“Cánh tay nối dài” của Công an các cấp

VNTN- Trong công tác bảo vệ an ninh, trật tự (ANTT) từ tỉnh đến các xóm, xã địa bàn vùng sâu, vùng xa, lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự (ANTT) ở cơ sở luôn giữ vai trò đặc biệt quan trọng, làm nòng cốt trong Phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội ở cơ sở, là tai mắt, là cánh tay nối dài hỗ trợ lực lượng Công an các cấp.

Ngày 1/7/2024 toàn tỉnh đã ra mắt lực lượng bảo vệ ANTT ở cơ sở. Đây chính là việc làm nhằm cụ thể hóa Nghị quyết số 01 ngày 27/6/2024 vừa được HĐND tỉnh thông qua tại Kỳ họp thứ 19, HĐND tỉnh Thái Nguyên khóa XIV, nhiệm kỳ 2021 - 2026.

Nhu cầu cấp thiết

Trước đây trên địa bàn tỉnh có 3 lực lượng gồm: Công an xã bán chuyên trách, Bảo vệ dân phố, Đội trưởng, Đội phó dân phòng cùng với Công an cấp xã là lực lượng nòng cốt thực hiện nhiệm vụ bảo vệ ANTT ở cơ sở.  Ba lực lượng nêu trên thời gian qua đã phối hợp chặt chẽ trong việc nắm tình hình ANTT ngay từ cơ sở, phối hợp tuần tra đảm bảo giải quyết nhanh chóng các vụ việc xảy ra ở địa phương. Từ lực lượng nòng cốt này, phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, phối hợp cảm hóa, giáo dục, quản lý, giám sát các đối tượng vi phạm pháp luật tại cộng đồng được thực hiện hiệu quả, hình thành nhiều mô hình tự quản về ANTT ở cơ sở.

Phát huy mạnh mẽ vai trò của lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở, ngày 28/11/2023, Quốc hội đã thông qua Luật Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở. Luật này có hiệu lực kể từ ngày 1/7/2024, tạo cơ sở pháp lý quan trọng về việc xây dựng, duy trì lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Để nhanh chóng đưa Luật Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở vào cuộc sống, tại Kỳ họp thứ 19, HĐND tỉnh khóa XIV, nhiệm kỳ 2021 - 2026, UBND tỉnh đã có các tờ trình, dự thảo Nghị quyết của HĐND tỉnh về quy định tiêu chí thành lập, số lượng thành viên Tổ bảo vệ ANTT ở cơ sở; mức hỗ trợ, bồi dưỡng, các khoản chi khác cho người tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở theo trình tự, thủ tục rút gọn. Dự thảo nghị quyết đã được 100% đại biểu HĐND tỉnh dự họp biểu quyết thông qua.

Theo thống kê trên địa bàn tỉnh 177 xã, phường, thị trấn với 2.254 xóm, tổ dân phố (TDP), hiện nay mỗi xóm bố trí 1 Công an xã bán chuyên trách; mỗi phường bố trí 1 Ban bảo vệ TDP; mỗi xóm, TDP có 1 Đội trưởng, 1 Đội phó dân phòng, tổng cộng 6.495 người. Sau khi thành lập lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở tổng số thành viên dự kiến là 6.676 người (tăng 281 người so với 3 lực lượng này trước đó).

Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở được thành lập là một trong những lực lượng quần chúng, được bố trí ở thôn, TDP, làm nòng cốt hỗ trợ Công an cấp xã giúp UBND cùng cấp trong bảo vệ ANTT và xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc. Trong những năm qua, lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở đã phát huy tốt vai trò trong việc tham gia bảo đảm ANTT. Thông qua công tác nắm tình hình, lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở đã phát hiện và tham gia hòa giải các vụ mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân, không để diễn biến phức tạp, giúp lực lượng Công an cấp xã chủ động, kịp thời phát hiện, giải quyết nhiều vụ án, vụ việc không để bị động, bất ngờ. Đồng thời, cung cấp cho lực lượng Công an nhiều tin có giá trị liên quan đến ANTT, phối hợp với lực lượng Công an cơ sở giải quyết các vụ việc liên quan đến ANTT,... hỗ trợ cho lực lượng Công an trong công tác quản lý hành chính về trật tự xã hội, thực hiện tuyên truyền các quy định của pháp luật về quản lý cư trú, phòng cháy chữa cháy, trật tự an toàn giao thông…

Nâng cao hiệu quả hoạt động

Thời gian qua trên địa bàn xã Huống Thượng TP. Thái Nguyên xảy ra một số vụ việc liên quan đến hành vi mua bán, tàng trữ trái phép ma túy, trộm cắp, nhưng nhờ lực lượng Công an xã bán chuyên trách, dân phòng phối hợp chặt chẽ với Công an chính quy đã nhanh chóng phát hiện xử lý kịp thời các vụ việc.

