Khoảng trời cốm đỏ

VNTN - Bà Hiền dọn nhà rõ sớm. Chẹp. Có việc gì đâu. Tết hay không tết cũng cho mình hít mình thở chứ cho ai. Bà túm tóc ngoe nguẩy, bịt khẩu trang, đeo kính bảo hộ nom như đi móc cống. Gớm, nhà đóng cửa suốt mà bụi dày cộp ra. Tóc rụng hàng cuộn chui tít gậm ghế thế này. Chỗ của mày trên đầu tao, rủ nhau xuống đấy làm gì tóc ơi. Túi vỏ thuốc dễ hơn cân. Toàn hạ huyết áp. Sang năm xin sổ phát thuốc tiểu đường nữa. Hôm trước đi khám bác sĩ nhắc rồi. Ối, ối cái lưng, ngồi xuống không muốn đứng lên. Ôi chà…

Bà thì thào chuyện với mình. Thi thoảng bà nhìn nhanh căn phòng giữa nhà. Cái khóa đen ngoạp chắc vào ngạnh cửa, bà sập thật nhanh rồi giấu cái chìa khóa vào hốc tủ kia, tròn năm rồi. Lạy ông. Năm cùng tháng hết, ông cho tôi quét tước, dọn dẹp nhá.

Ngoài nhà tinh tươm. Mấy cái gối tựa trơ thớ vải thơm mùi xà phòng xếp gọn góc sa lông. Chỗ nằm của bà Hiền giờ ở đây. Đệm mút êm vừa vặn, đỡ cái lưng gầy lăn qua lăn lại. Ti-vi trước mặt, vừa xem vừa gà gật. Đêm dăm lần dậy đi tiểu vài bước vào chỗ vệ sinh chả phải bật đèn. Tháng này bà đỡ vài chục tiền điện, đập xoẳn số thuốc bổ huyết dưỡng não. Cái đồng hồ quà doanh nghiệp tặng ông mấy chục năm vẫn báo giờ chính xác. Nó sống dai hơn người. Ba cái ảnh cưới của thằng Nam khung vàng chói. Vợ chồng nó giờ chỉ cười với nhau trong ảnh. Hai cái nồi quấy bột của thằng cò, bà dùng nấu canh, om đậu. Món đậu cà chua ghét cay đắng thời trẻ giờ ngày nào bà chả ăn.

Bà Hiền hít một hơi đưa ô-xi sâu tít góc phổi. Bà lùa tay hốc tủ, thầm mong không thấy cái gì trong ấy. Nhưng tay bà chạm ngay vào một vật lạnh buốt. Bà đành cầm nó ra. Cái chìa khóa. Nó nằm trong ví ông mấy chục năm. Nó câm nín như lá bùa. Bí hiểm như người tình. Nghiêm trọng như lương bổng. Bà lật đi lật lại, nhìn nó thôi miên. Vẫn thế, trắng phớ, vênh vỉa. Mày được ông ấy yêu. Hơi ấm ông ấy bủa chặt thân hình mày. Giờ mày nằm trong tay tao. Đừng cố cựa. Răng mày cùn như răng tao. Chả làm tao đau nữa. Ờ đấy, tao ghen với mày. Tao cậy tay ông ấy chiếm mày, van ông ấy trao mày. Tao đập đầu vào tường, vết máu thâm xịt đây. Nhưng tao thua, mày biết tao vẫn kể. Này, cái mặt sắt kia. Tao vứt mày vào chỗ quên, mà không thể quên. Thôi đành.

Bà Hiền hít thêm hơi thật căng, dồn quyết tâm vào đầu ngón chân, tiến đến căn phòng giữa nhà. Chân bà có người ôm ghì xuống, nặng chịch. Lạy ông. Cho tôi vào nhé. Thế giới này cao siêu, kỳ bí lắm, người trần mắt thịt như tôi không hiểu. Nhưng tôi là vợ ông. Tôi kệ xác thế giới của ông.

Vung tay giận dữ, bà tra khóa. Két két, bỏ tay tôi ra. Ông có cầm cái gì nặng hơn cây bút đâu mà đấu tay tôi. Phải, nó thô xước cộm còm, nó run bấy, nhưng vẫn chắc như chão.

Cánh cửa bật tung. Ánh sáng tràn căn phòng ẩm mốc. Nhánh vạn niên cài song cửa sổ khô cong buông hình thòng lọng. Bình hoa ni-lông sặc sỡ trơ trẽn. Cây ghita thiếu dây gại một thanh âm mơ hồ. Chiếc áo cũ khoác hờ thành ghế nảy lên. Luồng gió xam xám vụt khỏi đám vải, lao về phía bà Hiền. Sững lại giây lát, bà đanh mặt tiến đến cầm chiếc áo lên, giũ mạnh:

-Ông ra khỏi hầm hào của ông đi. Trú ngụ trong này lâu thế làm gì. Sống chẳng ăn ai, chết thì về cõi khác.

