
Góc biếm họa số 8 (2025)

Hắn ngạc nhiên bởi vô số tiếng động lạ vọng từ khu rừng sâu lan dần vào chiếc hang khuất nẻo. Ngạc nhiên bởi hàng chục năm nay vốn yên ắng. Yên lặng đến gai người. Không chim kêu, không vượn hú côn trùng nỉ non cũng không. Thi thoảng đôi lần, vài ba con dơi “nhỡ độ đường” chí chóe một hồi rồi biến mất như chưa từng có trên đời. Thây kệ, “chả liên quan” - hắn lười biếng quay mặt vào thành hang. Chỉ đến khi tiếng chuông, mõ, tiếng cầu khấn thần linh, tiếng kinh siêu thoát cho các sinh linh mới kéo được hắn ra khỏi tấm thảm lá mục - chỗ trú ngụ của thân xác và linh hồn hắn.
Lò dò bước ra. Lòng hang rộng là thế mà chật cứng bởi đủ các loại trang phục: Kaki có, Tô Châu có, mũ cứng có, mũ mềm có, xanh có, đen có, nhờ nhờ có, lành có, tả tơi cũng có. Lạ nữa là chim muông, cầm thú, hổ báo, hươu nai, rắn rết - những loài không thể ở cùng nhau cũng đứng ngồi xếp hàng vòng ngoài hướng về vị sư khoác chiếc áo vàng đang đều đều nhả ra những câu tiếng Phạn khá lạ tai. Tiếng kinh vang đến đâu, bầu trời rạng ra đến đó. Các sinh linh nhẹ bay, bay bay. Hắn cũng thế, tự nhiên thấy nhẹ bẫng. Mọi ưu phiền, trách cứ, hằn học, căm hận dần thoát ra, bãng lãng.
Lúc này hắn mới để ý đên người phụ giúp cho nhà sư. Ông ta tầm ngót nghét 60. Mặt khắc khổ đầy nếp nhăn, chồng lên nhau như luống cày trên nền ruộng ải. Lạ quá. Hình như đã gặp ở đâu đó. Giống thằng Dương quá thể. Nhưng sao già thế? Chắc là ông Thiên, bố nó! Sao ông ấy lại đến đây, nơi khỉ ho cò gáy, tít tắp cuối cánh rừng Trường Sơn???’’. Bài kinh cầu siêu kết thúc. Các linh hồn hể hả nhận phần của mình, rời đi, trả lại không gian tĩnh mịch như bao năm nay vẫn thế. Hắn trở lại nơi nằm. Ngạc nhiên thấy ông già đang hí húi thắp hương đặt lễ vật trước đống xương tàn của hắn.
-Hoàng ơi. Đến tận hôm nay tao mới thực hiện được lời hứa. Mới mang trả lại cho mày bộ quần áo, tao đã mượn năm nào. Khổ thân mày bấy nhiêu năm không quần áo, có lạnh không? Có trách mắng tao nhiều không? Sau buổi lễ cầu siêu này, tao sẽ đưa mày về những với người thân yêu. Nhưng tiếc rằng ngày mày trở về, những người thân thiết nhất đã không chờ được. Một phần cũng là lỗi tại tao. Những năm tháng khốn khổ, không đủ ăn làm sao có thể đi khi trong túi không có lấy một đồng hào rách. Tha lỗi cho tao Hoàng nhé.
À! Thì ra là thằng Dương chứ không phải ông Thiên. Hắn chợt hiểu ra. Tháng năm vất vả, cày xới lên khuôn mặt vốn trẻ trung xinh xắn thư sinh của nó. Cái thằng đã cõng hắn vào chiếc hang này và cũng chính nó đã “mượn” bộ quần áo trên người khi hắn trút hơi thở cuối cùng.
