Một ánh mắt non cao

VNTN - Cuốn vựng tập (sách ảnh 5 sao) Cuộc thi Ảnh nghệ thuật quốc tế lần thứ V do Hội NSNA VN đăng cai tổ chức năm 2009, có in hai tác phẩm của Chu Thu Hảo (Hà Nội), chụp tại thung lũng Sủng Là, Đồng Văn (Hà Giang) vào những ngày băng giá, mùa đông năm 2008.  Trong đó, “Sức sống” chụp chân dung một bé trai Hmong đang đứng trước một hàng rào đá, tay cầm củ su hào còn nguyên cả bộ rễ, nhìn khá thú vị. Xét về khoảng cách tâm lý thì ánh mắt cậu bé dường như đã thâm nhập trọn không gian cá nhân của người xem ảnh.

Ở tác phẩm “Sức sống”, cặp mắt giữa người chụp và đối tượng có sự giao thoa nhau trong im lặng, không gian ảnh dường như cũng lặng im. Có chăng chỉ là nhịp thở, tiếng rung động từ trái tim người nghệ sĩ và khoảnh khắc cú bấm máy. Lợi thế đường dẫn hướng ngoại của nhân vật đang đối thoại, giao lưu trực tiếp với người chụp, nên người xem cảm thấy rất gần gũi. Cái lạnh mùa đông của vùng núi cao đã không đủ làm giảm đi hơi ấm ở ánh mắt thân thương của cậu bé Hmong. Về bố cục ảnh, không cần đến sự phá cách, với tỷ lệ vàng quen thuộc, làm cân bằng thị giác người xem.

Tác phẩm nhiếp ảnh khi hoàn thiện, ngoài ngôn ngữ hình ảnh còn có một thứ ngôn ngữ bằng lời văn đó là tên tác phẩm. Tác giả Chu Thu Hảo đã đặt tên cho tác phẩm là “Sức sống”, chị muốn truyền đi thông điệp về cả sức sống của con người cũng như thiên nhiên, cỏ cây hoa lá nơi rẻo cao, bền bỉ vươn lên giữa những khắc nghiệt của núi cao, quanh năm mây mù, nơi mà đi đâu cũng thấy đá, chạm phải đá... Bé trai Hmong ấy chưa đầy 10 tuổi, được cha mẹ đội mũ vải, quấn khăn ấm, nhằm chống chọi với thời tiết lạnh giá. Cậu bé còn mang trên người một chiếc nỏ dây thun, loại đồ chơi dân dã, dễ làm, được nhiều đứa trẻ vùng cao ưa thích. Có lẽ cái làm người xem ảnh thú vị nhất là ở hành động khi chú bé đang đưa củ su hào lên miệng như để thưởng thức hương vị sản phẩm “rau sạch” của núi rừng nơi đây. Những chiếc dễ trắng của củ su hào, khiến người xem như hình dung thú vị về một sinh vật lạ đang “chơi đùa” gần miệng của cậu bé.

Tác phẩm “Sức sống” của nhà báo, NSNA Chu Thu Hảo

Mùa đông ở vùng núi cao, người dân thường hay trồng các lại rau như rau cải, bí ngô, đặc biệt là su hào (loại rau củ rất thích hợp với thời tiết giá lạnh). Chính vì sản phẩm nhiều, nên bà con thường hay cắt một phần phía trên dùng cho bữa ăn, còn phần dưới để lại tại vườn và chú bé Hmong này đã nhổ luôn cả cụm để thưởng thức vị ngọt. Hành động có thật từ thực tế cuộc sống đã lại mang nhiều ẩn ý cho người xem. Nếu có dịp lên thăm đồng bào Hmong, người xem sẽ cảm nhận được những nét dân dã đó.

Với thể loại ảnh chân dung sinh hoạt đời thường, Chu Thu Hảo đã nhạy bén “chớp” được khoảnh khắc rất đắt giá và đáng yêu về hình ảnh một cậu bé Hmong. Tĩnh mà lại rất sống động, ghi dấu ấn trong lòng người xem.

Tiến Thành