-Sống chẳng ăn ai? - Tiếng âm âm nhảy nhót trong vành tai, đám mây xám vờn lạnh mặt bà - ăn nói mạnh bạo quá nhỉ?

-Mấy chục năm làm vợ ông, thiên hạ tưởng tôi thờ thánh. Tôi giả vờ giỏi ông nhỉ?

Bà muốn hoãn binh cuộc khẩu chiến dai dẳng mấy chục năm. Cầm chắc chiếc chổi lông, bà nhích từng bước dè dặt về phía giá sách ngất nghểu. Sách, sách, hàng hàng thẳng tắp duyệt binh, phô gáy ra ngoài, mặt giấy quay vào trong ôm cứng bức tường.

-Cấm động vào sách của tôi - đám mây gầm gào.

-Tôi chỉ phủi bụi thôi, tôi thề không đọc một chữ nào.

Hơi lạnh vút bên tai, cuốn “Thiếu thời” dày như hai bìa đậu phựt khỏi tay bà.

-Cuốn này tôi viết năm mười bảy tuổi. Mấy ai mười bảy tuổi đã có tác phẩm vĩ đại như tôi?

-Ông vĩ đại quá chứ - bà lẩm bẩm.

-Sáu hai nhân vật là gia đình của tôi.

-Họ đâu cả rồi? Bà nhếch mép.

-Họ vẫn đây, trong trang giấy này.

-Ừ thì mặc xác, để ngủ với bụi - Bà giận dỗi cài “bìa đậu” vào chỗ cũ.

Đám mây lên cơn phấn khích. Nó duỗi dài rồi vo thành nắm tròn xoe, lăn qua lăn lại trên hàng sách ngăn ngắt.

-Của tôi đấy. Cuộc đời tôi. Tình yêu tôi.

-Ai tranh của ông mà sợ.

Đám mây giãn rộng choàng phủ kín giá gỗ đen bóng. Bà Hiền tối tăm mặt mày, ngã xệp xuống chiếc giường đơn óp ép kê góc phòng. Tay bà rơi trên chiếc gối bông bợt xướp. Nệm giường hằn hình hài nhỏ thó. Đám mây xán lại, ẩy bà nằm xuống, nó co tròn hiền hậu trong vòng tay khô khỏng của bà.

***

Đêm mượt trắng và nhấp nhô. Chiếc giường tân hôn gỗ tạp rung xiết cùng nhịp với thớ thịt cuộn căng của cặp vợ chồng trẻ. Anh Thảo ngủ thỉu trên ngực vợ. Chị Hiền nâng mặt chồng, đặt nhẹ nụ hôn lên khóe miệng cong vành trăng, nghiêng người để anh từ từ nằm xuống bên cạnh. Chị khẽ trở dậy, vo gạo thổi cơm, luộc quả trứng bồi dưỡng riêng cho chồng.

Vợ chồng chị dạy cùng trường cấp ba, cùng môn văn. Lúc đón dâu hôm qua chị nghe loáng thoáng có người bảo chị số may, lấy được chồng giỏi. Anh có tay luyện đội tuyển thi văn quốc gia, con “át chủ bài” để trường mở “lò” luyện thi. Tên anh đọc lên chỗ nào, học trò ghi danh theo học ầm ầm.

Chị là phụ nữ thuần khiết. Phụ nữ thích tựa vào vai chồng. Trên chiếc giường gỗ tạp, da thịt chị thổ lộ mê đắm đàn bà. Gối đầu lên cánh tay thư sinh, chị thủ thỉ:

-Anh mở lớp dạy thêm nhé, em làm quản lý. Mình thuê thầy dạy cho đủ khối. Ối ông ú ớ còn bẫy được đầy trò. Mình cứ làm thật ăn thật, chả mấy mà giàu.

-Tầm thường quá nỗi, nghĩ lớn hơn đi cưng - Anh cốc nhẹ lên vầng trán mượt mịn của chị - Em nghĩ chồng em làm ông giáo làng thôi sao?

Anh choàng dậy ngồi thu lu trên giường nhìn chị đăm đăm, cất giọng trầm:

“Thế là xong! Than giấy mỏng cuộn tròn,

Trên tàn than trắng đâu nét thiêng liêng…

Cả lồng ngực của ta dường thắt lại

Hãy lưu mãi giữa lòng ta quằn quại,

Hỡi niềm vui chua xót của đời ta,

Cuộc đời buồn, ôi thân thiết tàn tro” (*)

Chị tròn mắt mê đắm.