Thằng Dương vẫn lầm rầm độc thoại: “Hoàng ơi. Mày còn nhớ ngày đi thực tế của lớp trinh sát ở Trại Cau không? Ba thằng mình được Trung đội trưởng giao nhiệm vụ tiềm nhập lấy một thứ gì đó thật độc đáo mang về. Trên tấm bản đồ đã đánh dấu tọa độ đến chín chữ số. Nghĩa là vị trí được định vị. Đó là ngôi nhà của một người dân tộc Dao duy nhất trong cộng đồng dân cư đa sắc tộc. Không khó. Nhưng vấn đề là lấy thứ gì để không trùng lặp, có thể nhận ngay ra như trong mệnh lệnh. Tranh luận mãi vẫn không thống nhất được. Mày bảo: “Lấy cái yếm che ngực vì đó là dụng cụ “bảo hộ” cái phần mà đàn ông luôn hau háu, như muốn lật tung nó ra. Muôn hình muôn vẻ, không dân tộc nào giống dân tộc nào. Yếm của người Dao cầu kì nhất, được thêu nhiều họa tiết, hoa văn hình chim muông, cây cỏ, con người. Người Kinh thì dùng xu chiêng chần nhiều lớp cứng như mo cau. Người Tày dùng yếm màu chàm, hình thang cân, cổ yếm có đính các cúc bạc trang trí...”. “Sao mày biết?”. Chúng tao nghi ngờ vì cùng tuổi với nhau, cái đồ “bảo hộ” của phụ nữ dân tộc mình còn chẳng biết tròn méo thế nào mà mày tả vanh vách. “Tất cả là ở trang sách, sách có hết, chỉ là có chịu tìm hiểu hay không mà thôi”. Chúng tao chịu mày vì sự tinh tế ấy. Trung đội trưởng cười khơ khơ, giao cho mày đem “vật” trả lại cho chủ. Một nhiệm vụ khó khăn. Lấy thì dễ, trả cực khó, nhất là vật dụng thuộc loại nhạy cảm nhất nhì này”.
Đúng thế. Hôm ấy hắn thập thò ngoài ngõ dễ đến gần một tiếng đồng hồ. Giọng ồm ồm của người đàn ông có tuổi vọng ra: “Con Tình ra xem ai ngoài kia. Hỏi xem người ta cần gì”. “Chắc là bộ đội đến xin tre. Bụi tre nhà mình đã xơ xác cả rồi”. “Thì cứ ra xem thế nào”. Cô gái còn rất trẻ, trẻ hơn cả hắn, nàng mặc trang phục truyền thống: áo chàm quần trắng, mũ, khăn thêu thùa tỷ mỉ cầu kì làm nổi bật làn da trắng, môi đỏ, đôi mắt một mí lóng lánh, “ở miền núi có tục “chài” người, cẩn thận không lại không biết đường về”. Không biết câu nói đó của ai, lúc ấy vẳng bên tai. Hắn thở ra: “Giá được nàng “chài” thì chết cũng sướng”.
-Tôi định vào gia đình xin tre nhưng nhìn bụi tre chắc nhà mình đã ủng hộ bộ đội nhiều rồi nên ghé vào xin miếng nước.
Nhìn dáng đi uyển chuyển của người quen đi trên đồi dốc, hắn không khỏi hồi hộp, ngụm nước nghẽn ngang cổ. Loay hoay mãi mới tìm ra đề tài, mặc dù hắn vốn là kẻ hoạt ngôn. Mãi khi biết nàng đang học năm cuối của trường dân tộc nội trú, mới tìm được tiếng nói chung. Vốn là người thích truyện và giỏi văn nên những lời bình của hắn, khiến nàng thích thú. Cứ như vậy, khúc khó khăn nhất diễn ra, không căng thẳng như hắn nghĩ. Nàng đỏ mặt, lúng túng nhận lại kỉ vật nhưng không chịu cùng hắn một chuyến tới đơn vị. “Nếu em không đi anh sẽ bị đuổi khỏi quân đội vì trộm cắp tài sản của nhân dân”, - hắn dọa. Nàng tái mặt: “Nguy hiểm đến thế cơ ạ?”. “Chứ sao nữa, đó là một trong 12 điều kỉ luật của quân nhân”. Vẻ miễn cưỡng qua đi thật nhanh, khi gò mình trên chiếc xe đạp bó lốp, khiến qua mỗi vòng lăn lại nảy lên một cái như người thọt chân. Hắn cảm được sức nóng từ khuôn ngực và hơi thở của nàng khi xe lao xuống dốc.
Sự xuất hiện của nàng là một bất ngờ lớn. Trung đội trưởng kéo hắn ra đầu nhà:
-Ai bảo đưa nó về đây? Cậu có biết đơn vị đang huấn luyện đặc biệt để làm nhiệm vụ đặc biệt không? Đại đội biết thì ốm đòn. Đưa ngay đi.
