Chống tham nhũng: “Hãy lắng nghe lời ca thán của cử tri”

VNTN - "Hãy lắng nghe lời ca thán của cử tri qua các buổi tiếp xúc cử tri trước và sau kỳ họp Quốc hội, muốn xin vào làm việc chỗ này, chỗ kia; lên chức này, chức kia; được việc này, việc khác cho nhanh đều có "giá" cả. Giá đó không mặc cả, không cò kè thêm bớt. Không ưng thì có người khác sẵn sàng thay thế".

Thực tế trên được đại biểu Nguyễn Minh Sơn, Phó chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội nêu khi thảo luận về các báo cáo phòng chống tội phạm, tham nhũng, tại Quốc hội sáng 13/11.

Trước đó, trong các báo cáo của Chính phủ và các cơ quan tư pháp, kết quả phòng chống tham nhũng đều được nhấn mạnh với hàng loạt vụ án lớn được khẳng định là xử lý kịp thời, nghiêm minh.

Từ báo cáo của Chính phủ, đại biểu Nguyễn Minh Sơn nhận định, có lẽ đây là năm mà hoạt động phòng, chống tham nhũng gặt hái được nhiều kết quả tích cực nhất từ trước đến giờ.

Nhưng đại biểu Sơn cho biết ông thấy có điều chưa ổn. Bởi việc của Quốc hội là ban hành luật, sửa luật, ban hành nhiều văn bản dưới luật để phòng, chống tham nhũng. Song, tham nhũng là con người, người có chức, có quyền trừ nhân dân.

Như vậy, đối tượng có điều kiện và khả năng tham nhũng có thể ước đoán được. Nhưng không phải ai có chức, có quyền cũng tham nhũng, nên chức quyền dù to hay nhỏ, cao hay thấp chỉ là điều kiện, còn lương tâm, phẩm chất đạo đức con người là cái quyết định.

Từ phân tích trên, đại biểu Sơn cho rằng muốn phòng ngừa tham nhũng thì xây dựng phẩm chất đạo đức con người cán bộ là quan trọng hàng đầu. Làm nhiều luật, sửa nhiều luật cũng chỉ góp phần ngăn chặn hành động tham nhũng, nhưng con người tham thì họ tìm đủ mọi cách.

"Nhiều nước tiên tiến có lịch sử pháp luật hàng trăm năm vẫn có kẽ hở, nên cần tập trung xây dựng phẩm chất đạo đức con người đi đôi với tăng nặng hình phạt cho hành vi tham nhũng. Đồng ý pháp luật là công bằng cho tất cả mọi người. Tuy nhiên, người biết luật, người cầm cân nảy mực, người thi hành nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng mà vi phạm pháp luật về phòng, chống tham nhũng thì tội phải nặng hơn", đại biểu Sơn nêu quan điểm.

Đại biểu Nguyễn Minh Sơn, Phó chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội

Ông Sơn cũng nêu điều chưa ổn tiếp theo là qua nội dung báo cáo của Chính phủ, có cơ quan chịu trách nhiệm chính về phòng, chống tham nhũng vẫn xảy ra tham nhũng. Hãy lắng nghe lời ca thán của cử tri qua các buổi tiếp xúc cử tri trước và sau kỳ họp Quốc hội, muốn xin vào làm việc chỗ này, chỗ kia; lên chức này, chức kia; được việc này, việc khác cho nhanh đều có "giá" cả. Giá đó không mặc cả, không cò kè thêm bớt. Không ưng thì có người khác sẵn sàng thay thế. Đây là thách thức lớn đối với Đảng, Nhà nước ta trong công tác phòng, chống tham nhũng hiện nay". Phó chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế nhấn mạnh.

Tại báo cáo, Chính phủ nhận định tham nhũng có chiều hướng thuyên giảm. Đại biểu Sơn băn khoăn, bởi cảm nhận của ông về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2018 tốt hơn, mạnh hơn mấy năm trước, nhân dân tin tưởng hơn, còn thuyên giảm hơn thì chưa hiện rõ. Vì "dư luận, báo chí hàng ngày đều nêu nhiều việc sai trái, như tại kỳ họp này có đại biểu Quốc hội bức xúc cho rằng, một bao cát bỏ trong hẻm, đổi 100 USD ở tiệm vàng cũng nhìn thấy mà nhà cao tầng, biệt phủ, biệt thự xây trái phép nhan nhản mà không ai thấy. Vậy cái đó là cái gì?".

Một vấn đề khác dù năm nào cũng được Chính phủ báo cáo cũng khiến vị Phó chủ nhiệm phải đặt câu hỏi, đó là thông tin về tặng quà và nộp lại quà tặng.

Ông Sơn phân tích, vài năm trở lại đây, năm nào Thủ tướng cũng nhắc các địa phương không được lên Trung ương để tặng quà nhân dịp lễ, tết, mà hãy dành phần quà đó đi thăm viếng gia đình chính sách, có công với cách mạng. Đó là đạo lý uống nước nhớ nguồn và ngăn chặn tội đút lót, hối lộ. "Tuy nhiên, con số địa phương được nêu tên ở báo cáo chỉ có 9 tỉnh, băn khoăn của tôi chỉ có 9 tỉnh có tình trạng tặng quà và nộp lại quà tặng, tỉnh ít nhất có một người, tỉnh nhiều nhất có 9 người nhận và nộp với tổng giá trị 451,5 triệu đồng. Vậy, các địa phương khác có tình trạng này không, hay không có ai tặng quà nên không có việc nộp lại quà tặng", đại biểu đặt vấn đề.

Phó chủ nhiệm Sơn bình luận, nếu đúng như thế là đáng mừng. Tuy nhiên, báo cáo cũng chưa làm rõ ai tặng, tặng ai, quà gì, nộp vào đâu, cấp dưới còn đi biếu quà cho cấp trên không thì chưa được báo cáo Chính phủ đề cập.

Cũng thảo luận về phòng chống tham nhũng, ở góc nhìn khác, đại biểu Bùi Văn Xuyền, Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Pháp luật quan ngại về nguy cơ tồn đọng số tiền phải thi hành án các vụ án tham nhũng, khi mà số tiền thi hành án xong cũng mới chỉ đạt 38,35%.

Đại biểu Xuyền phân tích, trong 5 vụ án điển hình gồm vụ Dương Chí Dũng, Giang Kim Đạt, Hà Văn Thắm, Huỳnh Thị Huyền Như, Phạm Công Danh tổng số tiền thi hành án là 16,847 tỷ đồng, mới thi hành được 5,331 tỷ đồng, còn lại 11,515 tỷ đồng. Nếu trừ vụ Phạm Công Danh có số thi hành cao đạt trên 5,200 tỷ đồng cho giải chấp 124 sổ tiết kiệm, còn lại 4 vụ án nói trên thì số tiền cũng mới chỉ đạt 2%, tức là khoảng 100 tỷ trên 5.000 tỷ đồng, ông Xuyền phát biểu.

Chiều 13/11 và sáng 14/11 Quốc hội tiếp tục thảo luận về công tác phòng chống tội phạm, tham nhũng.

Trúc Bạch