- Thơ anh đấy ư?

- Ngốc ạ. Puskin đấy. Đại thi hào Nga mà em không biết à?

- Em chỉ biết đại thi hào Thảo thôi - chị dụi đầu vào ngực anh, nũng nịu.

Anh nhảy tót xuống đất, luồn tay bế bổng chị chạy sang phòng làm việc. Khẽ khàng đặt vợ xuống ghế, anh đến bên giá sách đen bóng, sách xếp tầng tầng đến tận trần nhà, cầm lên một cuốn dày cộm.

Anh sẽ nổi tiếng như Jack London, Sidney Sheldon, Arthur Golden, Wisfawa Szymborska, Mạc Ngôn… (**)

-Em chỉ thèm ngủ, người nổi tiếng của em ơi - chị che miệng ngáp.

Anh cười khúc khích, khỏa lên ngực chị chi chít nụ hôn. Họ bập bềnh trôi dạt cạnh những gương mặt của các đại văn hào.

Sáng hôm ấy, chị vừa dừng xe trước cổng trường, học trò đợi sẵn ùa đến vây quanh chị:

-Chúng em chúc mừng thầy cô.

-Có chuyện gì thế, các em?

-Truyện ngắn “Bóng tối và ánh sáng” của Thầy được giải A cuộc thi sáng tác văn học về ngành giáo dục cô ạ.

Hiệu trưởng và đồng nghiệp ôm chị bằng hai tay. Niềm vinh dự của trường ta - hiệu trưởng trịnh trọng. Niềm tự hào của đội ngũ giáo viên chúng ta - đồng nghiệp hỉ hả. Tiệc tổng kết năm học biến thành lễ tôn vinh. Mặt anh đỏ ửng, những lọn tóc xoăn vểnh lên. Nào, nâng cốc uống tài năng, uống thành công, uống triển vọng, uống vĩ đại. Uống. Uống. Uống.

Nửa đêm anh choàng tỉnh ngồi sững trên giường. Chị pha nước chanh cho anh uống rồi xuống nhà nấu mì mang lên. Anh đã ngồi vào bàn, cắm cúi viết. Ngẩng đôi mắt hoang vu, anh phẩy tay bảo chị mang bát mì ra ngoài. Từ hôm đó, thế giới của anh chia cắt chị bằng cánh cửa luôn đóng từ bên trong. Nước mắt chị đẫm mòn đôi gối cưới thơm mùi vải mới. Bữa ăn anh nói liên tục. Những cái tên và cuộc đời trong tay anh. Yêu. Uất hận. Cay cú. Sung sướng. Làm tình. Giết. Chết. Hồi sinh. “Nhân vật của tôi ăn uống, khóc cười, tôi phải nuôi họ. Không có tôi họ sẽ chết”.“Họ có giống âm binh của thầy cúng không? Anh có sai khiến được họ làm cho gia đình mình hạnh phúc không?”.“Âm binh? Ha ha. Hay. Hay”. Anh châng lâng vào phòng. Tiếng ổ khóa sập vào tim chị. Anh nhìn chếch trên đầu chị mỗi khi chạm nhau. Nếu nhìn thấp chút nữa, anh sẽ thấy đôi mắt oán hờn. Thấp chút nữa, anh sẽ thấy bụng vợ to dần. Thấp chút nữa, anh sẽ thấy thằng bé bò trên nền nhà mút tay cáu bẩn. Nhưng anh chỉ nhìn lên, cao lên, cao lên nữa.

***

Bà Hiền mở mắt. Trời tối từ lúc nào. Tay bà nặng trĩu, đau nhức. Ánh điện mệt mỏi hắt vào những cuốn sách nặng trịch. “Âm binh”. “Thầy cúng”. “Hồi sinh”. “Máu hận”… Những cái tên bà nghe từ căn phòng này vọng ra khi ông đàm đạo văn chương. Mấy cháu sinh viên làm luận văn cung kính nghe ông nói cả buổi, sẽ sàng để lại túi hoa quả rẻ tiền góc bàn ăn trước khi ra về. Thế giới nghệ thuật sử dụng ngôn từ. Phương pháp miêu tả tâm lý. Thân phận phụ nữ. Cái nhìn xuyên thời gian. Tầm vóc vĩ đại của thế kỷ. Hậu hiện đại. Chủ nghĩa cấu trúc… Những khối chữ chắc nịch lọt khe cửa mọt, bà tẩm nước mắm hành mỡ đảo thơm cùng chút rau cuối chợ. Thằng Nam mặt dày trứng cá trừng trừng nhìn cánh cửa giữa nhà. Im lìm. Bản lĩnh. Ma quái. Khinh bỉ. Khuôn mặt chữ nhật vênh váo lừng lững nhìn lại. Vài lần hiếm hoi, cánh cửa mở rộng để đón những chồng sách thơm phức. Ông giang hai tay ôm lấy, xoa từng cuốn, hôn lên đám nhân vật nhốn nháo quanh ông. Lụ khụ, trai tơ, hoa hậu, tướng cướp, lắm lời, dịu nhẹ, thâm trầm, khốn khổ, sang trọng… Cánh cửa mở rộng lần cuối hai năm trước. Bà nâng ông khỏi chiếc bàn kia, vắt tấm áo mòn trơ vải ống tay rơi dưới chân lên lưng ghế. Ông cố nhướn mắt nhìn lũ con cái mơn mởn trắng tinh sột soạt xúm quanh ông, thở “phì” một hơi tuyệt vọng, bàn tay lỏng khỏng xòa buông lủng lẳng trong tiếng khóc rống của bà.

