Chi hội Kiến trúc có nên “chuyển bước”?

VNTN - Được thành lập với đội ngũ nòng cốt ban đầu chỉ 7 hội viên (1987), qua 32 năm phát triển đã tăng lên 30 người. Đặc thù của chuyên ngành kiến trúc là sáng tạo dựa theo “đơn đặt hàng” từ nhu cầu thực tiễn, hoạt động của hội viên Chi hội nhiều năm qua gắn liền với hoạt động của Hội Kiến trúc sư tỉnh, thế nên thành quả có được cũng rất đáng khích lệ.

Đồng hành với hoạt động của Hội kiến trúc sư (KTS) Thái Nguyên - nơi tập hợp đội ngũ KTS đang làm việc và sinh sống tại Thái Nguyên, trong nhiều năm qua, các hội viên Chi hội Kiến trúc Hội VHNT tỉnh đã góp mặt trong nhiều hoạt động chuyên môn của Hội KTS. Tính trong 5 năm trở lại đây, các KTS đã tham gia nhiều cuộc thi tuyển kiến trúc như: tòa nhà Trung tâm thương mại FCC, Trung tâm Thương mại Royal Phương Đông (đường Hoàng Văn Thụ); quy hoạch và thiết kế Quảng trường Võ Nguyên Giáp; Trung tâm thời trang TNG (đường Bắc Cạn); trụ sở làm việc, văn phòng Công ty TNHH Bệnh viện Đa khoa Pomi Hoa (đường Phan Đình Phùng); thiết kế Nhà làm việc 9 tầng UBND tỉnh; Trụ sở Huyện ủy, UBND, HĐND huyện Đồng Hỷ; Thiết kế cổng chào phía Nam tỉnh, cổng chào vùng chè phía Tây thành phố Thái Nguyên v.v… Cùng tham gia chuẩn bị với Hội KTS tỉnh tổ chức thành công Liên hoan KTS trẻ toàn quốc lần thứ VII do tỉnh Thái Nguyên đăng cai (2017). Ở những hội thảo chuyên môn tổ chức trong và ngoài tỉnh về: Phát triển thành phố hai bên bờ sông Cầu; Phát triển và thiết kế nhà cao tầng đô thị; Áp dụng vật liệu mới trong công trình xây dựng; Nhà ở đồng bằng sông Cửu Long (Long An); Chống thấm cho các công trình xây dựng (Vĩnh Phúc)…, các KTS của Chi hội đều đã tích cực tham gia, coi đó là những cơ hội quý giá để cọ xát và trau dồi nghề nghiệp.

Hội viên Chi hội tham gia các hoạt động tại Liên hoan KTS trẻ toàn quốc lần thứ VII, diễn ra tại Thái Nguyên năm 2017

Chi hội Kiến trúc Hội VHNT Thái Nguyên qua 32 năm phát triển có những gương mặt tiêu biểu, đại diện cho một lớp người tiên phong đặt nền móng vững chắc trong hoạt động kiến trúc, đó là các KTS: Vũ Ngọc Liên, Trần Khánh, Lê Thụ, Bế Đồng, Phạm Đức Lộc, Trần Kim Cúc, Mã Sôi, Nguyễn Văn Đề, Đỗ Thế Nghiệp, Đinh Văn Thể, Vũ Đình Ấm, Nguyễn Văn Cường, Nguyễn Hồng Báu, Đỗ Quang, Nguyễn Thị Liên, Triệu Trọng, Phan Ngọc,...; tiếp nối là nhiều gương mặt trẻ về cả tuổi đời và tuổi nghề, được trang bị tương đối tốt về công nghệ và môi trường làm việc thuận lợi, như các KTS: Nguyễn Quang Huy, Nguyễn Minh Tuấn, Bùi Hưng, Nguyễn Quang Hưng, Đỗ Thị Thanh Nga, Mã Kiều Trâm, Trần Hải Hưng, Nguyễn Trọng Hà… Họ đã góp phần tạo dựng đời sống kiến trúc nói riêng, bộ mặt đô thị Thái Nguyên nói chung ngày càng phát triển, là một mảng sáng của VHNT tỉnh nhà. Chỉ tính riêng trong khoảng thời gian từ năm 2013 - 2018, Chi hội Kiến trúc khá “được mùa” với nhiều giải thưởng cá nhân về văn học nghệ thuật. Từ cuộc thi “Đưa Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ 19 vào cuộc sống” năm 2016 (giải Khuyến khích, tác phẩm “Phát triển các đô thị tỉnh Thái Nguyên - cơ hội và thách thức” của KTS Mã Kiều Trâm); đến Giải thưởng VHNT tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2012 - 2016, chuyên ngành Kiến trúc đã đoạt 1 giải A (Quy hoạch phân khu các phường thành phố Sông Công của nhóm tác giả: Nguyễn Văn Cường, Nguyễn Trọng Hà, Đỗ Thanh Nga, Nguyễn Thị Hằng, Phạm Thị Hạnh); 2 giải B (“Trung tâm thiết kế thời trang TNG” của nhóm tác giả: Nguyễn Bá Mạnh, Nguyễn Văn Cường; “Nhà văn hóa thôn Đông Hoàng, xã Phú Đình, Định Hóa” của nhóm tác giả: Nguyễn Trọng Hà, Nguyễn Bá Mạnh, Ngô Tuấn Anh); 2 giải C và 1 giải Khuyến khích…

