Mùa măng rừng

Sau Tết Nguyên đán,  khi những bụi mưa xuân lất phất bay, thời tiết bắt đầu ấm dần. Những tia nắng đầu tiên xuất hiện, ấm áp, vạn vật sinh sôi, cây lá đâm chồi, nảy nụ… Mùa xuân -  mùa của sự khởi đầu!

Nghe tiếng sấm đầu mùa đùng đoàng rung chuyển đất trời, rồi những bông hoa ngọc lan rừng mà chúng tôi gọi là "Bjoóc Loỏng" hé nở. "Bjoóc Loỏng" bắt đầu lặng lẽ tỏa hương thơm ngào ngạt khắp rừng hồi, rừng vầu, rừng nứa cũng là lúc những mầm măng căng tràn sức sống đội đất vươn lên đón ánh mặt trời. Chúng tôi, những đứa trẻ trong làng thường ngày mải những trò chơi lấm lem bùn đất, rồi Tết đến được cùng nhau tung còn, đánh yến, đánh quay…, đến lúc này đều cảm nhận được sự sinh sôi của vạn vật qua những buổi chiều được vào việc giúp bố mẹ chăn trâu, chăn ngỗng, lùa đàn vịt ra đồng. Nhưng thích nhất vẫn là được lên rừng lấy củi, hái nấm, hái rau ngót rừng, đào măng…

Măng bắt đầu mọc mới đầu lác đác thưa, sau rồi mọc tua tủa, nhọn hoắt như chông, như rừng, hứa hẹn một màu xanh ngút ngàn của sự phát triển. Một buổi chiều, chúng tôi ai cũng được sắm một túi nải, thắt lưng đeo bao dao y như người lớn, háo hức đi lên rừng. Đào măng là một việc khá vất vả cũng lắm hiểm nguy nhưng mà sao thấy vui đến thế. Việc đầu tiên chúng tôi tranh thủ kiếm ít củi khô chất đống sẵn ở một bãi đất khá phẳng ở bìa rừng rồi mới chia nhau ra, nhẹ nhàng vạch lá khô đi tìm những mầm măng mới nhú. Càng đi vào sâu trong rừng, bàn chân của chúng tôi bước êm êm trên thảm lá khô, măng đầu mùa phải nhìn kỹ mới thấy, có lúc còn làm chúng tôi đau đớn khi vô tình dẫm phải đọt măng mới nhú. Khi bàn chân chúng tôi chạm vào đọt măng, hoặc phát hiện búp măng ở những chỗ rậm rạp, thế là lại cùng nhau hì hụi bới lá, đào đất, rồi nhẹ nhàng bẻ lấy củ măng và bỏ vào cái túi nải… cứ thế… cứ thế. Sau khi kiếm được kha khá, cái túi nải ai cũng đã nằng nặng những mầm măng cả bẹ là lúc chúng tôi vui nhất. Dù không nói ra nhưng chúng tôi đều ngấm ngầm thi nhau xem ai đào được nhiều măng hơn.

Trời về  chiều, chúng tôi tập trung ngồi nghỉ bên đống củi khô đã chuẩn bị sẵn, bắt đầu nhóm lửa. Ngọn lửa bùng lên hơi ấm, rồi những củ măng ngon nhất được chọn ra để vùi vào đống lửa. Ngọn lửa ấm áp, bập bùng soi rõ những khuôn mặt ửng hồng của chúng tôi. Một lúc sau, xen lẫn những câu chuyện râm ran không đầu không cuối, một mùi thơm dìu dịu tỏa ra, ôi măng nướng chín rồi đấy. Thế là cả lũ chúng tôi tay vừa bóc măng, miệng vừa thổi phù phù, mồm vừa nhai chóp chép. Măng đầu mùa nướng lên ngoài vỏ cháy đen thui mà cùi măng trắng nõn tinh khiết. Cái vị ngọt ngọt, thơm thơm pha chút đăng đắng ấy ngấm vào mỗi chúng tôi, đi qua tuổi thơ chúng tôi thật kỳ diệu, nuôi chúng tôi lớn lên rồi trưởng thành. Sau lưng chúng tôi, rừng "sau sau" qua mùa đông rụng lá giờ đã bắt đầu nhú những chồi xanh non, dịu mát. Trên đường về nhà, chúng tôi sẽ hái một nắm lá non về làm món rau chấm cho bữa cơm tối của gia đình cùng với món măng rừng và những thức ngon từ mẹ thiên nhiên ban tặng.

Đối với người dân miền núi nói chung, đối với những đứa trẻ trong làng chúng tôi thì măng rừng chính là món quà quý được thiên nhiên ưu ái, dành tặng, là món quà, là lộc trời không thể thiếu qua mỗi mùa mưa đến. Măng rừng có nhiều loại, mỗi loại đều có những vị riêng rất độc đáo. Măng nứa trắng cánh mỏng thái nhỏ xào tỏi thơm phức. Măng vầu cánh dày hơn có hai loại, măng vầu ngọt có vị như được nêm mì chính, măng vầu đắng khi ăn có vị đậm đà đăng đắng không dễ quên… Măng có thể được chế biến thành nhiều món: luộc, xào, nấu canh vịt, măng nhồi nhân thịt… món nào cũng hấp dẫn, đậm đà vị quê.

Đã nhiều năm qua, cuộc sống ngày càng đổi thay, bữa cơm mỗi gia đình cũng ngày càng sung túc, nhưng mỗi năm sau những ngày Tết Nguyên đán, khi bụi mưa xuân lất phất bay, tôi lại nhớ mùa măng rừng, nhớ da diết vị măng nướng ngọt ngọt, thơm thơm pha chút đăng đắng. Vị quê ấy thật đặc biệt, nó chứa đựng cả nắng gió, cả mồ hôi, cả tình đất và thẫm đẫm tình người.