-Anh chả ra lệnh, phải có xác nhận là gì.
-Xác nhận bằng giấy là được.
-Giấy làm sao tin cậy bằng chính người trong cuộc.
-Biết rồi! “Con” xin “bố”. “Bố” đưa ngay đi cho “con” nhờ.
-Nhưng phải cho em đi hết ngày. Mệt lắm - hắn làm già.
-Vâng! Thưa “bố”. Bao lâu cũng được nhưng phải có mặt để tối ra thao trường.
Hắn cùng nàng lên núi Voi. Trên cao, bầu trời như rộng hơn. Phía dưới, từng đám mây xốp luồn qua kẽ lá. Gió vi vu, lao xao, dường như vô tận. Nàng ép sát, ngửa mặt nhìn hắn, ánh mắt mượt như nhung, tin cậy, yếu đuối, bé bỏng làm sao. Mùi con gái sực lên - mùi của núi của rừng, của cỏ cây, của sương gió. Hắn nhe răng ra cười. Nàng cúi xuống mân mê tà áo. Hắn biết nụ cười không đúng lúc, đúng chỗ có thể làm nàng tổn thương nhưng chỉ mới một buổi sáng, từ một kẻ lạ lẫm thoắt cái đã dẫn được con gái người ta đến một nơi hoàn toàn vắng vẻ. Được chiêm ngưỡng vòng eo cong thắt, cặp đùi thon dài nhức buốt, đôi mắt hun hút có thể dìm chết cả đội quân. Như thế cũng đáng cựời lắm chứ. Cũng tự phục mình lắm chứ...
-Hơn 60 năm sống ở trên đời. Dự rất nhiều đám cưới nhưng không có đám cưới nào ấn tượng như đám cưới của mày. Tiếng bom thay cho pháo. Ghế học sinh ghép lại thay cho giường cưới, - Tiếng Dương chợt vút lên kèm theo tiếng cười sảng khoái, được cộng hưởng bởi lòng hang nghe vang vang, âm âm.
Một đám cưới rất đặc biệt. Đúng thế! Đám cưới bất ngờ của hắn và nàng. Những ngày cuối năm, trong khi mọi người thấp thỏm hy vọng sẽ được về nhà ăn tết thì Trung đội trưởng kéo hắn ra: “Này. Tranh thủ gặp nàng đi. Đơn vị đã ăn tết sớm, chắc là sẽ có biến động”. Hắn thầm cám ơn Trung đội trưởng rồi nhanh chóng chạy bộ đến nhà nàng. Không khí tết tràn ngập bản làng. Dù đang có chiến tranh nhưng nhà nhà đều cố gắng để có cái tết đầy đủ nhất có thể. Mọi người trong gia đình cũng đang nóng lòng chờ nàng. “Đáng lẽ giờ này phải về rồi”, ông bố lẩm bẩm. Chập choạng tối. Hắn từ chối dùng cơm cùng gia đình về cho kịp giờ điểm danh, cắm cúi bước mà lòng tan nát. Một dáng hình, một mùi hương con gái, ùa tới. “Xe hỏng, em phải dắt bộ gần chục cây số mới có hàng sửa”. Nàng vừa nói vừa thở.
Khu doanh trại vắng tanh. Hắn nhận lại khẩu súng và ba lô từ những người được phân công ở lại thu dọn và trông coi doanh trại. Bức thư của Trung đội trưởng vẻn vẹn: “Đơn vị đã hành quân đến trạm giao liên Thường Tín. Bằng mọi cách phải tới đó. Không có mặt bị coi là đào, bỏ ngũ”. Đào, bỏ ngũ nằm mơ hắn cũng không dám nghĩ đến. Nhưng đi bằng gì? Ở nơi heo hút này kiếm đâu ra phương tiện. “Em có ông anh làm giáo viên dạy lái ở trường lái xe Quân khu Việt Bắc. Thử đến đó xem có thể giúp được gì không” - nàng rụt rè. Xe nổ máy, nàng leo lên, nhất quyết đòi đi: “Đằng nào thì xe cũng phải về. Em đưa anh một đoạn đường”. Khó mà phản bác để đưa nàng xuống. Ba người ngồi trong cabin chiếc Gát 51 (xe vận tải 2,5 tấn do Liên Xô sản xuất) chật chội. Xe chạy như rùa bò, nhảy chồm chồrn đẩy nàng lúc sang bên lái, khi sang hắn. Tang tảng sáng, hắn có mặt ở trạm giao liên.
