Khúc gỗ – Truyện ngắn của Guy de Maupassant

VNTN - Phòng khách nhỏ có nhiều tấm màn nặng và thoang thoảng hương thơm. Một đám lửa lớn cháy trong lò sưởi, một ngọn đèn đơn độc bên trên mặt lò sưởi tỏa ánh sáng dịu lên hai con người đang trò chuyện.

Ông khách là một người bạn rất già, là người không hề lập gia đình, một người bạn chung thủy trong suốt hành trình của cuộc đời, nhưng chỉ thế thôi không có gì hơn.

Họ không nói chuyện trong khoảng một phút, và cả hai đang nhìn đống lửa, đang nghĩ về chuyện gì đó trong khoảnh khắc lặng yên bè bạn giữa những người không cần nói liên miên để làm cho nhau vui, thì bất chợt một khúc gỗ lớn, một gốc cây đầy những chiếc rễ đang cháy rơi ra ngoài. Nó rơi trên vỉ lò của lò sưởi lăn xuống thảm, làm văng những đốm lửa chung quanh nó. Bà phu nhân già kêu lên một tiếng, vụt đứng dậy bỏ chạy, trong khi đó ông khách đá hất khúc gỗ lên lòng lò sưởi và giẫm tắt những đốm lửa đang cháy bằng đôi chân mang ủng.

“Ồ, đó là một câu chuyện dài,” ông đáp: “một câu chuyện khá buồn và không mấy dễ chịu.

Những người bạn cũ của tôi thường ngạc nhiên về sự lạnh nhạt đột ngột nảy sinh giữa một trong những người bạn thân nhất của tôi có tên thánh là Julien và tôi. Họ không hiểu tại sao hai người bạn thân thiết và không thể phân cách như chúng tôi lại có thể đột ngột trở thành những người gần như xa lạ với nhau, và tôi sẽ kể cho bạn nghe nguyên nhân của sự việc này.

“Julien và tôi từng sống chung với nhau một thời gian. Chúng tôi không bao giờ rời xa nhau, và tình bạn của chúng tôi có vẻ mạnh đến mức không gì có thể phá vỡ được.

“Một buổi tối khi Julien về nhà, anh bảo tôi rằng anh sẽ cưới vợ, và sự kiện này làm tôi xúc động như thể anh ta đã cướp đoạt của tôi hay phản bội tôi. Khi bạn của một người đàn ông lấy vợ, mọi chuyện sẽ chấm dứt giữa họ. Tác động của sự ghen tuông của người phụ nữ, cảm giác nghi ngờ, lo lắng và nhục dục... sẽ không có chỗ cho sự gắn kết bền vững và sự tin tưởng tồn tại giữa hai người đàn ông.

“Tuy nhiên, bất kể tình yêu vĩ đại kết hợp họ, một người đàn ông và một người phụ nữ, thì họ vẫn luôn là những người lạ trong tâm tư, vẫn có sự trái ngược nhau vì họ thuộc về hai giới tính khác nhau. Luôn luôn có một người chinh phục và một người bị chinh phục, một người chủ và một nô lệ, khi thì người này, khi thì người kia…và hầu như không bao giờ bình đẳng. Họ siết tay nhau, những bàn tay run run với đam mê say đắm nhưng không giống như cái siết tay giữa hai người đàn ông, mạnh mẽ và chân thành. Những triết gia xưa, thay vì lập gia đình và sinh những đứa con như một niềm an ủi cho tuổi già của họ thì họ lại tìm một người bạn tốt đáng tin cậy, và già cùng với mình trong sự thân thiết về tư tưởng, một điều chỉ có thể tồn tại giữa những người đàn ông.

“Mới đầu tôi nói vu vơ về nhiều vấn đề khác nhau để lấp khoảng trống im lặng đầy lúng túng, nhưng nàng không đáp lời, và vẫn ngồi đối diện với tôi, đầu cúi xuống với vẻ lưỡng lự như thể nàng đang nghĩ kỹ về một vấn đề khó khăn, và tôi thì đã hết chuyện xã giao để nói nên cũng ngồi im lặng. Thật là ngạc nhiên vì thỉnh thoảng có những lúc thật là khó tìm chuyện để nói.

“Và rồi tôi cũng cảm thấy có gì đó bàng bạc trong không khí, một cái gì đó tôi không thể diễn tả, một dự cảm cảnh báo về một ý định thầm kín của người khác hướng về mình, dù đó là tốt hay xấu.

“Tôi bèn mở thùng chứa củi gỗ, đặt y như chỗ cái thùng của bạn hiện giờ, lấy ra khúc gỗ lớn nhất và xếp nó lên trên những khúc đã cháy hết ba phần kia, và rồi sự yên lặng lại ngự trị trong phòng.

“Không biết được,” tôi trả lời, “tôi không nghĩ tới một trường hợp như vậy, nhưng theo tôi nó tùy thuộc rất nhiều vào người phụ nữ ấy.”

“Không, anh không hiểu gì về chuyện này. Theo em tình yêu thật sự phải khuấy động tâm trí, làm đầu óc căng thẳng và rối bời; nó phải là… em làm sao diễn tả được nhỉ?..., là nguy hiểm, thậm chí khủng khiếp, gần như tội ác và báng bổ; nó phải là một loại phản bội; em muốn nói là nó phá vỡ luật pháp, những mối dây liên kết anh em, những bổn phận thiêng liêng... còn khi tình yêu bình lặng, dễ dàng, hợp pháp và không có nguy hiểm thì đó có phải là tình yêu thật sự không?”

“Và trước khi tôi kịp nghĩ ra câu trả lời, nàng quàng tay qua cổ tôi, nhanh chóng vít đầu tôi xuống, và áp môi nàng vào môi tôi.

“Ôi! Bạn ơi, tôi có thể nói với bạn rằng tôi không cảm thấy sung sướng chút nào. Sao lại thế, tôi phản bội Julien chăng? Để trở thành người tình của người đàn bà gian dối, tóc đỏ, vô trách nhiệm này, người rõ ràng là ham mê nhục dục kinh khủng, và chồng nàng là người không còn thỏa mãn được nàng. Phản bội anh ấy, dối gạt anh ấy để chơi trò tình ái chỉ vì tôi bị hấp dẫn vì trái cấm, vì sự nguy hiểm và tình bạn bị phản bội! Không, chuyện ấy không phù hợp với tôi, nhưng tôi phải làm gì đây? Bắt chước Joseph sẽ là một hành động rất ngu ngốc, và hơn nữa, thật khó khăn khi người đàn bà này đang say mê sự phản bội của mình, sôi nổi bởi sự táo bạo, hồi hộp và kích thích. Hãy để cho người đàn ông chưa hề cảm thấy trên môi chàng nụ hôn ấm áp của người đàn bà thuộc về chàng ném hòn đá đầu tiên vào tôi.

“Tôi nhanh chóng bật dậy, và, trong khi tôi đang đặt lại trên đống lửa khúc gỗ đã cứu tôi thì cửa phòng bật mở và Julien bước vào phòng.

“Tôi không bao giờ lập gia đình, tôi nghĩ chuyện này chắc không làm bạn ngạc nhiên.”