Mắc kẹt

Truyện ngắn. Vũ Thị Huyền Trang

Lim bị lay dậy lúc 0h khi vẫn còn men rượu. Mở mắt ra đã thấy nước lênh láng khắp nơi, ngập đến tận thành giường. Mừng đang lội bì bõm trong nhà, ghép những cây chuối lại thành bè. Bố Mừng vừa bê mấy bao thóc lên giường vừa bảo:

- Dậy đi cháu ơi. Lũ sẽ dâng cao đấy không còn thời gian để ngủ đâu.

- Nước ở đâu mà lắm thế này? Lúc tối nhà cửa vẫn còn khô ráo vậy mà…

- Lũ ở đây như giặc. Chợp mắt cái là đã dồn dập bao vây. Là cô lập giữa bốn bề nước lớn, chẳng biết chạy đi đâu.

Giọng ông cụ như cũng ướt sũng nước. Hổn hển bê chiếc ti vi cũ từ đời tám hoánh đặt lên giường. Chỗ Lim ngồi bị thu hẹp dần. Đồ đạc chất đống, toàn thứ chẳng đáng tiền nhưng lại là cả gia tài nhà Mừng. Nên chỗ khô ráo nhất cũng dành để đồ, còn người thì dầm mình dưới nước. Bố Mừng hô hoán mọi người khênh đôi lợn giống và đàn chó lên giường. Đàn ngan nhỏ được cho vào lồng rồi đặt lên bè chuối, buộc dây với cột nhà. Lim ngồi ở mép giường, hai chân đạp nước tỏ vẻ thích thú. Mừng cười bảo:

- Để sức lát còn leo lên mái nhà. Mưa suốt thế này nước dâng nhanh lắm.

- Đến mức ấy ư? Tớ đâu biết leo trèo.

- Lúc cận kề sinh tử, ai cũng trèo được hết.

Mừng chưa nói hết câu thì Lim đã cảm nhận được nước đang dâng lên tận chỗ mình ngồi. Bên ngoài nước cuộn lên như sóng biển. Cái thang được dựng sẵn ở góc nhà giờ được bắc lên gác mái. “Chắc phải chuyển từng thứ lên thôi. Tình hình này nước còn lên cao nữa”. Lim nhảy xuống nước nhấc bao lúa lên vai đưa cho ông cụ. Còn đôi lợn tính sao? Lim nghe thấy trong giọng ông cụ nghèn nghẹn rưng rưng. Nhà cụ nghèo, có đôi lợn là tài sản lớn nhất để dành nuôi lớn bán lấy tiền cho Mừng ăn học. Đàn chó con kêu ư ử đòi chạy khỏi căn gác chật hẹp, tối tăm. Mừng cố ôm lấy chiếc nồi còn ít cơm nguội trước lúc cơn mưa mỗi lúc một to hơn.

Lim ngồi khom lưng nhìn xuống mặt nước đục ngầu phía dưới, lòng tự hỏi: Không lẽ mình mắc kẹt ở đây? Cổ họng Lim khô khốc, dường như nó đã bị đốt cháy vì thứ rượu quê. Men rượu khiến Lim đau đầu điên đảo, nhìn mặt nước cũng thấy say. Lim muốn uống nước nhưng nhìn xuống nhà đã thấy mọi thứ chỉm nghỉm hoặc trôi dạt đâu đó. Mừng đứng dậy, cậy một viên ngói nhà đặt lên đó chiếc ca hứng nước. Nước mưa xứ này mặn quá càng khiến cổ họng Lim thêm bỏng rát.

- Chừng nào thì nước rút?

- Chừng nào mưa thôi rơi.

- Chừng nào thì mưa thôi rơi?

- Ai mà biết.

Lim ngồi ngẩn người, vai chùng xuống. “Chừng nào mưa thôi rơi?”, hình như mẹ cũng đã từng thốt lên như vậy lúc đứng trong căn biệt phủ ngó ra ngoài màn mưa xối xả. Bố thường xuyên vắng nhà nhiều ngày, chỉ thỉnh thoảng trở về đi một vòng quanh biệt phủ của mình xem mọi thứ có còn nguyên vẹn. Như người ta một tháng chỉ vào phòng thờ đôi lần lau chùi, cúng kiếng rồi thôi. Biết đâu bố Lim sợ một ngày nào đó căn nhà thiêng của mình sẽ biến thành ngọn lửa như lời mẹ từng đe: “Ông coi chừng sẽ có ngày nào đó tôi dỡ từng thanh gỗ mang ra đốt”. Mẹ biết đối với người đàn ông mình gọi là “chồng” thì căn biệt phủ này đáng giá hơn tất cả. Bố Lim coi mẹ chỉ như một lá bùa cất giữ trong nhà. Chiếc bùa may mắn cho công việc thăng quan tiến chức. Cho dòng tiền chảy từ rừng vào túi của bố. Lim không sao quên được vẻ thỏa mãn của bố mỗi khi nằm dài trên chiếc sập gỗ mun. Ông nói:

- Lúc nhỏ mỗi khi đi kéo gỗ lậu qua sông, bố từng ước đời mình sẽ có ngày được nằm trên chiếc sập bằng gỗ quý. Nằm cho bõ những tháng ngày kéo gỗ đến lệch cả người.