-Đoàn tàu chở đơn vị đồng chí đã xuất phát từ lúc nửa đêm. Bị bom ở Phủ Lý. Giờ chúng tôi phải đến chỗ ấy. Cô cậu có thể đi cùng Trạm trưởng - một Thượng úy già, ra chiều thông cảm.
Có lẽ ông cho rằng tôi và nàng là người đang đuổi theo đơn vị. Bộ quân phục nàng mặc khiến ông nhầm lẫn. Nàng bíu lấy cánh tay gã ra hiệu. May mắn, trận bom lúc đêm không gây thương vong. Đơn vị trú tạm ở trường học.
-Gia đình đang chuẩn bị làm lễ cưới cho chúng cháu thì được tin đơn vị hành quân. Bố mẹ bảo cháu đưa anh ấy đi và nhờ đơn vị làm lễ thành hôn cho. Phong tục dân tộc cháu, nếu không có xác nhận thì bị đuổi khỏi bản - Nàng nói khá trơn tru.
Hắn không biết có phải phong tục hay chỉ là sự chống chế của nàng. Tuy nhiên, việc đó cũng ngăn được trận lôi đình của Đại đội trưởng.
-Hai người làm khó chúng tôi. Thôi đành vậy, - dừng một chút, chính trị viên quay sang nàng nói tiếp. Sẽ vất vả lắm đấy. Nhưng có những người con gái như em, những người lính chúng tôi được tiếp thêm sức mạnh.
Đám cưới được tổ chức ngay sau đó. Hai dãy bàn học sinh kê sát nhau. Trên bàn đủ các loại thực phẩm đi B cùng những quà tết của gia đình gửi lên được anh em góp lại. Thật khó có đám cưới nào thời ấy dồi dào như thế. Dành riêng cả một phòng học làm phòng tân hôn - Một sự hào phóng hơn cả tưởng tượng của các cặp đôi lúc bấy giờ. Tan tiệc. Hắn kéo nàng đi trên con đường thoang thoảng mùi hoa. Bầu trời đen đặc. Sương đêm, gió lạnh như cào vào mặt. Tiếng rít của máy bay, những loạt đạn cao xạ đuổi nhau nở bung trên bầu trời, như pháo hoa, đúng lúc sự chuyển giao của trời đất, đúng lúc cái hôn đầu đời của đôi trai gái trao nhau. Ánh sáng giữa đêm ba mươi dường như lung linh hơn, những hạt nước li ti bám trên tóc nàng trông như những hạt ngọc. Trung đội trưởng đi kiểm tra gác, gắt: “Hai đứa dở hơi này, về phòng đi. Thời gian không có nhiều đâu”. Quấn trong chiếc chăn sợi Nam Định. Hắn nói như mơ ngủ: “Có phải em không Tình ơi!”. Nàng cười khúc khích, nhay nhay bờ vai hắn. Phủ lên mặt nàng những nụ hôn ẩm ướt, nóng rực, rồi trượt dần, trượt dần xuống khắp cơ thể nàng. Nàng thở nặng nhọc, ngắt quãng, kết thúc bằng tiếng kêu đúng lúc hắn rùng mình, nhẹ bẫng. Ôm thật chặt, nhẹ nhàng hôn lên giọt nước mắt đang ứa ra, thèm thuồng hít thật sâu mùi hương con gái, mùi da thịt đàn bà, mùi lành lạnh của núi rừng, âm ấm của bếp lửa, ngan ngát của cỏ, cây, hoa lá. “Thế này thì cỏ thể chết được rồi”. “Phỉ phui cái mồm anh. Nếu muốn thì làm nữa đi anh. Con gái ai chả một lần như thế”. Gượng nhẹ leo lên người nàng. Cảm nhận được cái rùng mình khe khẽ. Hắn dừng phắt như xe phanh cấp tốc, bởi sợ nàng đau...
