Hổ và ngựa

Trời chưa sáng hẳn, ngựa đang ngủ say, chủ đã bắt cưỡi đi chợ. Đường xa, bụng đói, chân mỏi, nhưng ngựa không dám kêu, sợ về chủ sẽ không cho ăn. Đến chợ, chủ buộc ngựa ngoài gốc cây, vào quán ăn thịt uống rượu. Ngựa khát khô cổ mà không dám đòi, sợ chủ ăn không ngon, lúc về sẽ bắt chạy nhanh. Ngựa về vừa mệt vừa đói nhưng chủ vẫn giục chạy nhanh. Lưng ngựa oằn xuống, bọt xùi ra mép, ngựa vẫn cắm đầu chạy, mong mau về đến nhà kiếm nắm cỏ tươi. Nhưng vừa về đến cửa cậu chủ đã ra đón. Ngựa lại phải đưa cậu chủ đi thăm nương, rẫy. Đến nửa chiều, ngựa mới được về uống chậu nước cám. Uống xong, lại sức, ngựa ra sông tắm. Lên bờ, ngựa giũ lông, hí vang, ra dáng khoan khoái lắm. Lúc đó hổ đi ngang. Thấy hổ lủi thủi đi, đuôi cụp, đầu cúi, dáng buồn bã, ngựa nghển cổ lên nói khích:

- Đi đâu mà trông khổ sở thế anh Hổ?

- Tôi đi kiếm ăn ở rừng dưới về. Anh chẳng làm gì sao mà trông thong thả thế?

Ngựa càng lên mặt:

- Tôi lúc nào mà chẳng thong thả? Đi dạo chơi từ sáng đến giờ, bây giờ ra tắm cái cho khỏe.

- Anh sung sướng quá! Phận tôi thì phải chạy tối ngày mà có khi cũng chẳng được miếng ăn.

Được hổ nịnh, ngựa càng vênh mặt:

- Anh vất vả quá. Đường rộng rãi thế này, mà tôi dạo một lúc đã thấy mỏi. Còn anh thì núi rừng thế kia, đi vướng trước, đụng sau làm sao mà chịu được?

Ngựa còn khoe lúc nào cũng thừa thóc thừa ngô, ăn chẳng hết, rồi mời hổ về nhà chơi, để xem những thứ đó. Hổ không muốn mang ơn bạn, nên mời ngựa đến nhà mình chơi trước. Hổ vào rừng tìm bắt nai, hươu làm tiệc đón ngựa. Ngựa đến cùng hổ ăn thịt, uống rượu, kết nghĩa anh em. Xong tiệc, ngựa về lo đón hổ, tỏ cho hổ biết mình là người sang trọng. Ngựa lấy lục lạc tròng vào cổ, mang yên vào lưng rồi ra đứng đón hổ. Hôm đó nhà chủ có cỗ, ngựa chờ chủ nhà ngủ, vào lấy hết mâm cỗ ra tiếp hổ. Hai bên ngồi ăn uống, ngựa chỉ vào từng món, khoe:

- Cái này là thịt gà xào! Cái này là mật ong, ngọt lắm… - Rồi ngựa chỉ ra chuồng, nói tiếp - Chỗ tôi ở mưa không dột, nắng không đến, đâu khổ sở như anh, lúc mưa phải núp hang đá, lúc nắng trú dưới bóng cây...

Ngựa đang khoác lác thì trời đã sáng, chủ cầm roi ra bắt ngựa cưỡi đi chợ. Thấy ngựa ăn cắp mâm cỗ, sẵn roi chủ đánh ngựa một trận nên thân. Ngựa cúi đầu chạy, hổ núp bên ngoài nhìn mọi chuyện xảy ra, tự hỏi: “Ta ở trong rừng. Núp mưa trong hang đá, núp nắng dưới gốc cây mà không bị đánh là sướng, hay ở nhà gỗ ăn cám ngô mà bị đánh là sướng? Đi đường dốc, vấp phải đá, quàng phải dây mà không bị người ngồi trên lưng là sướng, hay đi đất bằng, đường rộng mà bị ngồi trên lưng là sướng?”.

Hổ ra bờ suối chờ ngựa, còn ngựa đưa chủ đi đến nửa buổi chiều mới được về. Ăn xong một nắm cỏ, nó lại ra suối tắm. Hổ hỏi:

- Anh Ngựa này? Cái sướng của anh tôi không muốn đâu! Anh được ăn ngô, ăn thóc, ăn cỏ, được ở nhà gỗ mà bị đánh vào đầu, cưỡi lên lưng thì sướng làm sao được?

Ngựa chống chế:

- Tôi không phải làm nhà mà được ở, ngô, thóc tôi không cấy mà được ăn... Anh bảo thế chưa sướng sao? Lủi thủi trong rừng suốt đời như anh là sướng đấy à?

- Núi rừng tuy có rậm rạp, nhưng tôi muốn đi đâu, nằm đâu cũng được. Lúc tôi ngủ không ai dám gọi, lúc tôi chơi không ai dám ngăn. Hươu, nai… không phải là của tôi, nhưng tôi có công bắt được thì tôi cứ ăn; không bị ai giành lại, không bị ai đánh mắng. Cái sướng của anh tôi không muốn đâu... Tôi không làm bạn với anh nữa. Tôi về rừng rậm núi cao của tôi đây.

Lời bàn: Sướng khổ là do cách nghĩ, cách lựa chọn của mỗi người. Nhưng có lẽ cuộc sống sẽ ý nghĩa hơn khi ta được tự do, được hưởng những gì do chính bản thân mình làm ra, chứ không phải dựa dẫm vào người khác mà chấp nhận kiếp nô lệ.

B.H (Sưu tầm)