- Lúc ấy bố cũng ước được sống trong căn nhà toàn gỗ thế này ư?

- Tất nhiên. Bố muốn cả cơ thể mình thơm mùi gỗ. Hương gỗ chảy cả vào từng mạch máu của mình.

Bố không biết Lim rất sợ trở về nhà mình. Chẳng hiểu sao Lim luôn ngửi thấy mùi tanh nồng của máu phảng phất đâu đó trong nhà. Như thể chúng tỏa ra từ những thớ gỗ quý mà bố vẫn nâng niu. Có đôi khi Lim tự hỏi liệu những cơn nôn khan của mẹ có bắt nguồn từ gỗ hay không? Giờ Lim ngồi thu lu trên căn gác xép chật chội này, nghe nước cuồn cuộn đập vào tường. Mùi bùn nước tanh hôi xộc thẳng lên cánh mũi.

Nhà ở đây thấp bé, hệt như dáng người của thằng Mừng. Hồi đi nhập học, Lim lần đầu nhìn Mừng đã thấy thân ngay. Cái dáng người nhỏ thó, đen nhẻm, gầy còm ốm yếu toát lên vẻ lam lũ cực khổ. Nhưng Mừng lại là gã con trai mạnh mẽ. Hồi mất đi chiếc xe đạp là phương tiện đi gia sư kiếm cơm, Mừng cười. Bị người yêu đá, Mừng cười. Hôm bị tai nạn giữa đường máu me bê bết, vừa mở được mắt ra đã thấy Mừng cười. Giờ ngồi nhìn nước lũ nhấn chìm dần mọi thứ, mắt Mừng đỏ hoe.

- Rồi biết lấy gì mà sống.

- Còn người là còn của con ơi.

Qua cánh cửa nhà ọp ẹp vừa bị lũ hất tung, Lim nhìn ra ngoài thấy lợn gà, trâu bò trôi theo dòng lũ. Mừng nói đâu chỉ thế, trong dòng lũ ấy còn có cả mạng người. Cơn lũ giằng đứa nhỏ tuột khỏi bàn tay nắm níu của một người mẹ khốn khổ nào đó. Giằng ông già khỏi cái cột nhà. Giằng sự chào đời của một sinh linh nào đó còn nằm trong bụng mẹ. Giằng người chồng khỏi vợ. Giằng người mẹ khỏi con. Như cách mà chúng ta giằng sự sống của rừng. Giằng vùng biển sạch của cá tôm. Giằng sự trong lành của bầu khí quyển. “Loài người đến trái đất này để tàn phá rồi đi”. Lim ngoảnh sang nhìn bạn chỉ thấy đôi mắt sáng lên giữa bóng tối ảm đạm đang dần bao phủ. Trời vẫn tiếp tục mưa, Lim bắt đầu thấy cái lạnh ngấm dần vào cơ thể.

Tiếng chó rên ư ử đòi đi đái ỉa, tiếng lợn bị trói chân inh ỏi kêu la. Mùi hôi hám, khăm khẳm bốc lên nồng nặc. Có nằm mơ Lim cũng chưa bao giờ nghĩ mình rơi vào cảnh tượng thế này. Thế giới của Lim trong căn biệt phủ ở quê nhà sạch bong không vết bụi. Gỗ được lát từ cổng vào nhà. Hàng ngày mẹ không có việc gì khác ngoài lau tất cả mọi thứ trong nhà. Gỗ quý càng lau càng bóng. Bóng đến mức soi thấu cả tâm can của chủ. Lim nhiều lần bắt gặp mẹ đứng trước những bức tranh phù điêu, bất động. Trong một khoảnh khắc nào đó Lim thấy mẹ được thời gian tạc tượng. Tượng một người đàn bà cô đơn, cam chịu.

Bóng tối bao phủ khắp nơi. Những đôi mắt cũng chìm vào thăm thẳm. Giá có một cây đèn dầu, một ngọn nến hoặc một hòn than thì Lim sẽ cầm chúng trên tay để xua đi sự lạnh lẽo đáng sợ này. Điện thoại cũng đã gần hết pin. Đã mấy lần Lim bồn chồn mở máy như chờ đợi một điều gì đó. Biết đâu mẹ sẽ gọi. Chẳng phải trong những phút nguy hiểm xảy đến với con, người mẹ nào cũng sẽ được linh tính mách bảo hay sao? Mừng cười bảo:

- Giá còn má, giờ này ngồi tránh lũ cùng nhau chắc cũng đỡ buồn ba nhỉ?