Thực hiện đợt cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm, bảo đảm ANTT diễn ra từ ngày 15/11/2022 đến ngày 05/02/2023, đêm 15/11/2022 tại xóm Cậy, xã Huống Thượng xảy ra vụ trộm cắp số tiền 64.500.000đ. Sáng 16/11/2022, sau khi nhận được tin báo của bị hại, lực lượng Công an xã bán chuyên trách đã nắm tình hình phối hợp với Công an xã áp dụng biện pháp nghiệp vụ, khẩn trương điều tra, xác minh. Đến 16 giờ 00 phút cùng ngày, đã tìm ra 3 đối tượng đã thực hiện trộm cắp số tiền trên. Tại Công an xã, 3 đối tượng đã khai nhận toàn bộ hành vi vi phạm pháp luật: bàn bạc lên kế hoạch trộm cắp, phân công cảnh giới và sử dụng phương tiện để tẩu thoát khi bị phát hiện, dùng kéo cậy phá lưới sắt bảo vệ ô thoáng phòng ngủ và đột nhập vào phòng ngủ để lấy trộm tiền. Công an xã đã tạm giữ tang vật có liên quan: số tiền 19.400.000đ và 4 điện thoại di động mà các đối tượng đã dùng tiền có được do trộm cắp để mua. Vụ việc đã được chuyển đến Đội Cảnh sát điều tra tội phạm Công an TP. Thái Nguyên để giải quyết theo thẩm quyền.

Trước đó, vào hồi 9 giờ 00 phút ngày 29/3/2022, tại khu vực xóm Hóc, Công an xã Huống Thượng phát hiện, bắt quả tang B.T.H.T, sinh ngày: 02/9/1970, ở tổ 2 phường Cam Giá khi đang thực hiện hành vi bán ma túy cho người khác. Tang vật thu giữ: 4,45g hê rô in. vụ việc đã được chuyển đến Đội Cảnh sát ĐTTP về Ma túy - Công an TP. Thái Nguyên, tiếp nhận, giải quyết theo thẩm quyền.

Theo Thiếu tá Dương Thái Sơn, Phó Trưởng Công an xã Huống Thượng: Đây chỉ là 2 vụ việc trong nhiều vụ việc lực lượng Công an xã bán chuyên trách, dân phòng phối hợp với lực lượng công an chính quy thực hiện điều tra, khám phá, bắt giữ các đối tượng phạm pháp. Thời gian qua lực lượng Công an xã bán chuyên trách đã phát huy vai trò ở cơ sở, chủ động nắm tình hình để tích cực phối hợp với Công an xã làm tốt công tác bảo vệ trật tự an toàn ở cơ sở. Để đảm bảo ANTT từ cơ sở, mỗi tháng Công an xã đều tổ chức giao ban với lực lượng Công an xã bán chuyên trách, dân phòng để triển khai các nhiệm vụ.

Thực tế trên địa bàn tỉnh, hầu hết lực lượng Công an xã bán chuyên trách, Bảo vệ dân phố, Đội trưởng, Đội phó dân phòng là những người có thời gian phục vụ trong Quân đội, sinh ra và lớn lên ở địa phương nên rất am hiểu về phong tục, tập quán, có uy tín trọng cộng đồng dân cư… Mặt khác, nhiều Công an xã bán chuyên trách, Đội dân phòng còn đảm nhiệm các công việc khác của xóm, tổ dân phố như: Phó Bí thư Chi bộ, Phó Trưởng xóm, tham gia các đoàn thể, nhờ vậy việc nắm bắt hoàn cảnh, điều kiện của các gia đình trong xóm, TDP như trong “lòng bàn tay”. Với đặc thù như trên, đây thực sự là cánh tay nối dài của Công an các cấp.

