Công bố chỉ số PCI 2017: Thái Nguyên tụt hạng, vẫn ở tốp khá

VNTN - Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa cùng với Cơ quan phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) công bố báo cáo thường niên Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) năm 2017 tại Hà Nội. Theo đó, Thái Nguyên xếp thứ 15 trên bảng tổng sắp. Tuy bị tụt tới 8 bậc so với năm 2016, nhưng chúng ta vẫn đứng ở nhóm xếp hạng khá. Đặc biệt, tổng điểm của tỉnh vẫn đạt cao, vượt gần 3 điểm so với năm trước.

Đây là năm thứ 13 liên tiếp VCCI và USAID công bố báo cáo PCI. Kết quả PCI được thực hiện trên cơ sở thông tin phản hồi từ 12.000 doanh nghiệp, trong đó phần lớn là các doanh nghiệp dân doanh ở 63 tỉnh, thành và khoảng 1.800 doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đang hoạt động ở 21 tỉnh, thành. Năm 2017 có sự đổi ngôi trên bảng xếp hạng. Nếu như 5 năm liền thành phố Đà Nẵng luôn dẫn đầu thì lần này Quảng Ninh lần đầu tiên vươn lên soán ngôi. Trong khi đó, các tỉnh, thành khác cũng nỗ lực tăng điểm và tăng thứ hạng. PCI trở thành phong trào thi đua thực sự của các tỉnh, thành phố, đặc biệt là với các địa phương đang đẩy mạnh cải thiện chất lượng điều hành của chính quyền. Theo đánh giá của T.S Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI, so với những năm trước chính quyền các địa phương đã giải quyết kịp thời hơn những khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp. Chi phí không chính thức có xu hướng được cải thiện, môi trường kinh doanh bình đẳng hơn và chất lượng giải quyết các thủ tục hành chính đang có nhiều chuyển biến tích cực.

Đồng chí Nhữ Văn Tâm, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnhtrao đổi với báo chí ngay sau Hội nghị công bố chỉ số PCI năm 2017

Phân tích kết quả cụ thể của Thái Nguyên trong năm vừa qua cho thấy, tổng điểm PCI của tỉnh đạt 64,45 điểm, xếp thứ 15 trong bảng xếp hạng và thuộc nhóm điều hành khá. Như vậy, chúng ta đã bị tụt mất 8 bậc so với năm trước và đang từ nhóm điều hành tốt giảm xuống nhóm điều hành khá. Tuy nhiên, xét về tổng điểm chúng ta lại tăng tới gần 3 điểm so với năm 2016. Điều đáng nói là, trong 5 năm qua dù thứ hạng có lúc ở vị trí thứ 7 nhưng chưa bao giờ chúng ta đạt số điểm cao như vậy. Từ năm 2016 trở về trước chúng ta chỉ đạt số điểm dưới 62. Xét số điểm trong 10 chỉ số thành phần của PCI, năm 2017 chúng ta có 6 chỉ số tăng điểm (tiếp cận đất đai, tính minh bạch, tính năng động của chính quyền, dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp, đào tạo lao động, thiết chế pháp lý và anh ninh trật tự) và 4 chỉ số giảm điểm (gia nhập thị trường, chi phí thời gian, chi phí không chính thức, cạnh tranh bình đẳng). Tuy có 4 chỉ số giảm điểm nhưng số điểm giảm không nhiều, trong khi 6 chỉ số tăng điểm khá cao nên tổng điểm của tỉnh vẫn tăng.

Câu hỏi được đặt ra là tại sao chúng ta không giảm điểm mà thứ hạng lại tụt khá sâu? Theo ông Nguyễn Văn Thời, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp tỉnh thì đó là điều hoàn toàn dễ hiểu bởi những năm gần đây chính quyền các địa phương đều rất xem trọng chất lượng điều hành kinh tế để thúc đẩy phát triển doanh nghiệp. Nhờ đó, khi đánh giá chỉ số PCI hàng năm, nhiều tỉnh, thành đã cải thiện số điểm thành phần, tạo sự cạnh tranh gay gắt hơn. Bằng chứng là, thành phố Đà Nẵng với khả năng điều hành kinh tế vượt trội cộng với môi trường kinh doanh bình đẳng, chất lượng giải quyết các thủ tục hành chính tốt những tưởng không có địa phương nào vượt qua ngôi vị số 1, nhưng thực tế năm 2017 đã phải nhường lại cho Quảng Ninh. Hay như tỉnh Bến Tre, những năm trước toàn đứng ở vị trí 12 trở lên, nhưng năm qua đã tiến lên vị trí thứ 5 trong bảng xếp hạng vì có những cải thiện mang tính đột biến.

Tổng điểm của Thái Nguyên so với mặt bằng chung không phải thấp. Độ chênh giữa tổng điểm của chúng ta (đứng thứ 15) với tổng điểm của các địa phương trong tốp 5 tỉnh, thành xuất sắc nhất không quá lớn, chỉ khoảng từ 2 đến 6 điểm và cũng chỉ chênh so với các tỉnh, thành ở nhóm thấp hơn khoảng 1 đến 3 điểm. Điều đó cho thấy, tất cả các địa phương đều đang nỗ lực thi đua cải thiện chất lượng chỉ số PCI.

Chúng ta có 4 chỉ số thành phần giảm điểm so với năm trước, nhưng mức giảm cũng không đáng kể. Chỉ số gia nhập thị trường chúng ta giảm 1,35 điểm; chi phí thời gian giảm 0,47 điểm; chi phí không chính thức giảm 0,10 điểm và cạnh tranh bình đẳng giảm 0,4 điểm. Trong khi đó, 6 chỉ số tăng điểm đều có mức tăng khá, trong đó đáng lưu ý chỉ số về hỗ trợ doanh nghiệp tăng 1,11 điểm và chỉ số về tính năng động của chính quyền tăng 0,73 điểm.

Theo điều tra PCI năm vừa qua cho thấy, do chất lượng điều hành kinh tế của tỉnh được cải thiện, tâm lý của doanh nghiệp ngày càng lạc quan, tin tưởng vào triển vọng kinh doanh ở địa phương. Tỉ lệ doanh nghiệp mở rộng kinh doanh tăng, số lượng doanh nghiệp giảm quy mô hoặc đóng cửa rất thấp. Đáng chú ý trong đó có các doanh nghiệp vốn FDI tiếp tục gia tăng vốn đầu tư để tăng quy mô sản xuất. Cộng đồng doanh nghiệp đánh giá, những gánh nặng thủ tục hành chính về đăng ký kinh doanh, bảo hiểm xã hội, thuế, lao động đã được giảm bớt nhiều so với trước; việc chi trả chi phí không chính thức, hoặc tình trạng nhũng nhiễu đã giảm đáng kể.

Trao đổi với báo chí ngay sau Hội nghị công bố chỉ số PCI năm 2017, ông Nhữ Văn Tâm, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh cho biết, qua kết quả công bố PCI năm nay cho thấy tỉnh cần nỗ lực nhiều hơn nữa để tiếp tục cải thiện chất lượng điều hành kinh tế. Đối với những chỉ số thấp điểm cần tập trung xem xét, phân tích tìm ra nguyên nhân để khắc phục; những chỉ số cao điểm cần duy trì để gia tăng vào năm sau. Năm 2018, tỉnh sẽ đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh, trong đó tập trung vào một số lĩnh vực như thuế, hải quan, kiểm tra chuyên ngành, bảo hiểm xã hội, phòng cháy chữa cháy; có chính sách nâng cao chất lượng lao động, đào tạo lao động theo yêu cầu…

Nguyễn Nguyễn