- Năm ấy cũng lũ lớn thế này. Chèo xuồng chở má con đến trạm xá suýt lật mấy lần. Vừa đến nơi thì mày tòi ra. Má mày mừng quá đặt tên là Mừng.

- Rồi sau này sao mà má cậu mất?

- Ờ thì cũng là mùa mưa bão. Cơn bão số 10 năm đó khủng khiếp lắm. Má tao đi câu mực còn chưa kịp về thì bão ập tới bất ngờ. Trước cơn bão trời yên biển lặng. Nên tao luôn thấy sợ sự yên lặng bất thường. Mà thôi cậu tranh thủ chợp mắt đi một lúc mà lấy sức.

Lim lần tìm vai bạn trong bóng tối. Đặt tay mình lên bờ vai gày gò xương xẩu, mắt Lim ứa lệ. Một đêm rất dài, chỉ nghe thấy mưa rơi trên đầu và tiếng nước cuộn mình phía dưới. Thỉnh thoảng Lim kể một câu chuyện gì đó, cũng không rõ có ai nghe mình nói hay không. Rồi Lim chìm vào giấc ngủ lúc nào không hay. Trong giấc mơ, Lim thấy mình bị những cây gỗ đổ ập vào người. Cứ hết cây này đến cây khác. Tiếng gào rú vang lên trong óc Lim. Đó là tiếng kêu cứu của những thân cây bị bức tử. Tiếng của những người dân vô tội bị bão lũ cuốn đi. Tiếng của biết bao con người bị vùi lấp dưới lớp đất sâu muốn vùng mình thoát thân để về với gia đình nhưng bất lực. Vùng dậy, hốt hoảng nhìn quanh Lim thở phào khi thoát khỏi một cơn ác mộng. Cha con Mừng chìm trong bóng tối, không biết là còn thức hay ngủ ngồi. Chú chó đã chịu nằm yên, có lẽ nó đã quen với những mùa lũ nơi này. Chỉ có hai con lợn là thỉnh thoảng loại réo lên inh ỏi chắc vì quá đói.

Lim cũng thấy bụng dạ cồn cào. Tối qua Lim chỉ uống mà không ăn thứ gì vào bụng. Cồn trong rượu giờ đang đốt cháy dạ dày. Giá có bát canh lá chua của mẹ mà húp thì dễ chịu biết bao nhiêu. Lim chợt nhớ ra đã lâu lắm rồi mình không về nhà ăn cơm với mẹ. Lim chạy trốn khỏi căn biệt phủ, bỏ lại mẹ cô độc trong thế giới của những cánh rừng bị đốn. Ở đó Lim không thể nào có một giấc ngủ ngon. Những cơn ác mộng cứ dồn dập ập đến. Tỉnh dậy Lim thấy chiếc giường gỗ Lim mình nằm đang cựa quậy. Đặt chân xuống đất định bỏ chạy thì thấy sàn nhà gỗ đàn hương đang thi nhau cựa mình thò tay lôi chân Lim. Từ bộ bàn ghế đến trần nhà đều kêu lên răng rắc như đang động đất. Rồi chúng tiến đến bủa vây Lim bằng vô vàn ánh mắt căm giận, oán hờn và tiếng kêu thảm thiết. Lim từng kể về giấc mơ của mình, bố cười khùng khục bảo:

- Thằng này gan thỏ đế chẳng làm được việc gì lớn cả.

- Làm việc lớn là phải tận diệt rừng như bố ấy ạ? Nếu thế con thà làm việc nhỏ còn hơn.

- Ai dạy mày nói thế? Mày thấy tao đã bao giờ cầm dao chặt một cái cây nào chưa hả?

- Một cái phẩy tay hay gật đầu của bố chẳng phải còn sắc lẹm hơn cưa dao, dìu búa hay sao ạ?

- Không biết mày có phải là con tao không nữa?

Mẹ thường đứng ngoài những cuộc tranh luận, giữ nét mặt bình thản không một gợn cảm xúc nào. Những lúc không có bố ở nhà mẹ nhốt mình trong phòng thờ Phật để tụng kinh. Lim từng hỏi làm như thế có khiến mẹ thấy thanh thản hơn không? Mẹ lắc đầu bảo:

- Mẹ hy vọng tiếng tụng kinh sẽ xoa dịu những thớ gỗ trong nhà.