Sau khi đưa nàng lên tàu trở về Thái Nguyên. Hắn cùng đơn vị qua Chi Nê sang Hòa Bình, theo đường Trường Sơn. Ba tháng hành quân, hắn có mặt ở Tây Nguyên và có trận chiến đầu tiên và cũng là cuối cùng.
-Đơn vị rút về “kiềng”. Mày là người duy nhất không nằm trong số còn sống hay đã chết. “Tôi tin chắc thằng Hoàng bị thương đang còn nằm lại đâu đó. Ở vị trí xuất phát xung phong, nó còn ở cạnh tôi. Cho tôi quay lại tìm nó” - Tao báo cáo đại đội và được đồng ý. Ba thằng lầm lũi đi trong đêm. Vừa đi vừa xăm soi mọi chỗ. Vừa thoát ra khỏi cửa rừng, hàng tràng đạn nối đuôi nhau như muôn vàn con ong vỡ tổ lao về phía chúng tao. Vừa bắn trả chúng tao vừa chạy ngược lại. “Đi đông không tiện. Để mình tao quay lại tìm. Dù sao tao cũng biết chỗ thằng Hoàng mất dấu”. Không còn cách nào khác tốt hơn. Mình tao luồn giữa hai ổ phục của địch. Không khó với trình độ được đào tạo kĩ như bọn mình.
Sở trường của lực lượng đặc công là bí mật, bất ngờ đánh “nở hoa trong lòng địch”. Một khi mất yếu tố bất ngờ, thì sức mạnh cũng không còn. Do không biết đã bị lộ từ những trinh sát trước. Cũng không biết địch tổ chức phục kích lại. Chỉ huy đơn vị biệt kích là một cán bộ đặc công chiêu hồi, đã để lực lượng của ta cắt đến hàng rào cuối mới cho nổ mìn Claymo và bắn xối xả vào đội hình lộ thiên. Đại đội trưởng ra lệnh cường tập và tổ chức rút ra. Hắn chưa kịp nổ súng đã hứng trọn một viên AR15 xuyên qua phổi phải, chỉ kịp lăn một vòng, thụt xuống một hố khá sâu, có hàng cây lúp xúp che khuất. Ấn tấm gạc vào chỗ bong bóng sủi ra theo từng nhịp thở, nhưng phía sau, nơi viên đạn phá ra thì bất lực. Tỉnh dậy, xung quanh hoàn toàn im ắng. Mặt trời he hé, tỏa ánh sáng vàng vọt, chết chóc. Duy nhất còn lại khẩu AK và ba băng đạn - những thứ không thể làm no bụng hay xua tan cơn khát. Bóng nàng chập chờn cùng hắn len qua những bụi hoa thạch thảo ngan ngát trên nền đất đá ong đặc trưng của Đồng Hỷ, quê hương của nàng. “Đá ong càng để lâu càng đẹp, càng cứng rắn kiên cường như con người ở đây. Anh đừng lo cho em. Em sẽ vượt qua và chờ anh trở lại”. Người ta nói gặp nhau là duyên, lấy nhau là nợ. Hắn có duyên với nàng và bây giờ là món nợ. Nếu không có sự tinh quái, hài hước như Trung đội trưởng, hẳn không có buổi tập ấy. Và nếu không có duyên chắc sẽ không thể trong thời gian thật ngắn, hắn và nàng đã thành vợ thành chồng. Nếu không thể trở về, điều mong muốn duy nhất là mong nàng biết tin sớm để kịp làm lại. Nàng xứng đáng được hưởng hạnh phúc.
Mặt trời đang hút dần những giọt nước cuối cùng trên thân thể. Sức của hắn kiệt dần. Hắn đang trôi trên chiếc ca bin của chiếc “Gát ghẻ” (xe Gát 51). Mái tóc của nàng mơn man quấn quýt vờn qua mặt hắn. Mùi hương nhu, bồ kết, mùi lá thơm phảng phất hòa quyện hương thơm da thịt con gái 18. Thật lạ, không có cú xóc kinh hồn, thay vào đó là cảm giác ấm nóng lan ra. Cố mở mắt, bật lên một tiếng ho, cơn đau xoáy lên óc khiến hắn bật lên tiếng rên nho nhỏ.