Năm nay anh Phạm Văn Định, sinh năm 1962 ở xóm Huống Trung, xã Hóa Thượng có thời gian 15 năm làm Công an xã bán chuyên trách. Ngoài nhiệm vụ trên anh còn làm Phó thôn, Tổ trưởng Tổ vay vốn. Còn anh Trần Văn Duyên, sinh năm 1966 ở xóm Hóc, xã Huống Thượng đã có thời gian làm Công an xã bán chuyên trách 23 năm. Anh Định chia sẻ: Ở xóm từ những việc rất nhỏ như mất con gà, vợ chồng "cơm không ngọt, canh không lành" rồi đến các vụ việc mâu thuẫn dẫn đến xô xát, việc lớn, nhỏ xảy ra ở xóm tôi luôn là người tiếp cận đầu tiên phối hợp với Công an chính quy để giải quyết. Theo tôi, việc hợp nhất 3 lực lượng thành lập Tổ bảo vệ ANTT ở cơ sở theo Luật Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở không chỉ giúp thống nhất trong công tác tổ chức, quản lý, bồi dưỡng nghiệp vụ, qua đó nâng cao hơn nữa chất lượng hoạt động, góp phần bảo vệ ANTT ngay từ mỗi cộng đồng dân cư.

Đánh giá về hoạt động của lực lượng này, ông Dương Văn Thiệu, xóm Đình Thượng, xã Bảo Lý, huyện Phú Bình khẳng định: Lực lượng Công an xã bán chuyên trách ở cơ sở đã phát huy rất tốt vai trò trong giữ gìn an ninh trật tự ở địa phương. Có đồng chí còn tham gia tổ hòa giải, trên cơ sở nhiệm vụ được giao đã làm tốt công tác tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật. Nhiều đồng chí Công an xã bán chuyên trách là đảng viên luôn gương mẫu, là hạt nhân đi đầu trong mọi phong trào của địa phương.

Đúng như khẳng định của ông Dương Văn Thiệu, cùng với việc tuyên truyền, vận động, phát huy sức mạnh của quần chúng nhân dân trong phòng ngừa, đấu tranh với các loại tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật bảo đảm ANTT, lực lượng Công an xã bán chuyên trách, Ban bảo vệ TDP, Đội trưởng, Đội phó dân phòng thời gian qua đã đẩy mạnh tuyên truyền các mô hình, điển hình tiên tiến trong phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, phối hợp với lực lượng Công an tổ chức tuần tra bảo đảm ANTT tại các khu vực, địa bàn trọng điểm về ANTT, kịp thời phát hiện, ngăn chặn những hành vi vi phạm pháp luật và tệ nạn xã hội.

Vì vậy việc hợp nhất 3 lực lượng sẽ phát huy vai trò trong công tác bảo vệ ANTT ở cơ sở để tham gia xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, bảo đảm ANTT, góp phần nâng cao hiệu quả trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội ngay từ sớm, từ xa, từ cơ sở. Đặc biệt trong giai đoạn chuyển đổi số hiện nay, để góp phần thực hiện có hiệu quả Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ việc chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030, lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở đã phối hợp tham gia “đi từng ngõ, gõ từng nhà” tuyên truyền, vận động nhân dân cấp căn cước công dân, định danh điện tử, tiếp cận và sử dụng ứng dụng tin báo tố giác tội phạm VNeID…

Phát huy mạnh mẽ vai trò của lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở và ứng dụng chuyển đổi số là giải pháp thiết thực và là yêu cầu tất yếu trong bối cảnh của sự phát triển công nghệ số hiện nay, tạo ra môi trường kỷ cương an toàn, lành mạnh, văn minh, góp phần ổn định tình hình ANTT, thúc đẩy phát triển nền kinh tế- xã hội.

Theo Nghị quyết số 01/2024/NQ-HĐND, ngày 27/6/2024 vừa được HĐND tỉnh thông qua tại Kỳ họp thứ 19, khóa XIV, nhiệm kỳ 2021-2026, mức hỗ trợ, bồi dưỡng và các khoản chi khác cho người tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở sẽ được bố trí từ ngân sách nhà nước hằng năm theo phân cấp và các nguồn kinh phí hợp pháp khác theo quy định. Ngoài mức hỗ trợ thường xuyên hàng tháng với người tham gia lực lượng bảo vệ ANTT ở cơ sở, người tham gia lực lượng bảo vệ ANTT ở cơ sở được hỗ trợ 15% mức BHXH tự nguyện hằng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo ở khu vực nông thôn; hỗ trợ 100% kinh phí đóng BHYT hộ gia đình khi tham gia BHYT. Ngoài ra còn được hỗ trợ khi làm nhiệm vụ những khu vực miền núi, vùng có điều kiện kinh tế- xã hội đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số…

Linh Anh