Thành quả có được là minh chứng cho niềm đam mê nghề nghiệp, sự nhiệt huyết trong hoạt động chuyên môn của mỗi cá nhân KTS. Song cùng với những “điểm sáng”, hoạt động Chi hội những năm qua vẫn tồn tại những hạn chế nhất định. Ví như việc phát triển hội viên mới trong suốt hơn 5 năm qua hầu như “giậm chân tại chỗ”. Ngoài những cuộc họp sơ, tổng kết hàng năm được kết hợp tổ chức cùng Hội KTS tỉnh, thì hoạt động riêng của chi hội có phần khá… khiêm tốn. Điều đáng nói là, lực lượng các hội viên trẻ xông xáo trong hoạt động chuyên môn, song sự nhiệt tình, trách nhiệm trong hoạt động chi hội nói riêng, Hội VHNT nói chung còn mỏng.

Lý giải điều này (P.V), có thể thấy một thực tế rằng, hiện nay Thái Nguyên đang cùng lúc có hai nơi là tổ chức nghề nghiệp của KTS, đó là Chi hội kiến trúc (thuộc Hội VHNT tỉnh Thái Nguyên) và Hội KTS tỉnh Thái Nguyên. Phần đa các KTS hội viên Hội VHNT cũng đồng thời là hội viên Hội KTS. Lâu nay họ đã duy trì hoạt động “2 trong 1” chứ ít khi tách bạch, dẫn đến việc lẫn lộn và chồng chéo trong các phần việc của Chi hội (Hội VHNT) và Hội KTS. Mặt khác, không thể phủ nhận là các hoạt động của Hội KTS phong phú hơn, thu hút hội viên bởi môi trường làm nghề là thực tế chuyên môn, KTS công tác ở các cơ quan quản lý nhà nước, đơn vị tư vấn, kiến trúc kinh doanh có điều kiện phát triển bản thân hơn.

Hiệu quả trong hoạt động chuyên môn mà Chi hội Kiến trúc thuộc Hội VHNT đạt được là điều không có gì để bàn cãi, song về mặt phong trào thì dường như chưa nhận được sự quan tâm đúng mức của các KTS. Vì thế, ý tưởng “tích hợp” giữa hai tổ chức nghề nghiệp của KTS lại với nhau, lúc này có lẽ là phù hợp và cần thiết, đã nhiều lần được đề cập trong các cuộc họp của Hội KTS. Lãnh đạo Hội Kiến trúc sư Việt Nam, KTS Nguyễn Tấn Vạn - Chủ tịch Hội - hơn một lần đã bày tỏ sự ngạc nhiên khi biết Thái Nguyên vừa có Chi hội thuộc Hội VHNT tỉnh vừa có Hội KTS, “không ở đâu có như vậy cả”. Chủ tịch Hội VHNT tỉnh, nhà thơ Nguyễn Thúy Quỳnh, cũng đã nêu vấn đề này trong cuộc họp Ban Chấp hành Hội mở rộng gần đây nhất. Chị đề xuất mời Hội KTS tham gia Hội VHNT tỉnh với tư cách là thành viên tập thể của Hội (theo Điều lệ hiện hành), sau đó tích hợp Chi hội KTS (thuộc Hội VHNT) vào Hội KTS tỉnh. Về phía Hội KTS tỉnh, ý tưởng này cũng đã nhận được sự chia sẻ và ủng hộ của lãnh đạo Hội, nhưng theo KTS Nguyễn Văn Cường - Chủ tịch Hội, thì quyết định cuối cùng vẫn thuộc về Ban Chấp hành cả hai Hội, trên cơ sở sự đồng thuận của đông đảo hội viên.

Vẫn là ý tưởng và còn cần phải đưa ra bàn luận, thống nhất. Song trước mắt, Chi hội đặt mục tiêu sẽ chú trọng, đẩy mạnh khâu phát triển thêm hội viên trong thời gian tới. Việc khuyến khích các KTS tăng cường tính mỹ thuật và kỹ thuật công trình tác phẩm kiến trúc cũng là mảng sẽ được Chi hội quan tâm, sâu sát hơn. Dù ở đơn vị nào, có thay đổi nơi sinh hoạt ra sao thì luôn tin rằng, các KTS cũng sẽ nỗ lực lao động để tạo ra nhiều sản phẩm đẹp và có giá trị, có những tác phẩm kiến trúc xứng tầm hội nhập khu vực, trong nước.

Kim Việt