Nhặt chiếc chổi lông gà, bà Hiền dướn người phất nhẹ lên những cuốn sách cao nhất. Phân mối tung trắng đầu. Đám gặm nhấm tinh ranh đào hào xuyên tường đến chỗ sách này. Bà lo lắng cầm từng cuốn lên xem xét. Dừng ngay. Cấm sờ vào chúng. Tiếng rít như răng mối nghiến giường cưới đêm đêm xói vào tai bà. Ông có muốn tôi cứu sách không, hay để thành đống phân? Bà ghê gớm không ngờ. Bà lấy cán chổi gõ mạnh vào hàng bìa sách cứng đơ, lũ mối chạy túa ra đen kịt. Cốp. Cốp. Chúng mày dám ăn chữ của chồng bà này. Vút. Đốp. Ối giời ơi. Cán chổi xoay ngược đập vào đầu bà. Ông giỏi, đánh vợ kia à. Bà cười khanh khách. Thử xem, thân già này chẳng sợ nhá. Chổi lông bứt khỏi tay bà, quay tít. Bà chạy theo chộp lấy. Quét. Đập. Giật. Hể hả. Xông xáo. Bà lao đến chỗ bàn viết. Bản thảo tung từng trang, giấy bay, mực bay mờ tịt. Múa chiếc chổi lông như đấu kiếm, bà quơ lên mặt những bằng khen, giải thưởng treo ngàn ngạt kín các bức tường. “Ha ha. Ha ha”. Bà tiến lui, nhảy lên, lùi xuống. Chổi lông quật qua quật lại. Đám bụi xam xám sợ sệt co quẩn góc phòng, buông xuôi, tã tượi.

Điện thoại trong túi áo bà đổ chuông gắt gỏng.

-Con à. Mẹ đây.

-Mẹ làm gì con gọi mãi mới nghe máy?

-Mẹ dọn phòng của bố. Bụi bám đầy sách. Mối xông lên đỉnh giá gỗ rồi con ạ.

-Con định nói với mẹ về chuyện sách đây. Mai con cho người đến khuân toàn bộ sách của bố về nhà con.

-Mày định làm gì?

-Để bày chứ để làm gì. Mẹ hỏi vớ vẩn thật.

-Mày có dở người không?

-Dở thế nào. Con mua hẳn cái giá sách hoành tráng mạ vàng chóe đặt giữa phòng khách rồi. Sách của bố xếp kín luôn. Mẹ chúng nó, cho hết khinh con tỉnh lẻ, nhà quê. Chúng nó không biết bố nó con ai à. Khốn kiếp.

Bà vội đút điện thoại vào túi kệ thằng Nam đương cơn rủa xả. Đấy, ông nghe cả rồi nhá. Mai ông về thủ đô ở với thằng Nam, nhà mạ vàng thích thế còn gì.

Đám bụi xám biến đâu mất, bà chỉ nghe tiếng gió rin rít bên tai.

***

Chiếc ô tô to kềnh đỗ trước cửa. Hai thanh niên nhanh nhẹn lôi ra hàng chục bao tải dứa. Anh Nam bảo chúng cháu cho sách vào đây mang về cho anh ấy ạ. Bà Hiền nhanh nhẹn mở căn phòng giữa nhà. Ổ khóa trơn tuột. Cánh cửa nhẹ tênh. Hai thanh niên ùa vào. Chúng há hốc mồm nhìn hàng nghìn cuốn sách ngất ngưởng uy nghi.

Những cuốn sách tề chỉnh trắng toát và lạnh ngắt.

Bà Hiền gục xuống, không kịp nhìn thấy cơn lốc xám dìu núi tàn tro bay vút lên khoảng trời cốm đỏ.

(*) Lá thư bị đốt cháy - thơ Puskin

(**) Tên những nhà văn, nhà thơ nổi tiếng.

Truyện ngắn. MINH HẰNG