- Vậy đọc kinh sám hối thì có thể xóa được hết tội lỗi hay sao?

- Người ta nói tụng kinh niệm Phật để pháp âm ngân vang, để cảnh tỉnh trần thế mê hoặc và cảm hóa những người đang sống trong cảnh u tối lầm than. Nhưng dù mẹ có đọc mỗi ngày thì bố con cũng không thể nào nghe thấy.

- Thế miệng mẹ đọc, tai mẹ có nghe thấy hay không?

Lim không nhận được câu trả lời. Tay mẹ buông thõng, tiếng dùi rơi xuống chạm vào mõ phát ra thứ âm thanh xuyên thấu.

***

Nước đã dâng lên căn gác xép. Cha Mừng bảo:

- Phải dỡ ngói gọi cứu hộ thôi.

- Sao vừa nãy không gọi sớm hơn?- Lim nóng ruột.

- Vì nước ngập bốn bề. Số người cần cứu hộ rất đông mà xuồng cứu hộ thì ít. Phải ưu tiên người già, trẻ nhỏ và những nơi không cầm cự được lâu hơn mình.

Mừng đã bấm nhiều cuộc gọi nhưng chỉ thấy báo máy bận hoặc không liên lạc được. Nước lũ đã ngoặm lấy chân Lim, lạnh buốt. Mừng đứng dậy dỡ mấy viên ngói trên đầu thò cổ ra ngoài. Nước từ dưới dâng lên, từ trên dội xuống khiến Lim nghẹt thở. Máy điện thoại của Mừng liên tục reo chuông, toàn người thân, bạn bè ở xa điện hỏi thăm. Nhưng Mừng không nghe máy để tiết kiệm pin điện thoại. Chỉ những ai oằn mình sống qua những mùa lũ mới biết phải quý trọng mọi thứ có thể duy trì sự sống. Chẳng hiểu sao Lim lại có ý nghĩ muốn gọi cho bố ngay lúc này. Ngập ngừng dò tìm danh bạ. Số sim tứ quý hiện lên đẹp đẽ và bóng bẩy đến mức Lim rất ít khi bấm gọi. “Bố à. Con đang mắc kẹt trong vùng lũ”. Phía bên kia hình như bố lặng đi, giống như sự lặng yên trước cơn bão lớn. Ông phẫn nộ vì chẳng bao giờ nghĩ rằng cậu con trai quý tử của mình lại đang ngồi cầu cứu vùng rốn lũ.

Lim biết sau khi tắt điện thoại bố sẽ cuống cuồng lo lắng, cầu cứu khắp nơi. Ở đây nước đã gần ngập nóc nhà. Bố Mừng lấy khuỷu tay quệt nước mắt khi bất lực nhìn đôi lợn giống vẫy vùng chìm nghỉm. Ông vác chú chó lên vai, đặt nó ngồi trên mái nhà. Lim khẽ rùng mình khi chợt nhớ ra mình đâu có biết bơi. Chỉ cần trượt chân một cái là trôi theo cơn lũ. Mà nếu theo cơn lũ thì Lim sẽ trôi đến tận đâu? Liệu có thể bám vào tiếng cầu kinh của mẹ mà trôi đến cõi niết bàn? Ở đó hẳn không có những đau thương được gây ra bởi tham vọng của con người. Ở đó Lim sẽ gặp lại bà nội của mình. Được bà hát ru dưới những tán cây xanh, hoa trái thơm và tiếng chim ngọt lịm.

Mưa lạnh quá, người Lim đã rét run. Môi Mừng thâm tím lại. Ba con người đùn đẩy nhường nhau chiếu áo mưa mỏng manh duy nhất. Mừng bảo:

- Nếu không đến đây, chắc cậu sẽ chẳng bao giờ có được trải nghiệm ngồi trên mái nhà ngắm biển nước xung quanh.

- Phải. Cũng làm sao biết được lúc cận kề ranh giới giữa sự sống và cái chết con người ta không cầm theo được thứ gì.

Điện thoại Lim liên tục reo nhưng mưa đã làm cháy màn hình. Lim buông chiếc điện thoại xuống biển nước phía dưới, lòng nhẹ bẫng. Nếu phải chấm dứt cuộc sống ở đây, trong trận lũ lịch sử này Lim cũng sẽ không oán hận ông trời. Bởi biết đâu cái chết của Lim sẽ làm bố thức tỉnh khỏi cuồng tham vô đáy. Lim không còn nghe thấy tiếng mưa rơi và nước dập dình phía dưới. Lim chỉ còn nghe thấy tiếng đọc kinh của mẹ. Chỉ còn ngửi thấy mùi hương trầm. Chỉ còn nhìn thấy làn khói mỏng bay lên…