- Tỉnh lại rồi à. Cố lên. Chút nữa là ra khỏi vòng vây - tiếng nói vọng lên như ở cõi hư vô. “Không có chiếc xe nào hết. Mình đang “đi” trên tấm lưng của người nào đó” - hắn lại ngất đi.
Mở mắt một cách nặng nhọc. Một ngách hang ẩm ướt. Thấp thoáng một bóng người, quần áo rách tướp. Phải rất lâu hắn mới nhận ra Dương. Địch mở cuộc càn. Xung quanh đông kín các sắc lính. Không có thức ăn, nước uống, vết thương nhiễm trùng, có dấu hiệu hoại tử. Hắn không còn cảm giác đau đớn. “Dương này. Lấy quần áo của mình mà mặc. Mình không còn cần đến nó nữa” - hắn thì thào người nhẹ bỗng... Thoảng một tiếng nói như một tiếng thở dài: “Thế là xong. Hết một kiếp người”. Ngồi thu lu trên mỏm đá chìa ra như một cánh chim. Hắn thấy Dương nói trong tiếng khóc: “Hoàng ơi! Tao mượn tạm bộ quần áo. Nhất định tao sẽ trả và đưa mày về”.
- Mãi gần đây tao mới tìm được nàng. Nàng đã vào sinh sống ở bản người Tày, cùng một người đàn ông miền xuôi. Cả bản chung một bếp, chung một túi tiền. Nàng chỉ băn khoăn, làm thế nào để con trai được mang họ của mày và về nhận ông bà nội.
Tại sao lại thế? Rõ ràng là hắn và nàng đã kết hôn trước sự chứng kiến của cả đơn vị. Chính trị viên cũng đã chứng nhận: “Đơn vị đặc công 802 đã làm lễ thành hôn cho Binh nhất Mai Hoàng và cô Triệu Thị Tình tại Khả Phong, Nam Hà vào đêm 30 Tết Đinh Ngọ”. Cũng phải. Mảnh giấy không có con dấu chả nói lên điều gì.
- Tờ giấy Chính trị viên chứng nhận chúng mày là vợ chồng thực sự không có giá trị nếu xét về quy định nhưng sẽ là cái gì đấy nếu được thông cảm. “Bố tìm bác Chính trị viên thời trước, để bác ấy xác nhận và đề nghị cơ quan tư pháp giám định chữ kí, giấy viết. Nếu đúng được viết từ ngày ấy thì khả năng sẽ được chấp nhận” - con tao, làm công an huyện, tư vấn... Vấn đề được giải quyết nhanh hơn tao tưởng. Tao dẫn thằng con trai mang họ Mai nhà mày về nhận ông bà họ hàng hai bên. Bố mẹ mày thanh thản về già khi có đứa cháu đích tôn đội nùn rơm, chống gậy bên linh cữu.
Hắn như hóa đá. Ánh sáng chói lòa vụt ra khỏi cửa hang, len qua khoảng tối âm u của rừng già. Vậy là hắn đã có một đứa con. Một đứa con được hoài thai ngay trong đêm ba mươi. Trong tiếng bom và pháo sáng đầy trời. Cuộc đời cũng không quá bất công với hắn.
***
Trong chiếc ba lô sờn rách, Dương luôn đeo trước ngực. Hắn cảm nhận được sự chật chội, ồn ào, chen lấn của đủ các loại người và thỉnh thoảng là cái xoa nhè nhẹ từ bàn tay chai sần, khô khỏng: “Mày chịu khó tý nhé. Tàu tết đông quá”. Có lẽ một tuần hoặc hơn thế mới len được lên tàu. Con tàu ì ạch, nặng nhọc trườn trên đoạn đường như con sâu bò trên dãy lá. Vượt qua ga Phủ Lý. Bầu trời rực lên bởi tiếng nổ, những bông hoa đủ màu sắc, cao thấp đua nhau nở bung, nhảy múa.
Có một đám cưới của chàng binh nhất và cô gái người Dao. Ở nơi này. Thời khắc này. Bốn mươi năm về trước...
0 đã tặng
Hãy liên hệ với chúng tôi qua số điện thoại: 0988827920 (Ngô Ngọc Luận), nếu bạn có nhu cầu thưởng thức những ấn phẩm của Văn nghệ Thái Nguyên.
Mời bạn cho ý kiến, quan điểm...