu Quốc hội. Gắn bó chặt chẽ, mật thiết với cử tri và Nhân dân, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của cử tri và Nhân dân góp phần tạo ra sức mạnh cho Quốc hội, bảo đảm để Quốc hội bám sát sự vận động của đời sống kinh tế - xã hội, có những quyết sách đúng đắn, kịp thời, sát thực tiễn, hợp lòng dân.

Dân chủ là lựa chọn tốt nhất để đưa ý chí, nguyện vọng của Nhân dân đến với Quốc hội, kết tinh vào các quyết định của Quốc hội về lập hiến, lập pháp, các vấn đề quan trọng và giám sát tối cao. Trong quá trình này, cần phát huy vai trò của các cơ quan thông tấn, báo chí và bảo đảm sự công khai, minh bạch, Chủ tịch Quốc hội đúc kết.

Trước khi kết thúc báo cáo tổng kết, trước gần 500 đại biểu Quốc hội đương nhiệm, Chủ tịch Nguyễn Sinh Hùng nhấn mạnh: Bài học lớn nhất mà chúng ta chia sẻ cùng nhau là bài học về tư cách làm người đại diện cho dân, với tinh thần vì Nhân dân phục vụ như sinh thời Bác Hồ đã căn dặn. Năm năm qua, toàn bộ hoạt động của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội và mỗi đại biểu chúng ta đều hướng tới mục đích phục vụ Tổ quốc, phụng sự Nhân dân; làm Hiến pháp, làm luật vì dân, giám sát để phục vụ dân; là đại biểu sống trong dân, được Nhân dân tin yêu, đồng tình, chia sẻ, ủng hộ, đóng góp ý kiến và giám sát mọi hoạt động. Đó chính là cội nguồn tạo nên sức mạnh của Quốc hội, là bản chất cốt lõi của chế độ dân chủ của chúng ta!

Vì dân, đó cũng là hai từ xuất hiện với mật độ dầy đặc tại các phiên thảo luận tổ ngay ngày hôm sau về các báo cáo tổng kết nhiệm kỳ.

Nhiều vị đại biểu đã lên tiếng “đòi” đánh giá đúng mức hơn về vai trò của Nhân dân trong nhiệm kỳ qua. Nguyên Uỷ viên Bộ Chính trị - Bí thư Thành uỷ Thành phố Hồ Chí Minh, ông Lê Thanh Hải khẳng định, những năm qua thành tựu mà Việt Nam có được, trước hết và quyết định nhất là vai trò của nhân dân.

Thế nhưng, qua các báo cáo nhiệm kỳ của cả Quốc hội, Chủ tịch nước và Thủ tướng, ông nhận thấy vai trò của nhân dân chưa được đề cập đúng mức. Trong khi bài học kinh nghiệm luôn được nêu là gần dân, trọng dân, vì dân.

Không chỉ đánh giá chung về vai trò, vị trí của Nhân dân trong các bản báo cáo, mà liên hệ với trách nhiệm, quyền hạn của một người đại diện cho dân ở cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất, một số vị đại biểu thẳng thắn nhìn nhận rằng còn “nợ” dân. Khi mà luật còn xa rời thực tế, khi mà đơn thư của dân chuyển đi chờ mòn mỏi mới có hồi âm. Nhưng hồi âm lại thể hiện sự quan liêu, vô cảm trước nguyện vọng chính đáng của dân.

5 năm, 11 kỳ họp của Quốc hội, có những vị đại biểu không một lần phát biểu trước nghị trường. Và theo nhận xét của chính các vị đại biểu khác, thì như thế chưa thể nói với dân là đã làm làm tròn trách nhiệm người đại diện.

Bởi thế, khi nhìn lại nhiệm kỳ qua, các vị đại biểu Quốc hội cũng không quên bày tỏ ý kiến về việc lựa chọn đại biểu Quốc hội khoá 14 trong cuộc bầu cử sẽ diễn ra vào ngày 22/5 tới đây.

Nếu phân vai thì có lập pháp, hành pháp, tư pháp nhưng tất cả phải phục vụ nhân dân, từ cơm no áo ấm, học hành, đời sống vật chất, tinh thần, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng khái quát khi trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội.

Trải nghiệm 5 năm tại nghị trường cũng giúp ông rút ra một điều rất giản dị: mình nghĩ đến cái gì gắn bó với dân mình nói ra điều mình nghĩ đó thì tự nhiên được mọi người thấy đúng. Còn nếu nghĩ đến cái gì gắn với cá nhân mình thì nói ra trước Quốc hội sẽ thành “dở hơi”.

Vĩnh An